Po odważnej akcji ukryli tu twórcę archiwum getta

Źródło:
tvnwarszawa.pl
"Niech tablica ta świadczy o o polsko-żydowskim bohaterstwie i braterstwie broni"

Na kamienicy przy Radzymińskiej 2 odsłonięto tablicę, upamiętniającą czas spędzany tam przez Emanuela Ringelbluma, archiwisty getta warszawskiego. W 1943 roku jego ucieczkę z obozu pracy w Trawnikach zorganizowali Teodor Pajewski i Emilia Kossower. Za ratowanie Żydów Pajewskiemu przyznano medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata, który odebrał w czwartek jego syn Wiesław.

Emanuel Ringelblum, twórca podziemnego archiwum getta warszawskiego trafił do mieszkania na Pradze po ucieczce z niemieckiego obozu pracy przymusowej w Trawnikach na Lubelszczyźnie. Misję powierzono Teodorowi Pajewskiemu, pseudonim Szalony (prawdopodobnie wynikał on z szeregu brawurowych akcji, które przeprowadził dla podziemia) oraz Emilii (Szoszanie) Kossower. Niebezpieczna operacja zakończyła się sukcesem - Ringelblum dotarł do Warszawy w stroju kolejarza. Mieszkanie przy Radzymińskiej, w którym znalazł schronienie na kilkanaście dni, należało do szwagierki Pajewskiego - Stanisławy Juszczyk. Nazwiska całej tej czwórki, wraz z wizerunkami, znalazły się na odsłoniętej w czwartek tablicy. Napis na niej głosi: "Niech tablica ta świadczy o polsko-żydowskim bohaterstwie i braterstwie broni".

- Historia podporucznika Pajewskiego i jego kontaktów z Żydowskim Komitetem Narodowym, dla którego wykonywał specjalne zadania (w porozumieniu z dowództwem swojego oddziału Armii Krajowej), to historia, która nadaje się na scenariusz filmowy - mówiła podczas uroczystości Monika Krawczyk, dyrektorka Żydowskiego Instytutu Historycznego. - Osoby, które upamiętniamy na tej tablicy, są przykładami zwykłych ludzi, których sytuacja postawiła w obliczu śmierci. Wykazały się odwagą, ryzykując swoim życiem. Ich motywacją nie było to, że 80 lat później będziemy odsłaniać jakąś tablicę, tylko to, że po prostu chcieli pomóc - dodała. Krawczyk zauważyła, że Pajewski i Kossower uratowali Ringlebluma "z samego dna Zagłady, z obozu pracy, a de facto śmierci, zorganizowango przez SS".

Odsłonięcie tablicy na kamienicy na PradzeŻIH

Medal po latach

Teodor Pajewski pomógł także wielu innym osobom. Wyprowadził z getta Rachelę Auerbach, współpracowniczkę Ringelbluma w organizacji Oneg Szabat oraz aktora i reżysera Jonasza Turkowa, którego ukrył potem w swoim mieszkaniu przy Brukowej 8. Ciężarną Surę Goldman z Radzymina umieścił w szpitalu, następnie zabrał do siebie z dzieckiem i mężem, i organizował kolejne kryjówki. Z obozu pracy w Poniatowej uratował Polę Elster, udzielił także pomocy czterem uciekinierom z więzienia "Gęsiówka".

To tylko część jego zasług, za które został uhonorowany w 1977 roku medalem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Ale z nie do końca wyjaśnionych powodów, nigdy go nie odebrał (mieszkał wówczas w Coventry, gdzie osiadł po wojnie). Historia dopełniła się 46 lat później. W budynku Żydowskiego Instytutu Historycznego medal przyznany przez Yad Vashem odebrał jego syn Wiesław Pajewski.

"Wdzięczność i szacunek"

- W ciężkich czasach drugiej wojny światowej, w czasie Holokaustu, kiedy Żydzi byli prześladowani i mordowani, a ludzkie odruchy odeszły w zapomnienie Teodor Pajewski wykazał się nie tylko wielką odwagą, lecz przede wszystkim zwykłą przyzwoitością. Wyciągnął pomocną dłoń, dając prześladowanym szansę na przeżycie, czynem tym zasłużył na naszą wdzięczność i szacunek - mówiła, wręczając medal, Shani Tayar, wiceambasadorka Izraela w Polsce. Zwróciła uwagę, że Pajewski nie domagał się honorów za swoje czyny, dlatego nie jest znana pełna lista osób, którym pomógł.

