Czarno na białym

Czarno na białym

Wstyd się przyznać

Władza, która chce upubliczniać więcej informacji o majątku obywateli, sama ogranicza dostęp do informacji publicznej, czego najnowszy przykład mamy przy wyborze Krajowej Rady Sądownictwa. Najpierw długo nie ujawniano kim są kandydaci, a teraz nie można się dowiedzieć, kto ich zgłosił. Zamiast obiecywanej przez PiS pełnej jawności jest pełno tajemnic i oczywiste w tej sytuacji pytanie - kto i co ma tu do ukrycia? O tym Artur Warcholiński.

Punkt siedzenia i kwestia rządowych pieniędzy

Jak punkt widzenia zależy od punktu siedzenia, symbolicznie pokazuje głośna przed laty sprawa wicepremier Elżbiety Bieńkowskiej z PO. Gdy na nagraniu uwiecznionym na słynnych taśmach mówiła, że tylko złodziej albo idiota przyjdzie do pracy w rządzie za 6 tys. złotych, politycy PiS grzmieli o arogancji władzy i oderwaniu od rzeczywistości. Dziś, gdy sami rządzą, przyznają, że za takie pieniądze nie da się znaleźć fachowców. Ile powinni zarabiać ludzie na takich stanowiskach? O tym Arkadiusz Wierzuk rozmawiał między innymi z byłym wiceministrem zdrowia, który pracował dla kilku rządów, aż w końcu rok temu powiedział: "dość" - i państwową posadę zamienił na prywatną.

Prezes PiS-u

Dobra zmiana PiS, a teraz jej złote dziecko. 42-letni Daniel "wszystko mogę" Obajtek - jak tytułuje go sam prezes PiS Jarosław Kaczyński. To historia wyjątkowo zawrotnej kariery - w nieco ponad dwa lata od wójta Pcimia, przez szefa wielkiej agencji rolniczej, do prezesa najpierw giganta energetycznego, a teraz naftowego. Kariera, której nie szkodzą liczne procesy, ani te wytoczone przez zwolnionych pracowników, ani te ze strony inwestorów, z którymi zerwano umowy. Te wszystkie sprawy dotyczące rządów Obajtka w kolejnych firmach mogą kosztować państwo grube miliony złotych. Dlaczego PiS tak bardzo go sobie ceni?

Wycinka kasy

Ministrowie z wysokimi nagrodami, nawet jeśli zamiast sukcesu była porażka. Bo trudno inaczej nazwać wycinkę w Puszczy Białowieskiej i proces, jaki Polska ma za to przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości, oraz wyrok najprawdopodobniej uznający, że doszło do złamania unijnego prawa - tak wynika z oświadczenia, jakie kilka dni temu złożył rzecznik generalny Trybunału. Zresztą dymisja odpowiedzialnego za wycinkę ministra Jana Szyszki tylko to potwierdza, ale - mimo że stanowisko stracił - dostał i tak nagrodę. I to jedną z najwyższych w rządzie.

Dojna zmiana

Ministrowie Prawa i Sprawiedliwości kiedyś ostro krytykowali Platformę Obywatelską za przyznawanie sobie dodatkowych pieniędzy, a dziś sami z takich "dodatków" korzystają. A nawet korzystają bardziej, niż ich poprzednicy, licząc w kwotach brutto, a nie netto.

Na dachu świata

Pierwszą kobietą, która stanęła na szczycie K2 była Polka. Jej historia to gotowy scenariusz filmu, który zresztą powstaje, a spektakularne sukcesy przeplatają się w niej z osobistymi dramatami. Poza zdobyciem K2 Wanda Rutkiewicz jako pierwsza Polka i trzecia kobieta stanęła na Mount Evereście, najwyższym szczycie świata, ale jej historia jest dużo bardziej złożona niż lista sportowych osiągnięć. Reportaż o niezwykłej potrzebie dokonania czegoś wielkiego i kobiecie walczącej o uznanie w męskim świecie wspinaczki.

