Czarno na białym

Czarno na białym

Likwidacja gimnazjów i zderzenie dwóch roczników

Zderzenie dwóch roczników i nawet kilkudziesięciu kandydatów na jedno miejsce w liceum. Takie skutki ma likwidacja gimnazjów. Gdy uczniowie walczą o miejsca w wybranych szkołach, szkoły szukają miejsca do ich uczenia. Takiej sytuacji w polskiej oświacie jeszcze nie było, jak mówią nauczyciele i dyrektorzy, z którymi rozmawiała Daria Górka.

W centrum uwagi. Rok 1989 oczami zagranicznych korespondentów

Dla nich Polska lat 80. była jednym z najważniejszych wtedy miejsc, bo właśnie tu zaczął się upadek komunizmu w Europie. Dlatego największe światowe redakcje miały tu swoich wysłanników. O kulisach ich pracy oraz o tym, jak radzili sobie z inwigilacją, cenzurą, brakiem dostępu do telefonów i prozą życia Witold Tabaka rozmawiał w Nowym Jorku, Waszyngtonie i Warszawie z korespondentami zagranicznymi, którzy relacjonowali te wydarzenia najdłużej.

SOR-y, jak pomóc chorym, gdy chory jest sam system

Wielogodzinne kolejki na oddziałach ratunkowych - wprowadzona przez PiS ustawa o sieci szpitali miała je zlikwidować, ale problem jak był, tak jest, czego skutki bywają dramatyczne. Śmierć pacjenta w miejscu, gdzie powinien czekać na niego ratunek, to może być sprawa dla prokuratora, ale nie trzeba śledztwa, żeby stwierdzić, że SOR-y są zatłoczone, a w takich warunkach o błędy nie trudno, więc Arkadiusz Wierzuk pyta, jak pomóc chorym, gdy chory jest sam system?

Rekordzistka Szydło. Jak zapracowała na ponad pół miliona głosów

Jarosław Kaczyński poprowadził Zjednoczoną Prawicę do rekordowego w polskiej polityce zwycięstwa - zwycięstwa, w którym znaczącą rolę odegrała też Beata Szydło ze swoim rekordowym w skali kraju poparciem. To jej tryumfalny powrót półtora roku po tym, jak przestała być premierem, jak musiała tłumaczyć się z nagród dla swoich ministrów, a potem z braku zainteresowania protestem niepełnosprawnych. I choć to wszystko wypominano jej teraz w kampanii - dla jej wyborców nie miało to znaczenia. Co innego było ważne i o tym - Arkadiusz Wierzuk.

Kluczowa rola prezesa Kaczyńskiego. Jak zdobył nowych wyborców

Jarosław Kaczyński - w poprzednich wyborach w kampanijnym cieniu, teraz z niego wyszedł. Aferę z "taśmami Kaczyńskiego" zastąpiły "piątka Kaczyńskiego", "jarkowe" i prezes osobiście otwierający konwencje i spotkania wyborcze, niekiedy nawet kilka dziennie i to przełożyło się na głosy. Jak dokładnie o tym Dariusz Kubik rozmawiał między innymi z człowiekiem, który kiedyś tworzył kampanie PiS.

Wielka porażka PSL. Polska wieś przejęta przez PiS

Ludowcy, którzy w ramach tej koalicji wprawdzie zdobyli trzy mandaty, na które liczyli, ale stracili poparcie na wsi. Wieś zdecydowanie postawiła na PiS. Dlaczego? Bez ogródek tłumaczą to w rozmowie z Cyprianem Jopkiem mieszkańcy wsi z Mazowsza, które w tych wyborach stało się nowym bastionem rządzącej partii.

Czy niezależność Wiosny wychodzi jej na dobre?

Gdy PSL zastanawia się nad samodzielnym startem w jesiennych wyborach, Wiosna nie ma wątpliwości. Dziś już zdecydowała, że idzie sama. Wiosna, która w wyborach europejskich zapowiadała wynik dwucyfrowy, ma dwie cyfry, ale z przecinkiem, jak żartują sami jej działacze. Na poważnie Piotr Świerczek pyta więc co zawiodło, a pyta m.in. człowieka, który kiedyś zbadał "dobrą zmianę" w Miastku, a potem na tej podstawie wymyślił, jaka ma być Wiosna.

Czy jednoczenie opozycji ma jeszcze sens?