Bardzo wzruszony syn Sprawiedliwego dziękował Shani Tayar, Monice Krawczyk i Arturowi Podgórskiemu, historykowi ŻIH, który zbadał losy jego ojca.

Wyróżnienie odebrał Wiesław Pajewski, syn TeodoraŻIH

Autorka/Autor:Piotr Bakalarski

Źródło: tvnwarszawa.pl

Źródło zdjęcia głównego: ŻIH

Pozostałe wiadomości

"Na pływalni Polonez OSiR Targówek przy ulicy Łabiszyńskiej 20 na Targówku korzystający z basenu dorośli i dzieci zatruli się chlorem. Poszkodowane są już 23 osoby" - poinformowała Wojewódzka Stacja Pogotowia Ratunkowego "Meditrans" w Warszawie. Ewakuowano 60 osób. Są wstępne wyniki badania próbek powietrza i wody.

21 osób z basenu trafiło do szpitali. Strażacy pobrali próbki wody 

21 osób z basenu trafiło do szpitali. Strażacy pobrali próbki wody 

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Od trzeciego sierpnia przy ulicy Marywilskiej miało działać tymczasowe targowisko z 800 kontenerami i parkingiem na 400 samochodów. Tak się nie stanie. Nowy termin nie jest znany. Spółka Marywilska 44 zamieściła w tej sprawie komunikat.

Zła wiadomość dla kupców z Marywilskiej 44. Powstanie tymczasowego targowiska opóźnione

Zła wiadomość dla kupców z Marywilskiej 44. Powstanie tymczasowego targowiska opóźnione

Źródło:
PAP/tvnwarszawa.pl

W Siedlcach doszło do pościgu niczym z filmów akcji. Jego bilans to poszkodowany policjant i dwa zniszczone radiowozy. Kierowca bmw zatrzymał się dopiero na blokadzie. Okazało się, że miał się czego obawiać.

Nocny pościg, dwa zniszczone radiowozy i ranny policjant

Nocny pościg, dwa zniszczone radiowozy i ranny policjant

Źródło:
PAP/tvnwarszawa.pl

Łazienki Królewskie zostały częściowo otwarte, polecają się do odwiedzania. Zobaczyć można wystawę czasową, a także wysłuchać koncertów chopinowskich czy wziąć udział w Festiwalu Strefa Ciszy. Muzeum wprowadziło czasowo niższe ceny za wstęp.

Usuwanie zniszczeń trwa, ale Łazienki Królewskie są otwarte. Bilety są tańsze

Usuwanie zniszczeń trwa, ale Łazienki Królewskie są otwarte. Bilety są tańsze

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Do stołecznego ogrodu zoologicznego zawitali nowi mieszkańcy. To dwie pary zwisogłówek koroniastych. Są jednymi z najmniejszych papug na świecie. Odpoczywają i śpią w specyficzny sposób. W kwestii żywienia nie pogardzą owocami.

Odpoczywają i śpią, zwisając głowami w dół. To jedne z najmniejszych papug na świecie

Odpoczywają i śpią, zwisając głowami w dół. To jedne z najmniejszych papug na świecie

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Strażnicy miejscy pomogli 15-latkowi, który zatruł się alkoholem. Miał dwa promile we krwi. Po ocuceniu awanturował się, odebrała go matka.

15-latek zatruł się alkoholem, znaleźli go na ławce w parku

15-latek zatruł się alkoholem, znaleźli go na ławce w parku

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Do poważnego wypadku doszło pod Pułtuskiem. Z wraków wydobywał się dym. W jednym z aut siedziała kobieta, w drugim kilkuletnia dziewczynka. Obie były ranne i potrzebowały pomocy. Uczynili to policjanci, przejeżdżający obok.

