Czarno na białym

Czarno na białym

Zbiorowe zarzuty, zbiorowy proces. Zbiorowa odpowiedzialność?

Pierwszy zbiorowy proces za protest w Warszawie. 10 miesięcy po burzliwych grudniowych wydarzeniach przed Sejmem - na ławie oskarżonych zasiada 15 osób. Odpowiadają między innymi za blokowanie wyjazdu - zbiorowe zarzuty, zbiorowy proces - pytanie, czy będzie też zbiorowa odpowiedzialność? O tym Jacek Smaruj.

Wstyd za miliony

Tak wyglądały i kończyły się próby uchwalenia ustawy reprywatyzacyjnej. Jej brak niektórzy niekoniecznie uczciwie wykorzystali w ramach tak zwanej dzikiej reprywatyzacji. Na podstawie wątpliwych dokumentów i przeprowadzając zawiłe prawne zabiegi, przejmowano kolejne wartościowe nieruchomości. W tym kontekście coraz częściej padają słowa "łapówki" i "zarzuty" oraz pojawia się Marzena K. - aresztowana ostatnio razem z dwiema innymi osobami była urzędniczka Ministerstwa Sprawiedliwości. Bardzo bogata urzędniczka, której historię przedstawia Magdalena Gwóźdź.

Walka z dekretem Bieruta

Bez względu na polityczne motywacje i cele, jeżeli wreszcie udałoby się uchwalić ustawę reprywatyzacyjną, to byłoby to wydarzenie ważne. I zakończyłoby trwającą już 27 lat historię prób uporania się z dekretem Bieruta. Nikomu dotąd się nie udało za co płacimy wysoką cenę. Brakowało politycznej woli lub odwagi, kiedy była - próby blokowały polityczne okoliczności. Zawsze dominowało jednak przekonanie, że trzeba poczekać na lepsze czasy, bo na reprywatyzację nas nie stać. Z ludźmi, którzy przez lata mimo wszystko próbowali ją przeprowadzić, rozmawiał Jan Piotrowski.

Koniec chaosu? Reprywatyzacja według Jakiego

Patryk Jaki, który - jak sam twierdzi - weźmie teraz byka za rogi. Na razie myli jeszcze odszkodowanie z zadośćuczynieniem, ale chce skończyć z patologią, krzywdą i nadużyciami. Ma projekt, choć jego przeciwnicy twierdzą, że to na razie jeden slajd. Witold Tabaka sprawdza więc jak ma wyglądać reprywatyzacja według wiceministra i czy jest szansa, żeby ją przeprowadzić.

Ławnik. Czynnik społeczny

"Czynnik społeczny" w sądach, jak mówi o ławnikach prezydent Andrzej Duda. W swoich projektach ustaw chce zwiększać ich rolę (wprowadzając nawet do Sądu Najwyższego), choć co ciekawe, kiedyś uważał ławników za mało przydatnych, bo niemających specjalistycznej wiedzy. Jaki jest dziś udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości i co się zmieni, jeśli przepisy proponowane przez prezydenta zostaną uchwalone - o tym Daria Górka.

Sądy nieprzyjazne ludziom

Zmiany, jakich w sądach oczekują tak zwani zwykli obywatele, którzy - jeszcze zanim zapadną wyroki - często już są skazani na przewlekłość postępowania, biurokrację czy kłopoty związane z niezrozumiałym językiem prawniczym. To wszystko w dużej mierze wpływa na postrzeganie sądów jako nieprzyjaznych ludziom. O rozwiązaniach tych problemów w ustawach forsowanych przez PiS nie ma mowy, co na konkretnych przykładach pokazuje Cyprian Jopek.

Punkt widzenia wiceministra

Kiedyś sędzia, dziś wiceminister sprawiedliwości. Kiedyś walczył o odpolitycznienie sądów, dziś firmuje podporządkowanie sądów politykom. Zaskakującą metamorfozę Łukasza Piebiaka przedstawia Tomasz Marzec.

Grzeszne związki

Ściągnęło to na papieża Franciszka już nie tylko krytykę ze strony ludzi Kościoła, ale wręcz zarzuty o herezje. To pierwszy taki przypadek od średniowiecza. Chodzi o dopuszczenie rozwodników do komunii i słowa papieża, który nie wyklucza takiej możliwości, ale tylko w pewnych konkretnych sytuacjach. O nich Magdalena Raczkowska-Kazek.

Zabawy z bronią

Do Sejmu trafił projekt ustawy ułatwiającej dostęp do broni. Ta ustawa nie zakłada, że będzie tak łatwo jak w Ameryce, ale powiększa się grono osób, które broń będą mogły mieć, na przykład dla szeroko rozumianej samoobrony. Czy ta ustawa ma dziś szanse na uchwalenie? O tym Jan Piotrowski.

Ostatnia szansa

Głos ludzi, dla których in vitro jest ostatnią szansą na dziecko i mocne słowa, które kierują wprost do Konstantego Radziwiłła. Pełne emocji, ale też jeszcze nadziei, że forsowana przez ministra ustawa nie doprowadzi jednak do tego, że samorządy przestaną dopłacać do kosztownych przecież zabiegów sztucznego zapłodnienia. Ci, którzy czekają w kolejce na taką pomoc, są teraz podwójnie niepewni tego, co będzie, o czym rozmawiał z nimi Artur Zakrzewski.

