Posłowie zadecydowali - POLSA, czyli Polska Agencja Kosmiczna powstanie. Kto będzie czerpać korzyści z istnienia agencji, ile zyska na tym nasz kraj? O tym i o wielu innych aspektach tego kosmicznego projektu opowiadał w niedzielnym wydaniu "Wstajesz i wakacje" dziennikarz naukowy Tomasz Rożek.

Utworzenie Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA) zostało przegłosowane. Już wkrótce spełni się marzenie wielu polskich talentów z dziedziny astronomii. Paweł Abramowicz, reporter "Faktów", postanowił sprawdzić, jakie inne korzyści przyniesie POLSA. - To rozkręci naszą gospodarkę. To rozkręci naszą myśl techniczną - wyliczał jeden z posłów, który jest entuzjastą powstania Polskiej Agencji Kosmicznej.

Załoga Międzynarodowej Stacji Kosmicznej wykonała z orbity fotografię Bałtyku, na której świetnie widać polskie wybrzeże. Wyjątkowo silny efekt kontrastu rozświetlonej wody i ciemnego lądu jest zasługą zachodzącego słońca.

Wykazują każdą oznakę tego, że pochodzą spoza naszej galaktyki - mówią astronomowie o tajemniczych, trwających zaledwie tysięczne ułamki sekund radiowych sygnałach. Choć tzw. szybkie wybuchy radiowe były rejestrowane już kilka razy wcześniej przez inny instrument, dopiero wykrycie ich przez najczulszy radioteleskop Arecibo potwierdziło, że to nie pomyłka. Teraz naukowcy muszą ustalić, jakie obiekty spoza Drogi Mlecznej generują takie impulsy.

Ledwie rozpoczął obserwacje, a już odkrył siedem nieznanych dotąd galaktyk karłowatych. Astronomowie z Uniwersytetu Yale mogą być zadowoleni z debiutu teleskopu Dragonfly skonstruowanego przez nich z kilku teleobiektywów fotograficznych. Ich badania mogą się przyczynić do otwarcia nowego rozdziału w astronomii, bo niewykluczone, że niewidoczne wcześniej "kosmiczne niespodzianki" zwiastują odkrycie nowej klasy obiektów kosmicznych.

- Zarejestrowany przez sondę Voyager "dźwięk dzwoneczka" jest dowodem, że sonda przekroczyła granice Układu Słonecznego i znajduje się obecnie w "rzadkiej zupie naładowanych cząsteczek" - twierdzą naukowcy NASA. Dowodem są dokonane przez instrumenty pokładowe pomiary "fal tsunami", wywołane przez serię erupcji na powierzchni Słońca.

Sonda Rosetta ma jeszcze dość długą drogę do komety 67P/Churyumov-Gerasimenko, jednak już zdążyła zaskoczyć naukowców. Dzięki dostarczonym przez nią pomiarom odkryli oni, że kosmiczna skała się "poci". W każdej sekundzie wyparowuje z niej tyle wody, że po skropleniu wypełniłaby dwa plastikowe kubki.

Atmosfera Słońca jest bardziej rozległa niż dotąd uważano. Okazuje się, że materia słoneczna tworzy całość aż do 8 mln km od powierzchni naszej gwiazdy.

Odłamki skalne w przestrzeni kosmicznej stanowią niebezpieczeństwo dla stacji kosmicznych. "Okruch" wielkości pięści jest w stanie doprowadzić do katastrofy satelity. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) jest w trakcie opracowywania mechanizmu oczyszczania przestrzeni kosmicznej ze zmierzających ku astronautom odłamków.

Amerykańska agencja kosmiczna NASA przeprowadziła najważniejsze testy nowego lądownika, zrzucając go z wysokości 55 kilometrów. Dzięki temu naukowcy mieli okazję sprawdzić, jak przypominający spodek pojazd poradziłby sobie z celem, do jakiego został stworzony, czyli z lądowaniem na Marsie.