Gdy Wiosna do Koalicji Europejskiej się nie garnie, a ludowcy wahają się, Platforma Obywatelska chce jednoczyć opozycję dalej. Pytanie, jak to "dalej" ma wyglądać? Czy po tak wyraźnej przegranej w eurowyborach ma to jeszcze sens? Tomasz Marzec.

Mity o konsekwencjach wejścia do Unii

Osoby, takie jak mieszkańcy Godziszowa, czyli przeciwnicy naszego wejścia do Unii, ulegali 15 lat temu argumentom politycznych eurosceptyków, których wtedy nie brakowało. Wejście do Unii oznaczało dla nich utratę suwerenności, wzrost bezrobocia, wykup polskiej ziemi przez obcokrajowców czy upadek polskiego rolnictwa. Mity o konsekwencjach wejścia do Unii przypomni teraz i skonfrontuje z rzeczywistością Katarzyna Lazzeri.

Prawica kontra prawica. Relacja Konfederacji i PiS-u

W kończącej się właśnie kampanii PiSowi wyrósł konkurent, którego politycy tej partii mogli się nie spodziewać. Wydaje się, że jeszcze nie tak dawno, przychylnie wypowiadając się o uczestnikach, na przykład "marszu niepodległości", nie brali pod uwagę, że część z nich może przeszkodzić w marszu wyborczym. Jako prawicowa konkurencja dla PiSu przez część komentatorów traktowana jest Konfederacja współtworzona przez narodowców. O relacjach Korwina, Brauna, Liroya i narodowców z PiSem Piotr Świerczek.

Szczerość politycznych intencji podczas kampanii wyborczej

Eurosceptycyzm, który w czasie kończącej się właśnie kampanii do Parlamentu Europejskiego zmienił się w euroentuzjazm. O takiej przemianie można mówić w przypadku Prawa i Sprawiedliwości. Jeszcze nie tak dawno od jednej z liderek tej partii słyszeliśmy o "szaleństwie brukselskich elit", w którym nie będziemy uczestniczyć. Dziś już mowa o dumie z tego, że jesteśmy w Unii Europejskiej. O szczerość politycznych intencji pyta więc Arkadiusz Wierzuk.

Dwie Polski. Bal na kredyt i katastrofa gospodarcza

Najpierw życie z rozmachem, ale na kredyt, potem zaciskanie pasa, czyli bolesne spłacanie długów. Dwie Polski i ich symbole - Edward Gierek i Leszek Balcerowicz. Polska Gierka początku lat 70. to nadzieja na lepsze - banany w sklepach, małe fiaty na ulicach, budowa dróg, osiedli z wielkiej płyty i kolonie dla każdego dziecka. Dobrobyt, który dał wtedy Polakom poczucie ulgi, ale to był dobrobyt na kredyt, za który w końcu trzeba było zapłacić. I to słono. Po upadku komunizmu zostały gigantyczne długi i gospodarka w zapaści. Ratunkiem był plan Balcerowicza - dla wielu potężny szok i dotkliwe zaciskanie pasa. Gierkowi do dziś niektórzy chcą stawiać pomniki, Balcerowicz wciąż słyszy, że "musi odejść". Dwie Polski o których Piotr Jacoń rozmawiał między innymi z najbliższym doradcą Edwarda Gierka, a potem kolegą z uczelni Leszka Balcerowicza.

"Brał na kolana i ściskał, aż się trząsł". Sprawa księdza z Tylawy

Głośna sprawa księdza z Tylawy. Głośna i znana już od dawna, ale nasz reporter dotarł do informacji, które rzucają na nią nowe światło. Nie tylko prokuratura kierowana wtedy przez Stanisława Piotrowicza, ale też kuria kierowana przez arcybiskupa Józefa Michalika broniła księdza, który ostatecznie został jednak skazany za molestowanie dziewczynek. Biskup i prokurator, których łączyły dobre relacje, co szczegółowo w rozmowie z Leszkiem Dawidowiczem opisują świadkowie. Zaskakujące relacje, podobnie, jak dalsze losy samego księdza. Bo choć w świetle prawa świeckiego jego wyrok już się zatarł, w świetle wytycznych kościelnych pozostaje pytanie, dlaczego dalej jest księdzem, zasiada w kapitule dla zasłużonych duchownych, codziennie odprawia msze, a co piątek odmawia w radiu różaniec i jak mówi naszemu reporterowi - nie czuje się winny. Materiał nie jest przeznaczony dla osób poniżej 16 roku życia.

Co mógł zrobić Kościół? Co mogło zrobić państwo?

