Ponad dwa tysiące osób opuściło w czwartek ostatnie bastiony rebeliantów w Aleppo. Przedstawiciel Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża (MKCK) na Bliski Wschód przekazał w rozmowie z agencją Reutera, że większość z ewakuowanych osób stanowili cywile.

Krwawa wojna nie sprzyja prowadzeniu dokładnych statystyk. Skala cierpień Syryjczyków pozostaje nieznana. Według szacunków ONZ, które sama organizacja uważa za "ostrożne", w Syrii zginęło już ponad 400 tys. osób, w tym kilkanaście tysięcy dzieci. Oznacza to większe straty, niż te Stanów Zjednoczonych czy Wielkiej Brytanii w czasie II wojny światowej. Co trzeci Syryjczyk uciekł przed walkami ze swojego domu.

W środę 14 grudnia w stolicy Bośni i Hercegowiny Sarajewie ulicami przemaszerowały tysiące ludzi, którzy wyrazili w ten sposób solidarność z mieszkańcami Aleppo. 21 lat temu, w lipcu 1995 r. w enklawie Srebrenicy we wschodniej Bośni serbskie formacje pod dowództwem gen. Ratka Mladicia wymordowały ponad 8 tys. muzułmańskich mężczyzn i chłopców i zgwałciły wiele kobiet.

Kierujący grupą roboczą ONZ ds. pomocy humanitarnej Jan Egeland oświadczył w czwartek, że jest dobrej myśli co do ewakuacji tysięcy cywilów ze wschodniego Aleppo, ale podkreślił, że Rosja dopiero teraz, czyli bardzo późno, poprosiła ONZ o pomoc.

Ponad 20 autobusów wjechało z kontrolowanych przez rząd rejonów Aleppo do rebelianckiej enklawy w tym syryjskim mieście w celu ewakuowania stamtąd bojowników w ramach porozumienia o rozejmie - poinformowali w czwartek świadkowie agencję Reutera. Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka podaje, że cywile, w tym ranni, też wyjeżdżają korytarzem humanitarnym z tej części miasta.

Podczas zaskakującej ofensywy na syryjskie miasto Palmira dżihadyści zdobyli na reżimowych bojówkach dużo uzbrojenia. Zajęli też bazę stworzoną przez Rosjan. Jej mieszkańcy uciekali w popłochu, zostawiając niedojedzone potrawy oraz tony broni i amunicji. Prawdopodobne przejęcie przez tzw. Państwo Islamskie broni i sprzętu potwierdził amerykański generał Stephen Townsend.

Słyszymy apele do Rosji i do nas o wstrzymanie ofensywy w Aleppo, o ratowanie cywilów. Na takie apele nie odpowiemy – powiedział prezydent Syrii Baszar el-Asad w rozmowie z telewizją RT (dawnej Russia Today). W innych rosyjskich stacjach, Rossija24 i NTV, którym także udzielił wywiadu, stwierdził, że przejęcie Aleppo przez siły rządowe nie zakończy się na opanowaniu samego miasta.

Wszyscy się chowają i boją - mówi agencji AFP bojownik Mohamad al-Chatib, który w środę przebywał w jednej z ostatnich dzielnic kontrolowanych przez rebeliantów w Aleppo. Tereny te znowu są bombardowane przez syryjski reżim.

Utworzona pięć lat temu komisja śledcza ONZ ds. zbrodni wojennych w Syrii oświadczyła w środę, że to na syryjskim rządzie spoczywa główna odpowiedzialność za zapobieżenie aktom represji w Aleppo i że musi on pociągnąć do odpowiedzialności sprawców naruszeń.

Wielu irańskich polityków i wojskowych z zadowoleniem wypowiadało się w środę o "wyzwoleniu" syryjskiego Aleppo, choć według rebeliantów i Syryjskiego Obserwatorium Praw Człowieka armia rządowa wznowiła ostrzał wschodnich rejonów miasta.

