Profesor Flis o podziale funduszy lokalnych: swoich się dopieszcza, a przeciwników nie utrzymuje w szczęściu

Prof. Jarosław Flis oraz prof. Paweł Swianiewicz z Katedry Rozwoju i Polityki Lokalnej Uniwersytetu Warszawskiego przygotowali opracowanie poświęcone sposobowi dystrybucji środków z II transzy Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, które zostały rozdysponowane w grudniu 2020 roku. Mowa o 4,35 miliarda złotych.

"W związku z pojawiającymi się zarzutami odnośnie do politycznych kryteriów podejmowania decyzji dotyczących tego podziału, została przeprowadzona szczegółowa analiza, w której sprawdzono, czy rzeczywiście opcja polityczna reprezentowana przez włodarza (wójta, burmistrza lub prezydenta miasta) miała istotne znaczenie dla ostatecznego podziału środków" - czytamy w dokumencie, opublikowanym na stonie Fundacji Batorego.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE >>>

Profesor Flis był gościem sobotnich "Faktów po Faktach". Zapytany, czy pieniądze przyznawane samorządom w ramach II transzy były rozdysponowane sprawiedliwie, odparł: - Jeśli ktoś uważa, że to, że swoi dostają 10 razy więcej niż przeciwnicy jest sprawiedliwe, to można tak powiedzieć.

Jak mówił, "widać wyraźnie, jak się Polski nie podzieli - na wschód i zachód, większe miejscowości i mniejsze, wedle wyniku wyborów, wedle bogactwa - zawsze widać ten sam mechanizm - jeśli wójt jest z partii rządzącej, to dostaje średnio trzy razy tyle, ile średnia dla kraju, natomiast jeśli jest z opozycji, to dostaje trzy razy mniej".

- Ewidentnie wygląda na to, że swoich się dopieszcza, a przeciwników nie utrzymuje się w szczęściu - stwierdził socjolog.

W raporcie czytamy, że "średnia wysokość dotacji dla całego kraju to 83 zł na mieszkańca. (...) W gminach kierowanych przez włodarzy z PiS średnia dotacja wynosi ponad 250 zł na mieszkańca, zaś w gminach kierowanych przez włodarzy z bloku senackiego (kandydat z KO, PSL, SLD lub z poparciem którejś z tych partii - przyp. red.) jest dziesięciokrotnie niższa".

Profesor Flis był pytany, jak wyglądała sytuacja za rządów Platformy Obywatelskiej.

- Wydobycie danych z czasów tak zwanych "schetynówek" jest znacznie trudniejsze. Te dane są rozproszone po województwach, nie było takiego jednego zestawienia - zwrócił uwagę. Przyznał jednak, że w latach 2008-2009 "było też skrzywienie, mniej więcej 30 procent więcej dostawały samorządy, w których wójtowie czy burmistrzowie byli z partii rządzącej". W latach 2010-2014 - jak twierdził - "takiego przesunięcia nie było".

- Można zaryzykować tezę, że Prawo i Sprawiedliwość ma tendencję, żeby nie budować czwartej RP tylko dziewiątą - trzecią RP do kwadratu. Czyli wszystko to, co było złe w trzeciej RP robimy dużo bardziej, tylko na naszą korzyść i bez żadnych skrupułów - ocenił.

Jak mówił gość "Faktów po Faktach", "nawet jeśli partia rządząca otwarcie podaje taki komunikat, że jak poprzecie naszych to dosypiemy wam grosza, okazuje się, że to na głosy w ogóle nie działa".

- Wyborcy nie tak sobie wyobrażają szczęście i uważają, że to raczej jest sygnał, że partia przejmuje się swoim aparatem, a nie wyborcami - tłumaczył.

W jego ocenie to także zagrożenie dla demokracji, które może być szkodliwe w dłuższej perspektywie. - Dla demokracji to jest niebezpieczeństwo takie, że uruchomi się wyścig zbrojeń, to znaczy, że następna ekipa dojdzie do wniosku, że trzeba dawać nie 10 razy, ale 100 razy więcej. I to już byłoby nieszczęściem dla kraju - przekonywał Flis.

Gościem "Faktów po Faktach" był także prezydent Sopotu Jacek Karnowski, który przyznał, że z II transzy Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych Sopot dostał 0 zł. - Byłem bardzo zdziwiony, bo takiej bezczelności i takiego centralizmu demokratycznego jeszcze nigdy nie widziałem - powiedział.

- Ale byłem bardziej zdziwiony, że gminy bardzo biedne w województwie pomorskim dostały także 0 zł, gminy, gdzie jest bardzo duże bezrobocie, bo to, że Trójmiasto dostało 0 zł, należało się spodziewać przy tej władzy. To bardzo smutne. Natomiast to, że Słupsk dostał 0 zł, że Puck dostał 0 zł, że niektóre gminy powiatu bytowskiego dostały 0 zł, gdzie jest bardzo duże bezrobocie, to jest już wielki skandal - ocenił.

- To mniej więcej wygląda tak, jakby pan burmistrz Zakopanego, który jest związany z Prawem i Sprawiedliwością albo pan prezydent Zamościa, który jest związany z Prawem i Sprawiedliwością przyznawaliby tylko mieszkania komunalne czy dopuszczali do żłobków tylko ludzi, którzy są z Prawa i Sprawiedliwości albo popierają Prawo i Sprawiedliwość w tym mieście. A Rafał Trzaskowski, albo ja, albo pani prezydent [Aleksandra - red.] Dulkiewicz dawałaby tylko mieszkania tym, którzy nie głosowali na Andrzeja Dudę, a głosowali w wyborach na Rafała Trzaskowskiego lub na innego kandydata opozycji - skomentował.

Zdaniem prezydenta Sopotu "jest to coś niewyobrażalnego, jest to zupełny skandal i psucie demokracji". - Tak naprawdę kto wie, czy tym nie powinna się zająć prokuratura, ale skoro prokurator jest towarzyszem partyjnym pana Jacka Kurskiego i pana Jarosława Kaczyńskiego, to się tym nie zajmie - dodał.

Zapytany, czy ma obawy, że tak samo mogą być dzielone pieniądze z europejskich funduszy - fundusz odbudowy i budżet od 2021 roku, odparł: - Niestety mamy taką obawę.

- My jako Samorządy dla Polski, ale także jako Związek Miast Polskich apelowaliśmy nie tylko o to, aby Polska brała udział w tych funduszach, żebyśmy nie wetowali budżetu, ale walczyliśmy i walczymy także o praworządność, bo dla nas praworządność jest równie ważna jak środki finansowe, bo co nam z tego, że przyjdą środki finansowe, jak będą rozdzielone głupio i tylko wśród swoich - mówił.

- Musi być demokracja w Polsce. Bez demokracji środki finansowe będą rozdzielane partyjnie i tworzymy państwo partyjne i wszystko jest partyjne - zaznaczył.