Warszawa 148 lat temu. Unikatowe zdjęcia ze szczytu wieży

Źródło:
tvnwarszawa.pl
Panorama Warszawy z wieży Zamku Królewskiego
Panorama Warszawy z wieży Zamku Królewskiego
Muzeum Powstania Warszawskiego
Panorama Warszawy z wieży Zamku KrólewskiegoMuzeum Powstania Warszawskiego

Zbiór 10 fotografii przedstawiających panoramę Warszawy w 1873 roku, autorstwa Konrada Brandla zasilił właśnie zasoby Muzeum Powstania Warszawskiego. Zdjęcia zostały wykonane ze szczytu wieży zegarowej Zamku Królewskiego podczas jej remontu.

Egzemplarz panoramy składa się 10 zdjęć w formacie 25 x 31 cm. Na jego okładce znajduje się Zamek Królewski z remontowaną wieżą zegarową. Każde ze zdjęć jest sygnowane pieczęcią oraz nazwiskiem autora. "Prawdopodobnie jest to jedyny komplet autorskich odbitek fotografii Brandla znajdujący się obecnie w zbiorach muzealnych i bibliotecznych. Biblioteka m.st. Warszawy posiada w swoich zbiorach siedem zdjęć z tej serii, Muzeum Narodowe w Warszawie – trzy zdjęcia oraz komplet wszystkich fotografii wraz z okładką w małym wizytowym formacie (ok. 6 x 7,5 cm), w Muzeum Warszawy jest jedno zdjęcie" - przekazało w informacji prasowej Muzeum Powstania Warszawskiego.

Panorama Warszawy

Jak podaje muzeum, zbiór rozpoczyna się od fotografii w kierunku Pragi, gdzie po drugiej stronie mostu Kierbedzia można dostrzec synagogę na rogu ówczesnej Petersburskiej i Szerokiej (obecnie Jagiellońska i Kłopotowskiego). Na kolejnych zdjęciach widać zabudowę Powiśla ciągnącą się aż po linię budynków na Solcu. Można na nich zauważyć również kościół św. Trójcy oraz stację pomp wodociągu zaprojektowanego przez Henryka Marconiego.

W zbiorze zobaczymy również wielkomiejską zabudowę Krakowskiego Przedmieścia od kościoła św. Anny, poprzez nieukończony budynek Hotelu Europejskiego, aż po kościół św. Krzyża, łuk Senatorskiej i reprezentacyjny plac Teatralny z gmachem Teatru Wielkiego i Ratusza. A także pałace Branickich i Paca przy Miodowej oraz kopuły przebudowanego na sobór kościoła pijarów przy placu Krasińskich. Kolejne fotografie to już widok na gęstą zabudowę Starego i Nowego Miasta oraz wały Cytadeli i wysuniętą na pierwszy plan katedrą św. Jana.

Na ostatnich dwóch zdjęciach można wypatrzyć: budujący się w oddali most kolejowy przy Cytadeli, spichlerze i magazyny nad Wisłą oraz cerkiew św. Marii Magdaleny na Pradze.

Jak powstały zdjęcia?

MPW przytacza również okoliczności powstania zdjęć. 26 sierpnia 1873 roku wieża zegarowa Zamku Królewskiego była otoczona rusztowaniami. Powyżej hełmu znajdował się podest, na który wspiął się Konrad Brandel. 10 zdjęć, które wykonał, miało stworzyć 360-stopniową panoramę Warszawy. Była to druga w historii miasta panorama. Jak przypomina muzeum, pierwszą wykonał Karol Beyer w 1858 roku, z latarni kościoła ewangelicko-augsburskiego św. Trójcy przy placu Małachowskiego.

Dwa lata po zrobieniu zdjęć, w grudniu 1875 roku, tygodnik "Kłosy" podarował swoim czytelnikom niezwykły prezent: drzeworyt tworzący panoramę Warszawy, wykonany przez Adolfa Kozarskiego na podstawie zdjęć Brandla. Po sklejeniu arkuszy powstawał pas o wymiarach 280 x 30 cm. Egzemplarzy drzeworytu zachowało się stosunkowo dużo, natomiast odbitki oryginalnych zdjęć Brandla są pojedyncze – wydaje się, że autor mógł wykonać jedynie kilka kompletów fotografii, które albo zaginęły, albo znajdują się w zbiorach prywatnych. Co ciekawe na zdjęciach Brandla praktycznie nie ma ludzi. Tylko gdzieniegdzie można wypatrzyć pojedyncze wozy konne. Jak tłumaczą pracownicy muzeum, jest to wynik stosowanej wówczas technologii wymagającej długiego naświetlania negatywów. Puste ulice uwiecznione przez Brandla "ożywił" dopiero Kozarski. Na swoim drzeworycie umieścił mieszkańców jadących dorożkami, wozami drabiniastymi oraz tramwajami konnymi.

