Po niemrawym, pierwszym roku prezydentury, naznaczonym problemami drugim (koronawirus, awaria rurociągu Czajki), niespodziewanymi wyzwaniami po drodze (walka o "duży pałac"), Rafał Trzaskowski przechodzi do lokalnej ofensywy. Chce udowodnić, że na półmetku kadencji ma się czym pochwalić, a na resztę - ma precyzyjny plan.
Sygnały większej aktywności prezydenta widać już od kilku miesięcy. W marcu zapowiedział budowę trzeciej linii metra (choć nie brakuje krytyków jej przebiegu i trybu jego ustalania) i przerzucenie przez Wisłę kładki pieszo-rowerowej (mimo głosów, że w trudnych czasach są bardziej potrzebne inwestycje). Później przedstawił kilka odważnych deklaracji wobec centrum miasta (za które zmiażdżyła go prawicowa opozycja). Dokonał też poważnych zmian kadrowych, wyrzucając swojego zastępcę Pawła Rabieja (dał solidny pretekst) i marginalizując innego wiceprezydenta - Roberta Soszyńskiego (konsekwentnie pracował na opinię hamulcowego zmian). Zlikwidował Biuro Polityki Mobilności, które stało się zamrażarką wielu projektów ważnych dla Trzaskowskiego z powodów wizerunkowych (naziemne przejścia wokół ronda Dmowskiego czy przebudowa Sokratesa, gdzie doszło do głośnej tragedii). Zwiększył wpływy wiceprezydenta Michała Olszewskiego i mianował swoją zastępczynią Aldonę Machnowską-Górę, w których widzi partnerów w realizacji progresywnych rozwiązań.
Lista, która powstała, zawiera pomysły już zrealizowane, w trakcie realizacji, jak i te, które są w fazie projektowania, ale mają być gotowe do końca kadencji, a najgorszym wypadku: wejść w fazę, którą można się pochwalić. Każdy wpisano w jedną z trzech grup: stolica wygody, stolica wolnego czasu, stolica zieleni. To mają być trzy programowe filary drugiej części kadencji Rafała Trzaskowskiego. Główne założenie jest takie, że dotychczas Warszawa była idealnym miejscem do pracy, teraz ma być także idealnym do życia.
Listę tworzyły biura urzędu miasta i inne jednostki mu podporządkowane. Potem poddano je weryfikacji, by nie narażać prezydenta na przypisywanie sobie sukcesów innych bądź pochopnego chwalenia się inwestycjami, które nie mają szans na realizację. - Chodziło o to, by pokazać, że prezydent realizuje inwestycje, by przestali mu zarzucać, że niczego nie robi. Kryteria były takie, że uwzględniamy projekty, które zaczęły się lub nabrały rozpędu za jego czasów, skończą się lub będą na etapie finalizacji za jego kadencji. Wybieraliśmy punkty, co do których nie będzie wątpliwości, że to projekty kadencji Rafała - mówi nam osoba z otoczenia Trzaskowskiego, która uczestniczyła w opracowaniu dokumentu.
Istotne było też przesunięcie akcentów na rozwój rozumiany jako komfort codziennego życia, mnogość opcji spędzania czasu wolnego i troska o środowisko. Wszystko to ma się przełożyć na budowanie wizerunku lidera, skutecznego gospodarza i ambitnego polityka. Oficjalna prezentacja ma się odbyć "w najbliższym czasie". W poniedziałek wystartuje strona poświęcona setce.
Udało nam się ustalić, co będzie zawierać.
Stolica wygody - bezpieczniejsze drogi, priorytet zbiorkomu, lepsza opieka zdrowotna
W rozdziale stolica wygody zawarto największe inwestycje infrastrukturalne, ale z naciskiem na bezpieczeństwo. Przypomniano przebudowę alei Jana Pawła II, ronda Czterdziestolatka i Górczewskiej. Zapowiedziano zmiany na Sokratesa i Kondratowicza (ta koncepcja powstała jeszcze za prezydentury Hanny Gronkiewicz-Waltz, ale utknęła). Dalej ma być poprawiane bezpieczeństwo na przejściach dla pieszych. Wśród zapowiedzi próżno szukać jednak odkładanej od lat obwodnicy śródmiejskiej.
Rafał Trzaskowski podtrzymał koncepcję budowy mostu przeznaczonego wyłącznie dla pieszych i rowerzystów. W czasie pierwszej kadencji chce też dokończyć rozbudowę drugiej linii metra między Targówkiem a Bemowem. Co z trzecią? O niej pisze bardzo ostrożnie: "Oprócz tego w planach jest również budowa III linii metra, z Pragi-Południe do centrum, a następnie z Ochoty na Mokotów".
"W ramach programu rozwoju infrastruktury tramwajowej powstaną nowe torowiska: wzdłuż ul. Kasprzaka, część linii tramwajowej do Wilanowa oraz przedłużenie trasy tramwajowej z Nowodworów do nowego krańca Winnica – w rejonie ul. Modlińskiej" - czytamy w dokumencie. Ale w tym akapicie w oczy rzuca się przede wszystkim to, czego nie ma - obiecywanej od lat linii na Gocław, która po deklaracji budowy metra w tym rejonie, znalazła się w odwrocie.