Wraki aut dymiły. "W jednym, w foteliku siedziała ranna, płacząca kilkuletnia dziewczynka"

Wraki aut dymiły. "W jednym, w foteliku siedziała ranna, płacząca kilkuletnia dziewczynka"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Do tragedii doszło pod Płockiem. Na drodze krajowej numer 60 dachował lexus. Autem podróżowały cztery osoby. Kierowca zginął na miejscu. Troje pasażerów, w tym kobieta i dwoje dzieci, z obrażeniami trafiło do szpitala. Trasa jest całkowicie zablokowana. Prokuratura wszczęła śledztwo dotyczące spowodowania wypadku komunikacyjnego ze skutkiem śmiertelnym.

Kierowca nie żyje, roczny chłopiec i siedmioletnia dziewczynka są ranni. Śledztwo w sprawie wypadku

Kierowca nie żyje, roczny chłopiec i siedmioletnia dziewczynka są ranni. Śledztwo w sprawie wypadku

Aktualizacja:
Źródło:
PAP

Wyszedł z więzienia, gdzie odbywał wyrok za kradzież i jeszcze tego samego dnia ukradł rower należący do 14-letniego chłopca i został zatrzymany.

Wolnością cieszył się kilka godzin

Wolnością cieszył się kilka godzin

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Na trasie S2, w pobliżu węzła Opacz, doszło do zderzenia busa i samochodu ciężarowego. "Jedna osoba poszkodowana" - poinformowano w komunikacie, opublikowanym w mediach społecznościowych OSP Raszyn.

Zderzenie busa z ciężarówką na S2

Zderzenie busa z ciężarówką na S2

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Podczas patrolowania rejonu ulicy Gołkowskiej strażnicy miejscy zauważyli, że ktoś skacze do Jeziorka Czerniakowskiego z mostu. Okazało się, że chętnych do kąpieli w niedozwolonym miejscu było więcej.

Weszli po obudowie drabinki, skakali z mostu do wody. Niebezpieczna zabawa nastolatków

Weszli po obudowie drabinki, skakali z mostu do wody. Niebezpieczna zabawa nastolatków

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W miejscowości Sielice koło Sochaczewa tir z naczepą zablokował drogę krajową numer 50. Służby miały problem z usunięciem pojazdu.

Tir utknął w rowie. Był problem, by go wydostać

Tir utknął w rowie. Był problem, by go wydostać

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Cierpliwość mieszkańców Górnego Mokotowa po raz kolejny zostaje wystawiona na próbę. Tramwaje znikną z ulicy Puławskiej na cały miesiąc. To przez rozpoczynającą się budowę torowiska Rakowieckiej. W tym czasie zawieszona zostanie także oddana w maju linia na Sielce.

Męczarnia mieszkańców Mokotowa. Puławska znów bez tramwajów

Męczarnia mieszkańców Mokotowa. Puławska znów bez tramwajów

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Agresywne zachowanie 45-latka na pokładzie samolotu z Londynu do Kowna sprawiło, że kapitan podjął decyzję o lądowaniu na lotnisku w Modlinie. Interweniowali strażnicy graniczni.

Wulgaryzmy i alkohol. Nieplanowane lądowanie przez agresywnego pasażera

Wulgaryzmy i alkohol. Nieplanowane lądowanie przez agresywnego pasażera

Źródło:
PAP

Rozpoczęły się prace związane z likwidacją tunelu pod ulicą Marszałkowską. To pierwszy etap przebudowy rejonu Złotej i Zgody. Urzędnicy deklarują, że za dwa lata to miejsce zmieni się nie do poznania - auta zastąpią szpalery drzew i ogródki restauracyjne.

Zasypują tunel w centrum Warszawy

Zasypują tunel w centrum Warszawy

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Przy użyciu sztucznej inteligencji z wykorzystaniem kompilacji archiwalnych, pokolorowanych zdjęć powstał film o Warszawie. Ma pokazywać, jak wyglądało miasto przed drugą wojną i w trakcie okupacji. Eksperyment wzbudził ogromne zainteresowanie w sieci. Jednak eksperci alarmują, że produkcja może wprowadzać w błąd. Materiał Ewy Wagner z magazynu "Polska i Świat" w TVN24.

Film o dawnej Warszawie stworzony przez sztuczną inteligencję. Eksperci: to groźne

Film o dawnej Warszawie stworzony przez sztuczną inteligencję. Eksperci: to groźne

Źródło:
TVN24