Historyczne zdjęcia Brandla można oglądać wraz ze współczesnymi odpowiednikami na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego. Dzięki specjalnym suwakom w łatwy sposób uda się zobaczyć, jak zmieniła się architektura miasta na przestrzeni 148 lat.

Autorka/Autor:dg/r

Źródło: tvnwarszawa.pl

Źródło zdjęcia głównego: 1944.pl

Pozostałe wiadomości

Kłęby dymu, ogień i głośny wybuch wystraszyły mieszkańców jednej z ulic na Białołęce - informują strażnicy miejscy.

Płonął niewielki dom, słychać było wybuchy

Płonął niewielki dom, słychać było wybuchy

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Śledczy zakończyli postępowanie w sprawie znalezionego w przepompowni ścieków ciała noworodka. - Nie ustalono rodziców dziecka - przekazała prokuratura.

Ciało noworodka w przepompowni ścieków. Koniec śledztwa

Ciało noworodka w przepompowni ścieków. Koniec śledztwa

Źródło:
tvnwarszawa.pl

"Zakończono prace nad dokumentacją projektową kina Tęcza" - poinformował w piątek ratusz. Od momentu jego budowy w 1929 roku, jako kotłowni centralnego ogrzewania, Tęcza przeszła wiele zmian i transformacji. Teraz przygotowuje się na kolejny etap swojej historii.

Projekt jest gotowy. Urzędnicy o nowym kinie Tęcza

Projekt jest gotowy. Urzędnicy o nowym kinie Tęcza

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W piątek, sobotę i niedzielę (29-31 marca) ulicami Warszawy przejdą drogi krzyżowe i procesje rezurekcyjne. W czasie uroczystości ruch na drogach może być chwilowo wstrzymywany.

Droga krzyżowa, procesje i rezurekcje. Może być wstrzymywany ruch

Droga krzyżowa, procesje i rezurekcje. Może być wstrzymywany ruch

Źródło:
PAP

Z utrudnieniami muszą się liczyć kierowcy podróżujący trasą S2. Przejazd blokuje auto leżące na dachu, na miejscu pracują służby.

Dachowanie na trasie S2

Dachowanie na trasie S2

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Policjanci północnopraskiej grupy Skorpion na gorącym uczynku zatrzymali 37-letniego mężczyznę, który usiłował włamać się do mercedesa. Zabezpieczyli narzędzia, którymi chciał pokonać zabezpieczenia pojazdu. 37-latek usłyszał trzy zarzuty, grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności.

Akcja Skorpionów i zatrzymanie podczas próby włamania do auta

Akcja Skorpionów i zatrzymanie podczas próby włamania do auta

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Jak postępować w przypadku znalezienia młodego ptaka lub innego młodego zwierzaka? Okazuje się, że nasza pomoc nie zawsze jest potrzebna, a niekiedy może wręcz zaszkodzić.

Nie zawsze pomoc jest potrzebna, może nawet zaszkodzić

Nie zawsze pomoc jest potrzebna, może nawet zaszkodzić

Źródło:
PAP

Trwa budowa parku linearnego Suwak. Gotowa jest już część alejek spacerowych, posadzono też większość drzew i część zieleni niskiej. Docelowo roślinność zajmie w parku powierzchnię około 14 tysięcy metrów kwadratowych. Będzie można ją podziwiać, wypoczywając na ławkach, leżakach i hamakach.

Powstaje park linearny

Powstaje park linearny

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Koparka połączyła nowy tunel dla pasażerów ze starym przejściem podziemnym na Dworcu Zachodnim. W grudniu Wola zyska nowe podziemne połączenie z Ochotą.

Podziemne połączenie Woli z Ochotą

Podziemne połączenie Woli z Ochotą

Źródło:
PAP, tvnwarszawa.pl

Zachęta została metaforycznie wyczyszczona. Odgłosy sprzątania: szorowania, odkurzania, froterowania można było usłyszeć podczas symbolicznego odświeżania gmachu galerii w performansie "Czyszczenie Zachęty" Katarzyny Krakowiak–Bałki.