Konsekwentnie realizowany ma być priorytet dla tramwajów na skrzyżowaniach (dziś na 145 z 253 skrzyżowań). Z konkretnych lokalizacji padają zaplanowane na ten rok ciągi: Grójecka - aleja Krakowska oraz aleja Waszyngtona. Wiemy, że prezydent chce też rozwijać sieć buspasów (obecnie 66 kilometrów), ale w tym wypadku nie padają nazwy konkretnych ulic ("W przygotowaniu jest wdrożenie kolejnych o łącznej długości kilkudziesięciu kilometrów"). Podobnie miękki charakter ma zapowiedź rozwoju stref Tempo 30, która jak na razie w Warszawie się nie udaje.
W punkcie o partnerstwie publiczno-prywatnym uwzględniono trzy toczące się projekty: budowy parkingu pod placem Powstańców Warszawy, odtworzenia pawilonu Emilia, adaptację Hali Gwardii. Żadna nie jest w fazie budowlanej.
Jeśli chodzi o ochronę zdrowia, prezydent może pochwalić się oddaniem do użytku Szpitala Południowego (tyle że niedawno przejął go rząd). Zapowiada modernizację SOR-u w Szpitalu Czerniakowskim i budowę nowego skrzydła Szpitala Bielańskiego. "Program inwestycji w miejskie przychodnie obejmuje budowy nowych ośrodków przy ul. Żagańskiej 13, ul. Trakt Lubelski 71 i przy ul. Styrskiej 44, rozbudowę i remont przychodni przy ul. Kajakowej 12 i ul. Wiertniczej 81, modernizację przychodni przy ul. Szczęśliwickiej 36, ul. Remiszewskiej 14 i ul. Otwockiej 1, rozbudowę SCOL przy ul. Mehoffera. Udogodnienia obejmą zatem aż 9 miejskich przychodni" - czytamy w dokumencie.
Warszawa domaga się zwrotu Szpitala Południowego
Rafal Trzaskowski podsumowuje oddanie do użytku 15 nowych bądź całkowicie odnowionych przedszkoli. Kolejnych osiem jest w budowie. Żłobki określa jako jeden ze swoich priorytetów i zapowiada: "Do 2023 roku powstanie 18 placówek dla najmłodszych".
Skrupulatnie wylicza też remonty mieszkań komunalnych: 2019 rok - 118; 2020 - 217; 2021 - 23. W 265 mieszkaniach wciąż trwają prace. Ponadto za jego prezydentury Warszawa oddała do użytku 829 nowych mieszkań komunalnych, kolejnych 1145 znajduje się "na etapie prac przygotowawczych".
Stolica zieleni - zielone centrum, likwidacja kopciuchów, czujniki smogowe
Drugim filarem wizji prezydenta stolicy jest zieleń. W kilku pierwszych punktach tej części skupiono się na programie Nowe Centrum Warszawy, czyli przebudowie Marszałkowskiej, Alej Jerozolimskich, Kruczej, Chmielnej, Złotej i Zgody, placu Pięciu Rogów czy placu Centralnego (chodzi o fragment placu Defilad od Marszałkowskiej). Podstawowym celem tych zmian jest uczynienie wygodnej dziś tylko dla kierowców przestrzeni przyjazną także dla pieszych, rowerzystów i restauratorów. Ale wszystkie koncepcje, o których szczegółowo informowaliśmy na tvnwarszawa.pl, zakładają dosadzenia drzew, krzewów czy żywopłotów. Pod zielony rozdział podciągnięto także stworzenie naziemnych przejść dla pieszych wokół ronda Dmowskiego, choć akurat to z żadną dodatkową zielenią się nie wiąże.
Nieraz pisaliśmy też o celu posadzenia miliona drzew. "W Warszawie będzie stale przybywać zieleni. W ciągu kilku lat w stolicy powstaną zielone korytarze: z Bielan na Ursynów, z Rembertowa do Ursusa. Dzięki nim będzie można przejść przez niemal całe miasto, wzdłuż i wszerz, nie wychodząc z parku, skweru lub zadrzewionej ulicy pełnej ławek, chodników, ścieżek rowerowych i biegowych. Na warszawskich skwerach, w parkach i lasach, posadzonych zostanie w sumie milion nowych drzew" - czytamy w dokumencie. Nie wyliczono, ile drzew posadzono i ile brakuje do osiągnięcia ambitnego celu.
Miasto będzie też kontynuować program wymiany kopciuchów, czyli przestarzałych pieców lub kotłów, którego tempo realizacji jest mocno krytykowane. Jak podliczono, od 2019 udało się zlikwidować ponad trzy tysiące kopciuchów, w tym większość z zasobu komunalnego. Warszawa dotuje też prywatnych właścicieli, którzy chcą takiej wymiany dokonać - wydała na to ponad 25 milionów złotych. Ale do zrobienia wciąż jest bardzo dużo. Zimą w Warszawie wciąż dymi aż 15 tysięcy kominów.
