Po odważnej akcji ukryli tu twórcę archiwum getta

Źródło:
tvnwarszawa.pl
"Niech tablica ta świadczy o o polsko-żydowskim bohaterstwie i braterstwie broni"

Na kamienicy przy Radzymińskiej 2 odsłonięto tablicę, upamiętniającą czas spędzany tam przez Emanuela Ringelbluma, archiwisty getta warszawskiego. W 1943 roku jego ucieczkę z obozu pracy w Trawnikach zorganizowali Teodor Pajewski i Emilia Kossower. Za ratowanie Żydów Pajewskiemu przyznano medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata, który odebrał w czwartek jego syn Wiesław.

Emanuel Ringelblum, twórca podziemnego archiwum getta warszawskiego trafił do mieszkania na Pradze po ucieczce z niemieckiego obozu pracy przymusowej w Trawnikach na Lubelszczyźnie. Misję powierzono Teodorowi Pajewskiemu, pseudonim Szalony (prawdopodobnie wynikał on z szeregu brawurowych akcji, które przeprowadził dla podziemia) oraz Emilii (Szoszanie) Kossower. Niebezpieczna operacja zakończyła się sukcesem - Ringelblum dotarł do Warszawy w stroju kolejarza. Mieszkanie przy Radzymińskiej, w którym znalazł schronienie na kilkanaście dni, należało do szwagierki Pajewskiego - Stanisławy Juszczyk. Nazwiska całej tej czwórki, wraz z wizerunkami, znalazły się na odsłoniętej w czwartek tablicy. Napis na niej głosi: "Niech tablica ta świadczy o polsko-żydowskim bohaterstwie i braterstwie broni".

- Historia podporucznika Pajewskiego i jego kontaktów z Żydowskim Komitetem Narodowym, dla którego wykonywał specjalne zadania (w porozumieniu z dowództwem swojego oddziału Armii Krajowej), to historia, która nadaje się na scenariusz filmowy - mówiła podczas uroczystości Monika Krawczyk, dyrektorka Żydowskiego Instytutu Historycznego. - Osoby, które upamiętniamy na tej tablicy, są przykładami zwykłych ludzi, których sytuacja postawiła w obliczu śmierci. Wykazały się odwagą, ryzykując swoim życiem. Ich motywacją nie było to, że 80 lat później będziemy odsłaniać jakąś tablicę, tylko to, że po prostu chcieli pomóc - dodała. Krawczyk zauważyła, że Pajewski i Kossower uratowali Ringlebluma "z samego dna Zagłady, z obozu pracy, a de facto śmierci, zorganizowango przez SS".

Odsłonięcie tablicy na kamienicy na PradzeŻIH

Medal po latach

Teodor Pajewski pomógł także wielu innym osobom. Wyprowadził z getta Rachelę Auerbach, współpracowniczkę Ringelbluma w organizacji Oneg Szabat oraz aktora i reżysera Jonasza Turkowa, którego ukrył potem w swoim mieszkaniu przy Brukowej 8. Ciężarną Surę Goldman z Radzymina umieścił w szpitalu, następnie zabrał do siebie z dzieckiem i mężem, i organizował kolejne kryjówki. Z obozu pracy w Poniatowej uratował Polę Elster, udzielił także pomocy czterem uciekinierom z więzienia "Gęsiówka".

To tylko część jego zasług, za które został uhonorowany w 1977 roku medalem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Ale z nie do końca wyjaśnionych powodów, nigdy go nie odebrał (mieszkał wówczas w Coventry, gdzie osiadł po wojnie). Historia dopełniła się 46 lat później. W budynku Żydowskiego Instytutu Historycznego medal przyznany przez Yad Vashem odebrał jego syn Wiesław Pajewski.

"Wdzięczność i szacunek"

- W ciężkich czasach drugiej wojny światowej, w czasie Holokaustu, kiedy Żydzi byli prześladowani i mordowani, a ludzkie odruchy odeszły w zapomnienie Teodor Pajewski wykazał się nie tylko wielką odwagą, lecz przede wszystkim zwykłą przyzwoitością. Wyciągnął pomocną dłoń, dając prześladowanym szansę na przeżycie, czynem tym zasłużył na naszą wdzięczność i szacunek - mówiła, wręczając medal, Shani Tayar, wiceambasadorka Izraela w Polsce. Zwróciła uwagę, że Pajewski nie domagał się honorów za swoje czyny, dlatego nie jest znana pełna lista osób, którym pomógł.

Bardzo wzruszony syn Sprawiedliwego dziękował Shani Tayar, Monice Krawczyk i Arturowi Podgórskiemu, historykowi ŻIH, który zbadał losy jego ojca.