Symboliczne "Czyszczenie Zachęty"

Symboliczne "Czyszczenie Zachęty"

Źródło:
PAP

Kładka pieszo-rowerowa łącząca brzegi Wisły, została otwarta. Od teraz panoramę stolicy mogą z niej podziwiać mieszkańcy i turyści. Konstrukcja łączy ulicę Karową na Powiślu i Okrzei na Pradze. Nowy most ma 452 metry długości i pod tym względem stał się jedną z najdłuższych tego typu przepraw na świecie.

Pierwsi spacerowicze i rowerzyści na nowym moście

Pierwsi spacerowicze i rowerzyści na nowym moście

Aktualizacja:
Źródło:
PAP/tvnwarszawa.pl

Po awaryjnym lądowania na początku marca, niewielka awionetka nadal leży na podmokłym terenie w okolicy Zakola Wawerskiego. Prokuratura do wyciągnięcia samolotu z trudno dostępnego terenu rozważa wykorzystanie śmigłowca. Jak wynika z naszych informacji, zarówno policja jak i straż pożarna nie chcą podjąć się tego zadania, a koszt wynajęcia śmigłowca od prywatnej firmy jest dla prokuratury za wysoki. 

Uszkodzony  samolot od miesiąca leży na mokradłach, ma trafić na parking kościoła. Jest jeden problem 

Uszkodzony samolot od miesiąca leży na mokradłach, ma trafić na parking kościoła. Jest jeden problem 

Źródło:
tvnwarszawa.pl

1. Warszawską Brygadę Pancerną zasiliły czołgi Abrams. Do stolicy przyjechały z Poznania. Wojskowi pochwalili się nagraniem z odbioru sprzętu. Jest to kolejna dostawa amerykańskiego.

Sznur czołgów na platformach. Abramsy przyjechały do Warszawy

Sznur czołgów na platformach. Abramsy przyjechały do Warszawy

Źródło:
tvnwarszawa.pl, TVN24

Kolizja z udziałem nietrzeźwego kierowcy na Ochocie. Brały w niej udział cztery samochody osobowe, nikt nie ucierpiał.

Cztery auta rozbite, jeden z kierowców pijany. Zderzenie przy Dworcu Zachodnim

Cztery auta rozbite, jeden z kierowców pijany. Zderzenie przy Dworcu Zachodnim

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Pojawił się nowy pomysł na zagospodarowanie kamienicy po Empiku, nieopodal ronda de Gaulle'a. Wicemarszałkini Senatu i kandydatka na prezydentkę Warszawy Magdalena Biejat zaproponowała, by urządzić tam dom rzemiosła.

Pustostan po Empiku straszy od dwóch lat. Biejat ma pomysł na kamienicę

Pustostan po Empiku straszy od dwóch lat. Biejat ma pomysł na kamienicę

Źródło:
tvnwarszawa.pl

ABW przeprowadziła w środę szereg czynności procesowych, w tym przeszukań na terenie Warszawy i Tychów - poinformował rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński. Chodzi o śledztwo w sprawie ujawnionej działalności szpiegowskiej na rzecz Rosji. Jak dodał Dobrzyński, zabezpieczono 48,5 tysiąca euro oraz 36 tysięcy dolarów.

Akcja ABW w Warszawie i Tychach przeciwko siatce rosyjskich szpiegów

Akcja ABW w Warszawie i Tychach przeciwko siatce rosyjskich szpiegów

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W 1998 roku zginął pracownik jednej z warszawskich hurtowni. Tej sprawy przez lata nie udawało się wyjaśnić. Teraz śledczy poinformowali o przełomie i zatrzymaniu podejrzanego o zbrodnię. Usłyszał już zarzuty i został aresztowany.

Przełom w sprawie zabójstwa pracownika hurtowni. Zatrzymanie po 26 latach

Przełom w sprawie zabójstwa pracownika hurtowni. Zatrzymanie po 26 latach

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Z mieszkania w Śródmieściu zniknął zegarek warty 40 tysięcy złotych. Zostało puste pudełko, ale nie było żadnych śladów kradzieży.

Tajemnicze zaginięcie cennego zegarka

Tajemnicze zaginięcie cennego zegarka

Źródło:
tvnwarszawa.pl

W ostatni weekend marca Trakt Królewski zmieni się w deptak. Ulice Nowy Świat i Krakowskie Przedmieście, zwyczajem poprzednich lat, będą zamykane dla ruchu samochodowego.

Krakowskie Przedmieście poleca się na świąteczny spacer. Trakt Królewski znów będzie deptakiem

Krakowskie Przedmieście poleca się na świąteczny spacer. Trakt Królewski znów będzie deptakiem

Źródło:
tvnwarszawa.pl