Smugi dymu wydmuchiwane przez palaczy przypominają serie powiązanych ze sobą różnorodnych erupcji w koronie słonecznej, które zarejestrowało kilka statków kosmicznych monitorujących naszą gwiazdę. Obraz stworzony z tych nałożonych na siebie obserwacji ukazuje struktur sprawiające wrażenie zwiewnych i subtelnych. To jednak pozory - w rzeczywistości w tym procesie wyzwolone zostały ogromne dawki energii.

Tajemniczy rodzaj promieniowania rentgenowskiego w gromadzie galaktyk odległych od nas o 230 mln lat świetlnych wykryli astronomowie w obserwacjach teleskopu kosmicznego Chandra oraz satelity naukowego XMM-Newton. Za jego obecność mogą odpowiadać neutrina sterylne - cząsteczki tworzące ciemną materię. Choć naukowcy uważają ją za dominujący składnik Wszechświata, mimo wielu poszukiwań, dotąd nie trafili na jej ślad.

Naukowcy odkryli kosmiczny klejnot wielkości Ziemi. Ten ogromny diament znajduje się około 900 lat świetlnych od naszej planety. Co prawda nie udało sie go zaobserwować, jednak eskperci podkreślają, że są "niemal pewni" jego istnienia.

W Polsce powstaną cztery nowe astrobazy - nieduże obserwatoria astronomiczne z zapleczem na pracę biurową. Ośrodki zostaną wybudowane za unijne fundusze i pomogą popularyzować astronomię i nauki ścisłe zarówno wśród najmłodszych, jak i nieco starszych mieszkańców regionu lubuskiego.

Dwaj rosyjscy kosmonauci Oleg Artemjew i Aleksandr Skworcow pierwszy raz w życiu wyszli w przestrzeń kosmiczną. Doszło do tego w czwartek 19.06, spacer kosmiczny transmitowała na żywo stacja telewizyjna NASA. Wyjście miało trwać sześć i pół godziny, ale wystąpiły problemy techniczne i cała operacja przedłużyła się o niemal godzinę - do siedmiu godzin i dwudziestu minut.

Z wielkim hukiem rozpoczęła się budowa największego na świecie teleskopu. Na pustyni Atacama w Chile rozsadzono wierzchołek góry, by umiejscowić tam E-ELT (The European Extremely Large Telescope).

Nowoczesne technologie pozwalają nam coraz lepiej poznawać wygląd kosmosu. Mając możliwość przyglądania mu się na setkach zdjęć, rzadko zastanawiamy się, jak odebrałyby go nasze inne zmysły, na przykład węch. Naukowcy już się tym tematem zajmują - według nich centrum naszej galaktyki pachnie malinami lub rumem.

Składa się z dwóch płatów tworzących razem zarys kręgla albo kurzego udka - takie cechy asteroidy 2014 HQ124, która tydzień temu minęła Ziemię, ukazują zdjęcia uzyskane przez naukowców z NASA. To jedne z najbardziej szczegółowych obserwacji radarowych takiego obiektu. Pozwalają dostrzec detale nawet o wielkości niecałych 4 m.

- Na Charonie, ogromnym satelicie naturalnym Plutona, pod skorupą lodu o temperaturze -200 st. C może znajdować się wszechocean - poinformowali naukowcy NASA. Świadczy o tym popękana struktura powierzchni oraz owalna orbita gigantycznego księżyca niegdysiejszej dziewiątej planety Układu Słonecznego.

Znajdująca się w gwiazdozbiorze Jednorożca gwiazda zmienna V838 Monocerotis fascynuje astronomów. Zwróciła na siebie uwagę 12 lat temu, rozbłyskując najmocniej ze wszystkich obiektów Drogi Mlecznej. Naukowcy nie mogli dociec przyczyn wybuchu, który wygenerowałby tak wielką ilość energii, i dopiero po szczegółowych badaniach ustalili, że za ten efekt odpowiada odbicie światła.