Droga na szczyt

Polacy jako pierwsi w historii chcą K2 zdobyć zimą. Ta droga na szczyt, zgodnie z przewidywaniami, okazuje się żmudna i niebezpieczna. I do zdobycia szczytu jeszcze daleko - jak mówił szef komitetu organizacyjnego polskiej wyprawy. Daria Górka spotkała się z himalaistami, którzy z różnych powodów wyprawę musieli przerwać. Między innymi o tym, że nadzieja zamarza ostatnia rozmawiała z Rafałem Fronią i Jarosławem Botorem.

Azyl

Dehumanizacja i propaganda, której - mimo całej wojennej okropności - nie ulegli państwo Żabińscy - Antonina i Jan - dyrektor warszawskiego ZOO i jego żona uratowali w czasie okupacji 300 Żydów, ale nie tylko. Dali im azyl w swoim domu i w budynkach ogrodu zoologicznego - gdy zbliżali się Niemcy, Żabińska siadała do fortepianu i grała, co dla ukrywających się było sygnałem. Żabiński twierdził, że pomagał ze zwykłej ludzkiej przyzwoitości, choć w istocie przecież był to heroizm - i to nie zwykły, o czym Artur Warcholiński rozmawiał z córką państwa Żabińskich i jednym z ocalonych.

Czysta propaganda

Jak hitlerowcy wmawiali Polakom, że dla ich dobra i bezpieczeństwa tworzą żydowskie getta. Film zachowany w archiwach IPN był wyświetlany w kinach w czasie wojny i dziś Czarno na Białym pokazuje na czym polegała nazistowska propaganda.

Zawód szmalcownik

Najpierw o tym, o czym najtrudniej mówić, czyli o polskich donosicielach, szmalcownikach i szantażystach - nie sposób ich dokładnie policzyć, ale historycy, którzy badają to od lat i z którymi rozmawiał Rafał Stangreciak - nie mają wątpliwości, że w czasie wojny więcej było Polaków, których Żydzi musieli się obawiać - niż tych, którzy odważnie im pomagali.

"Za godzinę mamusia nie żyła". Świadectwo ocalonych z Treblinki

Jeżeli istnieje piekło, to właśnie tam ono było. Reportaż Macieja Starczewskiego to historia trzech więźniów obozu zagłady w Treblince, jednego z dwóch największych w Europie. Zagazowano w nim w ciągu zaledwie roku ponad 800 tysięcy ludzi, głównie Żydów, przywożonych z gett w okupowanej Polsce. Bohaterowie reportażu przeżyli, bo uciekli z obozu w czasie buntu więźniów w sierpniu 1943 roku. To było jedno z dwóch udanych powstań w obozach śmierci. Przeżyli i 15 lat temu dali swoje ostatnie świadectwo.

W potrzasku

Ta głośna sprawa dotyczy sekretarza generalnego Platformy Stanisława Gawłowskiego. Mieliśmy tu już między innymi przeszukanie domu polityka przez CBA w przeddzień świąt i zarzut politycznego wykorzystywania prokuratury stawiany przez Gawłowskiego i jego partyjnych kolegów. Czy takie zarzuty są uprawnione i o co tak naprawdę chodzi w sprawie Stanisława Gawłowskiego?

Narzędzie polityczne

Pokażemy dlaczego i jak do immunitetu przywiązani są wszyscy bez względu na polityczną przynależność. W czasie kampanii wyborczych hasło równości wobec prawa na ustach mają wszyscy i postulat zniesienia immunitetu padał już nieraz. Kiedy jednak kampania się kończy, a zaczyna korzystanie z przywileju przynależnego parlamentarzyście, immunitet okazuje się niezbędny.

