- Mam zaszczyt ogłosić, że Medal Kuriera z Warszawy w drugiej edycji w 2024 roku otrzymuje Toomas Hendrik Ilves - ogłosił członek kapituły Medalu Kuriera z Warszawy Łukasz Kamiński. W Muzeum Powstania Warszawskiego odbyła się uroczysta gala, związana z tym wydarzeniem, transmitowana na antenie TVN24 i w TVN24 GO. Nagrodę ustanowiono, by upamiętnić Jana Nowaka-Jeziorańskiego, słynnego Kuriera z Warszawy i powstańca Warszawskiego oraz wyznawane przez niego wartości. Medal przyznawany jest w uznaniu za wybitne zasługi dla umacniania więzi Polski z Zachodem, utrzymywania dobrych stosunków euroatlantyckich, a także upowszechniania idei i postaw bliskich powstańcom warszawskim.
Toomas Hendrik Ilves jest byłym dyplomatą i byłym prezydentem Estonii.
- Zarówno Jan Nowak-Jeroziański, jak i Toomas Hendrik Ilves, kierując się historią swoich narodów oraz wnikliwą analizą bieżących wydarzeń, niedługo przed rozpadem Związku Radzieckiego przestrzegali przed ryzykiem odrodzenia się i nasilenia tendencji imperialnych w Rosji, co przy bierności Zachodu dla bezpieczeństwa Europy Środkowej i Wschodniej, a w konsekwencji także dla Stanów Zjednoczonych oraz ich europejskich sojuszników - mówił Jerzy Koźmiński, członek kapituły Muzeum Powstania Warszawskiego.
W czasie wystąpieniu Toomas Hendrik Ilves mówił: "kiedy jesteśmy tutaj, widzimy, że walka z totalną tyranią toczy się dalej". - Tak, jak powiedział Ronald Reagan. Trzeba walczyć o już uzyskaną wolność. I trzeba pamiętać o tym, że tyrania wraca - dodał były prezydent Estonii.
W tym kontekście wspomniał o toczącej się inwazji zbrojnej Rosji przeciwko Ukrainie.
Mówiąc o Polsce, Toomas Hendrik Ilves stwierdził, że trzeba wziąć większą odpowiedzialność za Polskę, "by ten kraj nigdy nie był ignorowany".
Misja upamiętniania Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Jak przypomniał wcześniej w rozmowie z TVN24 dyrektor Muzeum Warszawskiego Jan Ołdakowski, są dwie instytucje w Polsce: Ossolineum wrocławskie i Muzeum Powstania Warszawskiego, które mają misję upamiętniania Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
- Medal Kuriera z Warszawy upamiętnia Nowaka za jego misję. To, że on zawsze był kurierem między wolnym światem a tymi, którzy potrzebowali. On potrafił dokonywać rzeczy wyjątkowych, ale po jego pierwszej misji, z którą przyjechał tu, do Warszawy powiedzieć, że Zachód nie będzie pomagał Polsce w czasie Powstania Warszawskiego, to on zrozumiał, że sami nie możemy się bić o wolność - wyjaśnił Ołdakowski. Dodał, że wszystkie następne misje Nowaka "były misjami, w których on walczył, żeby mieć pomoc, żeby Polska nie była sama i żebyśmy byli częścią wspólnoty zachodniej".
"Jest idealnym bohaterem"
Kto wybiera laureata nagrody i jakie są kryteria? - Medal przyznaje kapituła, w skład której, co nas bardzo ucieszyło, zgodził się wejść zeszłoroczny laureat Daniel Fried, wieloletni pracownik Departamentu Stanu. Człowiek, który pracował z Janem Nowakiem-Jeziorańskim nad wprowadzeniem Polski do NATO. Ta kapituła, w której zasiadają również: byli ambasadorzy w Stanach Zjednoczonych, jak Koźmiński (Jerzy - red.), aktualny szef Ossolineum (Łukasz Kamiński - red.) i były szef Ossolineum Adolf Juzwenko. To są osoby, które doceniają misję Nowaka, o niej pamiętają. I wszystkich nas łączy to, że uważamy, że Nowak jest idealnym bohaterem, idealnym przykładem na dzisiejsze czasy - ocenił Ołdakowski.
Zdaniem dyrektora MPW wojna, która toczy się na Ukrainie, pokazała, że takie misje "są ciągle w świecie potrzebne". - To była właśnie misja Nowaka, aby państwa Europy środkowo-wschodniej mogły być wolne i mogły samostanowić. Mogły być częścią wspólnoty europejskiej i mieć wsparcie od Stanów Zjednoczonych - powiedział.
Legendarny kurier
Jan Nowak-Jeziorański, właściwie: Zdzisław Jeziorański (1914-2005) - polityk, działacz społeczny; dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, oficer Wojska Polskiego i Armii Krajowej, Powstaniec Warszawski, legendarny kurier i emisariusz Komendy Głównej AK oraz rządu RP, kawaler Orderu Orła Białego.
Gdy w 1989 roku Polska odzyskała wolność, Jan Nowak-Jeziorański całą swoją energię poświęcił zapewnieniu jej bezpieczeństwa międzynarodowego i zakotwiczeniu we wspólnocie transatlantyckiej. Intensywnie działał na rzecz członkostwa Polski w NATO, mimo że początkowo projekt ten mógł wydawać się mało realny. Dzięki determinacji kuriera z Warszawy cel udało się ostatecznie osiągnąć w 1999 roku, domykając w ten sposób powstańcze dążenia do zapewnienia Polsce miejsca wśród wolnych, niepodległych i bezpiecznych państw Zachodu.
Pierwszym laureatem Medalu Kuriera z Warszawy (2023 rok) został Daniel Fried - wybitny specjalista w dziedzinie sowietologii, studiów rosyjskich oraz zagadnień dotyczących Europy Środkowo-Wschodniej. Fried odegrał kluczową rolę w przyjęciu do NATO nowych członków, między innymi Polski, co przyczyniło się do stabilizacji tego regionu Europy i wyjścia z szarej strefy bezpieczeństwa państw, które odrzuciły komunistyczne jarzmo. Dzięki jego działalności możliwe stało się zniesienie zimnowojennych podziałów i umocniła się wspólnota transatlantycka. Podczas wykonywania tych zadań blisko współpracował z patronem Medalu, Janem Nowakiem-Jeziorańskim.
Źródło: TVN24