Wyróżnienie odebrał Wiesław Pajewski, syn TeodoraŻIH

Autorka/Autor:Piotr Bakalarski

Źródło: tvnwarszawa.pl

Źródło zdjęcia głównego: ŻIH

Pozostałe wiadomości

Stołeczny ratusz poinformował, że w zasobie komunalnym pozostało do wymiany 157 pieców niespełniających norm. Z kolei w prywatnych domach jest 2437 kopciuchów.

Urzędnicy podali listę adresów, gdzie wciąż dymią kopciuchy. W której dzielnicy jest ich najwięcej?

Urzędnicy podali listę adresów, gdzie wciąż dymią kopciuchy. W której dzielnicy jest ich najwięcej?

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W Uniwersyteckim Centrum Klinicznym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego wykonano pierwszy na świecie wspomagający przeszczep wątroby. Chorej poszkodowanej w wypadku wszczepiono fragment wątroby od dawcy na 11 dni, podczas których odbudował się jej własny organ. Wówczas ten przeszczepiony można było usunąć.

Pionierska operacja. Przeszczepiono fragment wątroby, by potem go usunąć

Pionierska operacja. Przeszczepiono fragment wątroby, by potem go usunąć

Źródło:
PAP

Jest coraz więcej wypożyczalni sprzętu wodnego i coraz więcej miejsc, gdzie można zrobić patent motorowodny nawet w jeden dzień, ale w tym czasie nie da się zdobyć doświadczenia - tłumaczył prezes Legionowskiego Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego Krzysztof Jaworski. Dodaje, że przyczynami tragedii na wodzie są często bezmyślność i brak odpowiedzialności. Równocześnie, jak podkreśla, nad wodą rodzice często nie potrafią upilnować dzieci i ciągłe zgłaszanie ich zaginięcia stało się po prostu "plagą" przez co służby są stawiane na nogi wtedy, kiedy nie powinny.

"Bezmyślność" nad wodą i zachowanie rodziców, które stało się "plagą". Ratownik wylicza

"Bezmyślność" nad wodą i zachowanie rodziców, które stało się "plagą". Ratownik wylicza

Źródło:
PAP

Dyrektorka szkoły na warszawskim Ursynowie, która prowadziła w lekcję pod wpływem alkoholu, została zdegradowana. Postępowanie w sprawie nauczycielki prowadzą też policja oraz rzecznik dyscyplinarny.

Miała dwa promile, prowadziła lekcję. Dyrektorka szkoły straciła posadę

Miała dwa promile, prowadziła lekcję. Dyrektorka szkoły straciła posadę

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W piątek w Borzęcinie Dużym kierowca potrącił dwóch 12-letnich chłopców. Jeden z nich zginął na miejscu. 26-latek kierujący autem był pijany. W sobotę wieczorem sąd zadecydował o aresztowaniu podejrzanego.

Areszt dla kierowcy, który potrącił 12-latków w Borzęcinie Dużym

Areszt dla kierowcy, który potrącił 12-latków w Borzęcinie Dużym

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Grupa kilkunastu osób z inicjatywy Ostatnie Pokolenie zablokowała aleję Wilanowską w Warszawie. Były utrudnienia w ruchu. Po kilkunastu minutach aktywistki i aktywiści zostali usunięci przez policję.

Aktywiści klimatyczni znów w akcji. Zablokowali ważną ulicę

Aktywiści klimatyczni znów w akcji. Zablokowali ważną ulicę

Źródło:
tvnwarszawa.pl, PAP

Strażnicy graniczni interweniowali na pokładzie samolotu, który miał odlecieć z Lotniska Chopina do Wenecji. Powodem był agresywny pasażer, który nie chciał zakończyć rozmowy telefonicznej i nie stosował się do poleceń personelu.

Był agresywny, nie chciał zakończyć rozmowy telefonicznej, strażnicy graniczni wyprowadzili go z samolotu

Był agresywny, nie chciał zakończyć rozmowy telefonicznej, strażnicy graniczni wyprowadzili go z samolotu

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Od czwartku mieszkańcy Pragi Południe i Rembertowa mają do dyspozycji wygodne i bezpieczne przejścia przez tory kolejowe. Zabiegali o nie od wielu lat. Przeprawy ułatwią dojście m.in. do rezerwatu przyrody Olszynka Grochowska.

Przez lata przechodzili przez tory w niedozwolonym miejscu. W końcu doczekali się bezpiecznego przejścia

Przez lata przechodzili przez tory w niedozwolonym miejscu. W końcu doczekali się bezpiecznego przejścia

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Tragiczny wypadek w miejscowości Borzęcin Duży. Kierujący autem osobowym potrącił dwóch nastolatków. Jeden zginął na miejscu. Policja podała, że kierowca był pijany, miał prawie trzy promile.