Ocena ministra

Jeden z pierwszych etapów walki, czyli ograniczony dostęp do awaryjnej antykoncepcji. Kolejny to utrudnienia dla tych, którzy starają się o in vitro. Po tym, jak rząd PiS przerwał finansowanie tej procedury, teraz są obawy, że tego samego może zabronić też samorządom, które z własnej kieszeni pomagają niepłodnym parom. Do akcji wkracza bowiem Agencja Oceny Technologii Medycznych. Bez jej pozytywnej opinii samorząd nie będzie mógł rozpocząć żadnego programu polityki zdrowotnej. Agencja podlega oczywiście ministrowi, który w sprawie in vitro - podobnie jak w sprawie "tabletki po" - nie kryje swojego światopoglądu. A Piotr Świerczek idzie do Agencji i pyta, czy jej urzędnicy będą teraz kierowali się wytycznymi ministra czy, tak jak dotąd, naukowymi opracowaniami.

PO tabletce

Spór o to, czy mamy jeszcze do czynienia z nauką, czy może chodzi już wyłącznie o sumienie i przekonania, doskonale widać na przykładzie batalii o tak zwaną tabletkę "dzień po". Tabletkę dostępną od kilku miesięcy wyłącznie na receptę. Problem w tym, że jak pokaże teraz nasza reporterka, sumienie wielu lekarzom wypisywać takiej recepty nie pozwala. Odmawiając powtarzają argumenty ministra zdrowia - lekarza Konstantego Radziwiłła albo dodają swoje, także dające do myślenia. Daria Górka.

Świadek koronny

Historia urzędnika, który był pierwszym świadkiem komisji ministra Jakiego. Ważnym, bo zajmował się reprywatyzacją w warszawskim ratuszu. Jego zeznania mocno obciążyły prezydent Hannę Gronkiewicz-Waltz i odsłoniły wiele nieprawidłowości w podległym jej urzędzie. Co ciekawe, urzędnik przypomniał sobie o nich dopiero podczas tego przesłuchania i już po tym, jak został zwolniony z ratusza. Dlaczego stracił pracę w urzędzie kierowanym przez Platformę Obywatelską i jak znalazł ją w szpitalu zarządzanym przez samorząd PiS. O tym Jacek Smaruj.

Majątek "odzyskany"

Leszek Dawidowicz na przykładzie kamienicy przy ulicy Poznańskiej 14 w Warszawie pokaże, jak decyzja komisji o zwrocie nieruchomości do miasta staje się początkiem kolejnych problemów nowych i starych właścicieli, ale także lokatorów.

Willa i kara

Komisja weryfikacyjna na swoją listę do sprawdzenia wpisała ostatnio też dom generała Jaruzelskiego. Jest to o tyle dziwne, że ta nieruchomość nigdy nie była reprywatyzowana i jak twierdzi sam pełnomocnik przedwojennych właścicieli, komisja nie ma tu nic do zrobienia. Co najwyżej może zaszkodzić w jego staraniach o zwrot majątku. O zwrocie nie myśli spadkobierczyni generała. Monika Jaruzelska wpuściła naszą kamerę do domu przy ulicy Ikara i w rozmowie z Dariuszem Kubikiem tłumaczyła, dlaczego wszelkie roszczenia uważa za bezzasadne.

Niemiecka alternatywa

Po raz pierwszy po wojnie nacjonaliści weszli do Bundestagu i to z wysokim poparciem. Są trzecią siłą polityczną w parlamencie. Ta siła to AfD, czyli "Alternatywa dla Niemiec". Wyrosła ze sprzeciwu wobec przyjmowania uchodźców, ale eksperci ostrzegają, że z czasem ten nacjonalizm może obrócić się też przeciwko Polakom. Zwracają też uwagę, że największe poparcie AfD miała przy granicy z Polską, choć, co ciekawe, tam akurat muzułmańskich imigrantów właściwie nie ma. Igor Sokołowski.

Antyniemiecka karta

Antyniemiecka karta PiS. Karta nie pierwszy raz przez tę partie wyciągana i nie jest to tylko karta reparacyjna. Co Jarosław Kaczyński próbuje nią ugrać? O tym Jan Piotrowski.

Sąsiedzi

Arkadiusz Wierzuk, przy okazji relacjonowania niedawnych wyborów w Niemczech, rozmawiał z Niemcami o powracającym w Polsce temacie rozliczeń za II wojnę światową. Słyszeli o tym i nie kryją zdziwienia, bo temat uważają za zamknięty, a relacje z Polakami za dobre. Dlatego nie rozumieją polityki rządu Prawa i Sprawiedliwości. Co ciekawe im dalej od polskiej granicy, tym reakcje są ostrzejsze.

Oprawca porwany, skazany

Morderca zza biurka - tym samym określeniem co Ericha Kocha z pewnością można opisać Adolfa Eichmana. Oczywiście z zastrzeżeniem, że Eichman zbrodnie popełniał na nieporównywalnie większą skalę, bo był głównym wykonawcą i koordynatorem Holocaustu. Za zbrodnie został ukarany śmiercią, wymierzenie sprawiedliwości nie było jednak łatwe, bo po wojnie uciekł do Argentyny i tam się ukrywał. Igor Sokołowski opowie głośną historię poszukiwań, porwania i skazania Adolfa Eichmana.

Ścigany

Wydawca książek propagujących kłamstwo oświęcimskie pracujący w instytucji, która kłamstwo ma ścigać. Po tej kontrowersyjnej historii pokażemy to co w działalności IPN żadnych kontrowersji nie budzi - to próba ukarania ostatnich żyjących jeszcze zbrodniarzy z czasów II wojny światowej. Prokuratorzy IPN wysłali bowiem do USA wniosek o ekstradycję Michaela Karkocia, dowódcy ukraińskiego legionu samoobrony, którego podejrzewają o pacyfikację w czasie wojny dwóch wsi niedaleko Lublina. Jacek Tacik pokaże, jak udało się namierzyć i odnaleźć człowieka podejrzewanego o udział w zamordowaniu kilkudziesięciu Polaków.