Brutal z Mokotowa będzie chroniony

Ikona polskiego brutalizmu, budynek Universus na rogu Belwederskiej i Gagarina w Warszawie, został właśnie zabytkiem. Informację o wpisie obiektu do rejestru przekazał Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.

Budynek uznawany jest za jedno z największych osiągnięć projektowych architekta Leszka Sołonowicza, obok takich realizacji jak dawny hotel Victoria czy Studencki Dom Kultury Stodoła.

"Mister Warszawy" i "Sześcian roku"

Konserwator zaznaczył, że wysoką wartość artystyczną realizacji dostrzeżono już na etapie projektowym (nagroda "Sześcian roku" 1975) oraz po oddaniu do użytku - nagroda za najlepszy obiekt roku 1980 "Mister Warszawy".

"Jako stosunkowa późna realizacja (1980) Universus uznawany jest za jedną z ostatnich tak znaczących budowli na terenie Warszawy utrzymanych w duchu modernizmu (rygoryzm podziałów geometrycznych) oraz jeden z nielicznych przykładów polskiej interpretacji brutalizmu (monumentalizm bryły, surowość formy, świadomy antyestetyzm)" - wyjaśnił konserwator.

Podkreślił, że obiekt stanowi dzieło zamkniętej epoki zarówno pod kątem rozwiązań stylistycznych (powojennym modernizm), jak również historycznym (budownictwo usługowe epoki socjalizmu).

Miał promować radziecką myśl techniczną

Budynek został wzniesiony w latach 1975-1980. Projekt z 1975 roku zakładał wykorzystanie obiektu na ekspozycję osiągnięć radzieckiej myśli technicznej. Miał to być trzeci w tej okolicy obiekt we władaniu ZSRR, po ambasadzie i biurze radcy handlowego. Wzniesiono go po wyburzeniu ciekawego architektonicznie XIX-wiecznego domu opieki, z ogólnie dostępną kaplicą.

Stanąć miał przy skrzyżowaniu ul. Świętokrzyskiej i al. Jana Pawła II (wówczas Marchlewskiego), w sąsiedztwie pawilonu meblowego "Emilia".

Kolejny projekt, już z przeznaczeniem na Dom Książki, dotyczył lokalizacji przy skrzyżowaniu ul. Belwederskiej i Gagarina. Wykonany został przez Miejskie Biuro Projektów "Progrim", wybór miejsca budowy zatwierdzono decyzją z końca 1974 roku.

Realizacja projektu rozpoczęła się w 1975 roku, największy w kraju lokal Domu Książki otwarto 16 stycznia 1981 roku.

Dom Handlowy pełnił swoją funkcję do lat 90. XX w. Po likwidacji przedsiębiorstwa Dom Książki budynek przejęła prywatna firma. Potem na potrzeby nowych najemców przeprowadzono szereg adaptacji i przeróbek. Obecnie w budynku znajduje się zespół studiów postprodukcji dźwięku i obrazu.

Czytaj też: Tajemnica zamurowanych drzwi. Wielki remont wyjątkowego gmachu

20250122_122145
Przedłuża się remont siedziby BGK
Źródło: tvnwarszawa.pl
Czytaj także: