Jedyna taka noc. Otworzy się 312 placówek, nie tylko muzea

- Noc Muzeów udowadnia, że żyjemy w fascynującym mieście, pełnym aktywnych i uśmiechniętych ludzi. To prawdziwe miejskie święto, bo pokazujemy jak wyjątkowa jest Warszawa i że można ją odkrywać bez końca - tak na tegoroczną odsłonę popularnej imprezy zapraszał prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. - Szczególnie zachęcam do spaceru po nowej przeprawie ze Śródmieścia na Pragę, by po zejściu z mostu zajrzeć do praskich galerii, Muzeum Warszawskiej Pragi czy na wystawę o saunowaniu przy Centrum Kreatywności Targowa - dodał.

W nocy z 18 na 19 maja otwartych będzie 312 placówek. Nie będą to jedynie muzea czy placówki kulturalne, ale także takie miejsca jak zakamarki Ministerstwa Sprawiedliwości, dział starej książki medycznej Głównej Biblioteki Lekarskiej, gabinet premiera i sala obrad rządu w Alejach Ujazdowskich, profesjonalne studio nagrań audiobooków czy gabinet prezydenta Warszawy. Na dziedzińcu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na Krakowskim Przedmieściu odbędą się seanse czterech filmów Agnieszki Trzos, opowiadające historie dzieł, które zaginęły z polskich muzeów w czasie II wojny światowej.

Na uczestników Nocy Muzeów w Centrum Nauki Kopernik czeka robot obdarzony sztuczną inteligencją. Dostępny będzie także nowy gmach Muzeum Sztuki Nowoczesnej na placu Defilad, który oficjalnie zostanie otwarty jesienią. Wyjątkowe zwiedzanie zaplanowano w Muzeum Narodowym, także tych niedostępnych zazwyczaj zakamarków budynku, jak również tematyczne oprowadzanie po galeriach stałych i wystawie czasowej "Surrealizm. Inne mity". Przygotowano także warsztaty dla dzieci, seanse w Kinie Muz oraz kiermasz wydawnictw MNW.

Muzeum Łazienki Królewskie przygotowało m.in. pokazy teatru kamishibai pod hasłem "Zaklęci w kamień", a Ogród Botaniczny Uniwersytetu Warszawskiego - nocną grę terenową. Na Osiedlu Jazdów odbywać się będą wystawy i koncerty pod hasłem "Sztuka w krzakach". W Pracowni Pszczelarium na skwerze Gwiazdy Polski zwiedzający dowiedzą się szczegółów o pracy pszczelarza, zobaczą także część pracowni, w której odbywa się pozyskiwanie wosku.

W tegoroczną Noc Muzeów włączy się m.in. Centrum Myśli Jana Pawła II przy ul. Foksal, gdzie na uczestników czekają takie atrakcje jak escape room "Tajemnica szczęścia", uliczna potańcówka z zespołem Hajda Banda, koncerty Sw@da x Niczos oraz Chóru Centrum Myśli Jana Pawła II, warsztat kaligrafii, wieża zagadek i kontemplacji.

18 maja podczas Nocy Muzeów Dixie Fellows zagra w Arkadach Kubickiego przy Zamku Królewskim. Odbędzie się także pokaz filmów o historii Polskiej YMCA. Organizatorem koncertu jest Muzeum Jazzu. 

Zaplanowano paradę zabytkowych autobusów oraz interaktywną instalację na terenie od strony Pałacu Młodzieży. Uruchomione zostaną bezpłatne muzealne linie - autobusy i tramwaje będą kursować wyznaczonymi trasami między instytucjami.

Indywidualne zwiedzanie odbędzie się także w Muzeum Powstania Warszawskiego. "Niecałe trzy miesiące przed 80. rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego warto zanurzyć się w scenerię sprzed lat i poczuć atmosferę powstańczej Warszawy. Za pomocą nowoczesnych środków prezentacji Muzeum przybliża widza do źródła historycznego i eksponatu – multimedialna ekspozycja w niepowtarzalny sposób oddziałuje obrazem, światłem i dźwiękiem. Jeśli warunki atmosferyczne na to pozwolą, zwiedzający będą mogli również wejść na wieżę widokową, z której rozpościera się rozległa panorama miasta" - czytamy w zapowiedzi imprezy.