Senator na wolności

Ostatnio przywiązanie do przywileju pozwalającego unikać odpowiedzialności karnej widać było przy okazji sprawy senatora Koguta. Senator immunitetu się zrzekł, ale i tak zgodę na jego zatrzymanie musiał wyrazić Senat. Koledzy z PiS-u i opozycji obronili go przed aresztowaniem. Mimo że - jak głosi oficjalna wersja - nie spodobało się to prezesowi Kaczyńskiemu i mimo że zarzuty prokuratury brzmią poważnie.

Problemy z historią

Pomocny w tej kwestii nie jest raczej premier Morawiecki, który kilka dni temu na spotkaniu z zagranicznymi dziennikarzami skrytykował polskich historyków. Zarzucił im, że zawiedli, bo w wolnej Polsce za mało zrobili, żeby wyjaśnić polsko-żydowską historię. To nieprawda - odpowiadają badacze i zaczynają akcję uświadamiania premiera - co ciekawe z wykształcenia też historyka. Uświadamiania, jak dużo przez ostatnie ćwierć wieku w tej kwestii zrobiono.

Katastrofa wizerunkowa

Polska Fundacja Narodowa chwali się, że jej kampania prostująca kłamstwo o "polskich obozach zagłady", dotarła do 180 milionów ludzi na świecie. Jaka kampania i skąd ta liczba? Nie wiadomo. Wiadomo, że fundacja, która ma dbać o wizerunek Polski zagranicą, zareagowała dopiero dwa tygodnie po uchwaleniu ustawy o IPN. A przecież o zaskoczeniu nie może być mowy, skoro wiceprezes fundacji od początku był zaangażowany w powstanie tej ustawy, co pokazuje Dariusz Kubik.

Geografia polityczna

Polityka historyczna PiS zmienia polityczną geografię. Bo do niedawna na mapie świata trudno było znaleźć kraj, z którym mielibyśmy napięte relacje. A teraz - po ustawie o IPN - zaczynamy takie mieć nie tylko z Izraelem, ale też ze Stanami Zjednoczonym, czyli najważniejszym sojusznikiem Polski. To wydłuża i tak już długą listę państw, z którymi rząd PiS nie potrafi się porozumieć - nie tylko w sprawie historii. Czy wstając z kolan (jak mówią rządzący) uderzamy już w sufit zamkniętej twierdzy?

Siła władzy

Władysław Frasyniuk o świcie został wyprowadzony w kajdankach z domu na przesłuchanie w prokuraturze. Zwolniono go po zaledwie dziesięciu minutach, z postawionym zarzutem dotyczącym smoleńskiej kontrmanifestacji. Stąd pytanie, czy konieczne było użycie wobec byłego opozycjonisty takich środków, jakby zatrzymywano groźnego bandytę?

Z ziemi polskiej

Nie mówią, że obozy zagłady były polskie, ale mają z Polską związane traumatyczne wspomnienia i o tym chcą mówić bez obaw. Polscy Żydzi, którzy po wojnie wyjechali do Izraela tłumaczą dlaczego ustawa o IPN jest dla nich niezrozumiała i nie do przyjęcia. A tłumacząc to opowiadają - niektórzy po raz pierwszy - swoje wstrząsające rodzinne historie, co dokumentują - drastyczne też niekiedy zdjęcia. Rozmowy z tymi, którzy przeżyli zagładę - jedna z bohaterek ocalała, choć mając 10 lat stała już w komorze gazowej w Auschwitz - w komorze na Majdanku wcześniej straciła matkę. Wszyscy podkreślają, że Holokaust był niemiecki, ale mówią też o tym - dlaczego mają żal do Polski i Polaków.

Zawód sekretarka medyczna

Formalnie nie istnieje. Faktycznie jak najbardziej. Praktycznie jest niezbędny. Zawód sekretarki medycznej. Najgłośniej mówili o nim ostatnio lekarze rezydenci. Bo to lekarze pomocy w szpitalnej biurokracji potrzebują najbardziej. Sekretarki przez ministra zdrowia zostały obiecane. Tylko nie wiadomo, jak zostaną wykształcone.