Aktualna pozostaje obietnica stworzenia Warszawskiego Indeksu Powietrza. Temat instalacji dwóch stacji monitorowania jakości powietrza i ponad 160 czujników rozsianych po stolicy i okolicznych gminach ciągnie się co najmniej od 2018 roku.
Rafał Trzaskowski zapowiada też dalsze inwestowanie w autobusy napędzane gazem i energią elektryczną. Do końca jego kadencji zielone torowiska mają wydłużyć się z 25 do 35 kilometrów. Jak tłumaczy, to nie tylko kwestia estetyki: "Obniżają poziom dźwięków emitowanych przez tramwaj, filtrują spaliny, a także obniżają temperaturę w najbliższym otoczeniu – ziemia, na której rośnie trawa, wchłania wilgoć".
Dalej czytamy o programie Zielone Podwórka realizowanym przez Zarząd Zieleni. "Projekt zakłada przebudowę jak największej liczby podwórek i placyków, obecnie pokrytych w całości lub dużej części starym asfaltem lub płytami betonowymi, zastąpienie ich niezbędnymi chodnikami, resztę terenu zamieniając w tereny zielone, trawniki czy klomby. Dzięki temu miejsca te zyskają na estetyce, a przy okazji temperatura wokół nich będzie niższa w upalne dni". Miasto będzie też podpowiadać, jak zazieleniać dachy i ściany budynków.
Prezydent chwali się także mapą koron drzew, kartą praw drzew i Zielonym Funduszem, czyli mechanizmem, który ma włączyć prywatne firmy w zdobywanie środków na rozwój terenów zielonych.
Deklaruje, że do 2022 roku na wszystkich głównych ulicach Warszawy będzie nowe oświetlenie LED: "Będzie jaśniej i bezpieczniej, a koszty energii zmniejszą się trzykrotnie".
Dokument zawiera też rozszerzenie strefy płatnego parkowania o Żoliborz i Ochotę, co zablokował niedawno wojewoda mazowiecki oraz budowę nowych parkingów Parkuj i Jedź: Żerań i Jeziorki.
Stolica wolnego czasu - rośnie MSN, cicho o TR i SV, nowe domy kultury
Stolica wolnego czasu to część programu poświęcona kulturze, sportowi i rekreacji. Punktem numer jeden jest dokończenie budowy Muzeum Sztuki Nowoczesnej na placu Defilad. Ale nie ma słowa o TR Warszawa, tymczasem budowa teatru, który miał być integralną częścią tej inwestycji, nie ruszyła przez ciągnące się latami problemy z własnością działki. Zaskakuje też brak wzmianki o Centrum Sinfonia Varsovia, które wydawało się jednym z flagowych projektów kulturalnych, ale też rewitalizacyjnych. Efektowną siedzibę orkiestry na Kamionku oglądać można tylko na wizualizacjach i tak od dekady.
Co się udało? Kupić siedzibę dla tułającego się od kilku sezonów Teatru Żydowskiego (ale kosztem Teatru Na Woli), otworzyć nową scenę Teatru Ateneum w pobliskim budynku ZNP, wynająć od spółdzielni budynek kina Tęcza na potrzeby Centrum Kultury Filmowej im. Andrzej Wajdy i wyremontować siedzibę Teatru Baj.
Padła deklaracja stworzenia platformy VOD, na której będzie można oglądać spektakle teatralne, koncerty czy festiwale filmowe.
Zrujnowane domki fińskie na Polu Mokotowskim mają zostać wyremontowane (biorąc epod uwagę ich stan, trzeba chyba mówić o odbudowie) ma powstać Centrum Reportażu (w jednym z drewniaków mieszkał w młodości Ryszard Kapuściński). Rafał Trzaskowski zapowiada też budowę trzech nowych domów kultury: na Pradze (w odrestaurowanym Pałacyku Konopackiego), Ursynowie oraz Żoliborzu.
Wśród inwestycji "odhaczonych" znajdują się stok narciarski na Szczęśliwicach, basen przy Inflanckiej, skwer aktywności miejskich w Parku Świętokrzyskim, a stadion Hutnika, wraz z kortami, są już na ukończeniu. Powracają też deklaracje rewitalizacji Skry (najpierw otoczenia stadionu) oraz obiektu Polonii - wobec tego drugiego pojawia się propozycja partnerstwa publiczno-prywatnego. Nie padają jednak konkretne terminy dla tych inwestycji.
Za to w przyszłym roku ma zostać ukończona budowa Pracowni Przewrotu Kopernikańskiego, czyli nowego skrzydła Centrum Nauki Kopernik.
Trzaskowski chwali się szeregiem inwestycji zrealizowanych na Pradze: Synergią przy Markowskiej 16, Kamienicą Międzypokoleniową przy Stalowej 29, Centrum Kreatywności Targowa (inkubator przedsiębiorczości sektora kreatywnego), pawilonem w kształcie kamienia nad Wisłą (centrum edukacji ekologicznej). I zapowiada ocalenie XIX-wiecznej drewnianej leśniczówki przy Rydzowej.
Autorka/Autor: Piotr Bakalarski
Źródło: tvnwarszawa.pl
Źródło zdjęcia głównego: TVN24