Wieczorem nastąpi inauguracja Pokoju na Lato - letniego pawilonu kulturalno-rekreacyjnego przy placówce. Zagra grupa Mikromusic, zdobywca nagrody Fryderyka 2020 w kategorii "Muzyka poetycka", z gościnnym udziałem Julii Pietruchy i Miuosha.

W piwnicach Ministerstwa Sprawiedliwości prezentowana będzie wystawa "Cele bezpieki. Areszt Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego 1945–1954", ukazująca losy Powstańców Warszawskich prześladowanych po wojnie. W areszcie tym komuniści więzili działaczy podziemia niepodległościowego, m.in. generała Augusta Emila Fieldorfa "Nila" i porucznika Jana Rodowicza "Anodę". W parku Powstańców Warszawy na Woli zwiedzić będzie można wystawę plenerową "Zachowajmy ich w pamięci", poświęconą ofiarom cywilnym Powstania. Ekspozycja, przygotowana przez Muzeum Powstania Warszawskiego, przywraca pamięć o Warszawiakach, którzy zginęli lub zaginęli w sierpniu i wrześniu 1944 roku.

Na specjalne spacery po wystawie stałej zaprasza Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Dostępne zwiedzającym będą także wystawa czasowa "(po)ŻYDOWSKIE... Sztetl Opatów oczami Majera Kirszenblata" po której oprowadzi kuratorka dr Justyna Koszarska-Szulc. Zaplanowano także warsztaty w miejscu edukacji rodzinnej "U króla Maciusia".

Także Zamek Królewski otworzy swoje podwoje - program obejmuje specjalną trasę zwiedzania oraz dodatkowe atrakcje. Noc Muzeów świętować będzie także Fotoplastikon Warszawski, gdzie pokazana zostanie wystawa "Warszawa, ostatnie spojrzenie" i wystąpi zespół "Ferajna z Warszawy - czyli Piotr Giergot i Klawa Kapela", który wykona własne interpretacje "ulicznych szlagierów" stolicy. Jak czytamy w zapowiedzi, "48 zdjęć stolicy z lat 1920–1939 ukazuje miasto, którego już nie ma, a które – dzięki efektowi trójwymiarowości – na tę jedną noc powróci do życia. Przejdź się Marszałkowską, odpocznij w cieniu ogrodu Saskiego, a na koniec złap tramwaj na Krakowskim Przedmieściu, by zażyć kąpieli słonecznej na plaży pod mostem Poniatowskiego. Sprzedawcy balonów na Nowym Świecie, kolarze pod Pałacem Saskim, a może pokaz mody na Ochocie?".

W Domu Spotkań z Historią zwiedzić będzie można wystawę fotografii Zbyszka Siemaszki, a o nocnym życiu stolicy lat 50. i 60. opowie Błażej Brzostek, autor książki "Wstecz. Historia Warszawy do początku". Na zakończenie wieczoru zagra kwintet jazzowy Michała Polcyna z gościnnym udziałem Olgi Boczar. Przewidziano również zwiedzanie zabytkowego gmachu PAST-y, miejsca walk powstańczych; odwiedzić będzie można m.in. studio nagrań Archiwum Historii Mówionej DSH. W gmachu Związku Powstańców Warszawskich przy ul. Długiej otwarta będzie wystawa "Powstanie Warszawskie 1944. Spragnieni wolności", a wspomnieniami z Powstania podzielą się z uczestnikami Nocy Muzeów uczestnicy zrywu.

Specjalny spacer "nad dachami Nowogrodzkiej" poprowadzi dziennikarz i varsavianista Jerzy S. Majewski. "Swoje bramy otworzy przed nami niedostępny przez dziesięciolecia gmach Poczty i Telegrafu przy ul. Nowogrodzkiej 45" - czytamy w zapowiedzi spaceru. "Z najwyższych tarasów budynku przyjrzymy się historii sięgającej 100 lat wstecz, na czasy budowy świetności przedwojennej stolicy" - dodają organizatorzy.