Jak wygląda walka z pedofilią w Kościele pokazuje też przykład księdza Olejniczaka - jednego z bohaterów/antybohaterów głośnego filmu braci Sekielskich. Mimo wyroku za pedofilię i dożywotniego zakazu pracy z dziećmi, prowadził dla nich rekolekcje. Teoretycznie i Kościół i prokuratura mają narzędzia, żeby takie przypadki ścigać. Dlaczego teoretycznie, a nie praktycznie o tym Witold Tabaka, który wyjaśni m.in. dlaczego księdza Olejniczaka najprawdopodobniej nie ma w rejestrze pedofilów. Materiał nie jest przeznaczony dla osób poniżej 16 roku życia.

Rywalizują, jakby pojedynek toczył się tylko między nimi

PiS kontra Koalicja Europejska i kandydaci, których dzieli wszystko. Nawet jeśli mają te same rodzinne strony, jak w przypadku Joachima Brudzińskiego i Bartosza Arłukowicza. W okręgu zachodniopomorsko-lubuskim startują z różnych pozycji na swoich listach i w swoich partiach, ale co ciekawe, rywalizują tak, jakby pojedynek toczył się tylko między nimi. O tym Piotr Świerczek.

Symboliczny pojedynek Beaty Szydło i Róży Thun

Beata Szydło i Róża Thun to liderki PiS i Koalicji Europejskiej w okręgu małopolsko-świętokrzyskim. Podczas gdy Thun od początku była osobiście zaangażowana w integrację Polski z Unią Europejską, Szydło jako premier z Unią się skonfliktowała. Gdy Thun krytykowała za to rząd PiS, PiS zarzucał jej zdradę. O symbolicznym pojedynku Dariusz Kubik.

Jacek Saryusz-Wolski i Włodzimierz Cimoszewicz. Co ich poróżniło?

Zapewne w Brukseli spotkają się dwaj warszawscy liderzy PiS i Koalicji Europejskiej, Jacek Saryusz-Wolski i Włodzimierz Cimoszewicz. To różni politycy, choć mają ze sobą coś wspólnego. Obaj wprowadzali Polskę do Unii Europejskiej. Obaj też w swoich politycznych życiorysach mają PZPR i Platformę Obywatelską. Saryusz - Wolski kiedyś był jej działaczem, Cimoszewicz jest teraz w jej koalicji. Mimo to, jak sami przyznają, nigdy nie nawiązali bliższych relacji, właściwie nie rozmawiają ze sobą ani też nie debatują. Co ich poróżniło i różni teraz? O tym Maja Wójcikowska.

"Demon w Watykanie". Największy przestępca we współczesnej historii Kościoła

Kościołowi coraz trudniej milczeć, papież Franciszek zaostrza przepisy dotyczące walki z pedofilią wśród duchownych, a do Polski wysyła swojego emisariusza, arcybiskupa - specjalistę od rozwiązywania tego problemu. Decyzja o tym zapadła w zeszłym roku. U nas w programie "Demon w Watykanie". To tytuł książki o Marcelu Degollado - twórcy Legionu Chrystusa, jednego z najbardziej prężnych katolickich zakonów. To porażająca historia księdza bigamisty, który miał dwie żony, pedofila, który molestował też swoje dzieci i gwałciciela zakonnic i kleryków. Księdza, który mimo to przez blisko 70 lat był bardzo szanowanym duchownym, także przez papieży, w tym Jana Pawła II. Watykan ostatecznie potwierdził, że miał wiedzę o tym, co robił Degollado, choć nigdy nie postawił go przed sądem. Magdalenie Raczkowskiej-Kazek opowiada o tym m.in. jeden z jego głównych oskarżycieli - ksiądz, który sprzeciwiając się bezczynności Kościoła w tej sprawie, porzucił kapłaństwo.

Problem pedofilii pojawia się w kościołach na całym świecie. Jak będzie w Polsce?

Sojusz ołtarza z tronem to istotny dowód na to, jak ważne jest, żeby niezależna i od rządu i od Kościoła była komisja, która zbada konkretne przypadki i skalę pedofilii wśród duchownych w Polsce. Nie wiadomo czy taka komisja powstanie, ale w poniedziałek mamy poznać jej projekt. Pomysłodawca: fundacja opiekująca się ofiarami, wzoruje się na przykładzie Australii. Daria Górka pokaże więc jak w tym kraju i wielu innych rozliczono się już z pedofilią w szeregach Kościoła.