- Nie pozwalali nam zjeść nawet kawałka chleba. Marliśmy z głodu i wiele razy zasypialiśmy głodni - opisuje mieszkanka Aleppo, która po wycofaniu się rebeliantów z dzielnicy przyłączyła się do tłumu szukającego jedzenia w ich siedzibie. Cywile twierdzą, że radykałowie zabraniali im "wszystkiego" i kradli pomoc humanitarną.

Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan oskarżył we wtorek syryjski reżim o złamanie rozejmu w Aleppo i oświadczył, że jego kraj nadal próbuje utworzyć korytarz humanitarny dla mieszkańców miasta. Stwierdził także, że prezydent Syrii popełnia w Aleppo zbrodnie wojenne.

Francuskie media w środę ostro oceniają postawę Zachodu wobec konfliktu syryjskiego, nazywając ją "hańbą" i żałując, że "Zachód jest biernym widzem". Uznają upadek Aleppo na północnym zachodzie Syrii za "grobowiec prawa międzynarodowego".

Ciężkie starcia wybuchły w Aleppo w środę przed południem, choć strony uzgodniły rozejm - podaje Reuters, powołując się na Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka. Szef MSZ Rosji stwierdził, że opór rebeliantów potrwa najwyżej kilka dni.

W ciągu tygodnia z oblężonego wschodniego Aleppo uciekło nawet 50 tys. ludzi - powiedział w rozmowie z TVN24 BiS Paweł Krzysiek, rzecznik Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża w Syrii przebywający obecnie w Aleppo. - Sytuacja w mieście jest naprawdę dramatyczna - podkreślił.

Niemieccy komentatorzy zgodnie uważają, że bierność Zachodu wobec zajęcia Aleppo przez wspierany przez Rosję syryjski reżim ośmieli despotów na całym świecie i sprawi, że poczują się zupełnie bezkarni. Ich zdaniem upadek miasta nie kończy wojny w Syrii.

Ze wschodniego Aleppo płyną dramatyczne apele o pomoc. Ludzie mieszkający w oblężonej od miesięcy części miasta za pośrednictwem mediów społecznościowych proszą, by świat o nich pamiętał. - Ponad 50 tys. cywilów, którzy sprzeciwili się dyktaturze Asada, grożą masowe egzekucje i śmierć w ruinach miasta - mówi w nagraniu zamieszonym na Twitterze Syryjka Lina Shamy. Wielu spodziewa się najgorszego i twierdzi, że to może być ich ostatnie nagranie.

Rebelianci z Aleppo twierdzą, że szyickie milicje powiązane z reżimem w Damaszku utrudniają ewakuację ludności z terenów opanowanych przez opozycję we wschodniej części miasta. Ewakuacja miała być możliwa na mocy porozumienia opozycji, rządu i Rosji. Moskwa podaje z kolei, że w ciągu ostatniej doby z dzielnic znajdujących się do ostatnich dni pod kontrolą rebeliantów uciekło sześć tysięcy cywilów. Tymczasem w środowy poranek doszło do kolejnego silnego ostrzału. Dokonały go prawdopodobnie oddziały Baszara el-Asada.

Rzecznik prezydenta Władimira Putina zapowiada, że wyjaśni doniesienia mediów, które ujawniły, że na niedawnym przyjęciu na Kremlu pojawił się Dmitrij Utkin. Jest on szefem prywatnej firmy najemniczej, nazywanej "grupą Wagnera". Jak podają rosyjskie media, członkowie tej grupy walczą w Syrii.

Premier Francji Bernard Cazeneuve potępił we wtorek masakry ludności cywilnej popełniane przez syryjskie wojsko w Aleppo z poparciem m.in. Rosji, twierdząc, że siły walczące w imieniu reżimu mogą dopuszczać się zbrodni wojennych lub zbrodni przeciwko ludzkości.