Jechali rowerami na zbiórkę drużyny pożarniczej, potrącił ich pijany kierowca. Jeden z 12-latków zginął

Jechali rowerami na zbiórkę drużyny pożarniczej, potrącił ich pijany kierowca. Jeden z 12-latków zginął

Aktualizacja:
Źródło:
tvnwarszawa.pl, PAP

Policja z Płocka zatrzymała 35-latka, który próbował ukraść alkohol z jednego z marketów na terenie miasta. Mężczyzna groził nożem ochroniarzowi, pracownikom sklepu, a potem również funkcjonariuszom. Został obezwładniony. Grozi mu do 10 lat więzienia.

Chciał ukraść alkohol. Groził nożem pracownikom sklepu i policjantom

Chciał ukraść alkohol. Groził nożem pracownikom sklepu i policjantom

Źródło:
PAP

Wprowadzaniu stref czystego transportu w polskich miastach powinien towarzyszyć rozwój transportu zbiorowego - uważa rzecznik Polskiego Alarmu Smogowego Piotr Siergiej. Punktualne, czyste i szybkie autobusy czy pojazdy szynowe spowodują, że chętniej zrezygnujemy z jazdy samochodem.

Strefa Czystego Transportu to "martwy przepis"? Aby działała, "musi rozwijać się komunikacja publiczna"

Strefa Czystego Transportu to "martwy przepis"? Aby działała, "musi rozwijać się komunikacja publiczna"

Źródło:
PAP

Na ławie oskarżonych zasiądzie Tomasz G., który spowodował tragiczny wypadek w Gostyninie. Mężczyzna śmiertelnie potrącił kobietę prowadzącą wózek z 9-miesięcznym dzieckiem. Był pod wpływem alkoholu.

Był pijany, jechał za szybko, potrącił kobietę z dzieckiem. Jest akt oskarżenia

Był pijany, jechał za szybko, potrącił kobietę z dzieckiem. Jest akt oskarżenia

Źródło:
tvnwarszawa.pl

43 pingwiny z warszawskiego zoo tymczasowo zmieniły lokum. Zajęły część wybiegu po niedźwiedziach polarnych na czas budowy nowego domu.

Warszawskie pingwiny przeprowadziły się na wybieg niedźwiedzi

Warszawskie pingwiny przeprowadziły się na wybieg niedźwiedzi

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Zgodnie z nowymi zasadami obowiązującymi w schronisku na Paluchu zainteresowani przyjęciem zwierzaka pod swój dach muszą najpierw zadzwonić do Biura Przyjęć i Adopcji. Zdaniem wolontariuszy to niepotrzebnie wydłuży proces adopcji i w efekcie doprowadzi do spadku ich liczby. Zarzutów wobec zmian wprowadzanych przez dyrekcję placówki jest więcej.

Wolontariusze krytykują zmiany w schronisku, obawiają się spadku liczby adopcji zwierząt

Wolontariusze krytykują zmiany w schronisku, obawiają się spadku liczby adopcji zwierząt

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Ciężkie, połamane konary starego drzewa zwisały nad chodnikiem na Pradze Południe. Zagrażały przechodniom i zaparkowanym obok samochodom. Na miejscu interweniowały służby.

Grube konary zwisały tylko na skrawkach kory

Grube konary zwisały tylko na skrawkach kory

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Do Zarządu Zieleni Warszawy wpływa sporo zgłoszeń dotyczących konieczności wykoszenia lub wstrzymania koszenia trawników. - Racje dostrzegamy po obu stronach - przyznają miejscy ogrodnicy. Tłumaczą też, dlaczego w niektórych częściach miasta widać kawałki łąki, a w innych krótko przycięte trawniki.

Od lat ograniczają koszenie. Ciągle muszą tłumaczyć dlaczego

Od lat ograniczają koszenie. Ciągle muszą tłumaczyć dlaczego

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Rzecznik Praw Obywatelskich ma wątpliwości co do obowiązującej od początku lipca w Warszawie strefy czystego transportu. Chodzi o interpretację przepisów umożliwiających wjazd do miasta samochodom wszystkich seniorów, którzy mają ukończone 70 lat. RPO zwrócił się do drogowców o wyjaśnienia.

Strefa czystego transportu. Rzecznik Praw Obywatelskich ma wątpliwości

Strefa czystego transportu. Rzecznik Praw Obywatelskich ma wątpliwości

Źródło:
PAP

Kilka rzeźb warszawskiego artysty Łukasza Krupskiego można oglądać przy kościele św. Aleksandra na placu Trzech Krzyży. Stanęły tam w ramach plenerowej wystawy "Magia spotkania", i zostaną do 10 października.

Plac Trzech Krzyży jak grecka agora. Przed kościołem stanęła plenerowa wystawa rzeźby

Plac Trzech Krzyży jak grecka agora. Przed kościołem stanęła plenerowa wystawa rzeźby

Źródło:
tvnwarszawa.pl