W Nocy Muzeów udział wezmą także Wodociągi Warszawskie, choć niedostępna będzie zazwyczaj jedna z największych atrakcji imprezy, zwiedzanie stacji filtrów na Ochocie. - W ostatnich latach z uwagi na pandemię, ale także na toczącą się wojnę i wprowadzone na ten okres alerty, teren stacji filtrów - jako infrastruktura krytyczna - niestety nie jest dostępny dla zwiedzających. Jednak wiedząc, jak ogromnym zainteresowaniem cieszyły się wodociągi, postanowiliśmy przenieść się w inną część infrastruktury i zorganizować akcję zwiedzania komory przelewu burzowego - powiedziała Jolanta Maliszewska, zastępca rzecznika prasowego Wodociągów Warszawskich.

- Jest to obiekt będący częścią sieci kanalizacyjnej, zlokalizowany na Pradze, pod skrzyżowaniem ulic Jagiellońskiej i Ratuszowej. Po raz pierwszy z taką inicjatywą wyszliśmy dwa lata temu, byliśmy mile zaskoczeni zainteresowaniem warszawiaków; w ubiegłym roku przerosło nasze oczekiwania. W związku z tym, że warszawiacy uznali ten obiekt za tak atrakcyjny, w tym roku chcemy ponownie pokazać komorę zwiedzającym - tłumaczyła. Komora, przypomniała Maliszewska, została wybudowana w 1908 roku według projektu Williama Lindleya - tak, by mogła pełnić funkcję pokazową.

- Wnętrze obiektu jest świetnym punktem, dającym możliwość obserwacji tego, jak podczas burzy działa przelew i kanalizacja w mieście. Żeby warunki obserwacji były jeszcze lepsze, w latach 80. ubiegłego wieku w komorze zamontowano stylowe oświetlenie. Podczas zwiedzania 18 maja na miejscu obecni będą wodociągowcy, którzy opowiedzą nie tylko o samym obiekcie, ale także o tym, jak działa stołeczna kanalizacja - dodała.

"Plac Defilad każdy widział. Ale czy ktoś widział, co kryło się pod nim? Warto przyjść w sobotę o 18 na pl. Defilad i obejrzeć wystawę "W drodze na Plac" - zaprasza stołeczny Zarząd Dróg Miejskich.

Przed II wojną światową teren zajmowany dziś przez plac Defilad wyglądał zupełnie inaczej. Zamiast niego przebiegały tamtędy ulice Złota, Zielna, Wielka. Wzdłuż nich znajdowało się wiele kamienic, w których piwnicach mieszkańcy i właściciele znajdujących się na parterach sklepów przechowywali najróżniejsze rzeczy.

"Podczas budowy placu Centralnego na placu Defilad odkryto piwnice stojących tam niegdyś kamienic. W piwnicach tych z kolei znaleźliśmy prawdziwe skarby. Na przykład kilkanaście monet należących do nieznanego kolekcjonera, w tym srebrną monetę wybitą w Imperium Osmańskim w 1904 roku. Były też opakowania po perfumach, kosmetykach i lekach znalezione w piwnicach kamienicy przy ul. Złotej 20. Natrafiliśmy też na kolekcję guzików i szklanych pierścieni" - opisują.

Na wystawie będzie można zobaczyć nie tylko te znaleziska, ale też dowody na życie, jakim tętniło centrum stolicy przed wojną. Będzie można także posłuchać opowieści varsavianisty Ryszarda Mączewskiego.

Wystawa otwarta zostanie o 18: w pawilonie wystawowym przed Teatrem Dramatycznym. Następnie o 18:30 będzie spacer pod Teatr Studio na spotkanie z jej twórcami

Wystawa „W drodze na Plac” będzie czynna do 9 czerwca.

Aby nocne zwiedzanie było łatwiejsze i bezpieczniejsze czas kursowania komunikacji miejskiej zostanie wydłużony. Metro, tramwaje i autobusy będą jeździć do godziny ok. 2:30, a autobusy nocne ze zwiększoną częstotliwością niż zwykle.