Skręcony obelisk wśród fontann. Tak będzie wyglądał pomnik Bitwy Warszawskiej

Wyniki konkursu ogłosiła w czwartek wiceprezydent Renata Kaznowska. - Autor Mirosław Nizio wraz ze zespołem: Agnieszka Czmut, Mikołaj Cielniak, Łukasz Boniewski, Kamil Rekosz, Damian Jakubowski oraz Maciej Piotrowski. Dziękuję i gratuluję - przekazała i zaznaczyła, że autorzy zwycięskiej pracy pochodzą z Warszawy.

Dyrektor Biura Architektury i Planowania Przestrzennego, architekt miasta, a zarazem przewodnicząca jury konkursowego Marlena Happach podkreśliła, że projekt wygrał "zdecydowaną większością głosów". - Wygrała praca, której przyznano pierwsze miejsce oraz nagrodę w kwocie 50 tysięcy złotych brutto, a przede wszystkim zaproszenie na negocjacje w trybie zamówienia z wolnej ręki na uszczegółowienie pracy konkursowej - wymieniała.

Happach zaznaczyła też, że akurat ta praca została uznana za najlepszą ze względu na "wartości artystyczne oraz czytelność ideową symbolicznego przekazu". - Forma ta umiejętnie podkreśla cywilizacyjną, a nie tylko militarną rolę Bitwy Warszawskiej. Historyczny triumf znajduje swoje widoczne miejsce w panoramie miasta - mówiła.

Jak opisywała Happach, najważniejszym elementem projektu jest gnomon. - To rodzaj obelisku, który ma charakterystyczną formę - prostą, ale skręconą niezgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara, aby pokazać pewnego rodzaju niemożliwość działania militarnego Bitwy Warszawskiej - mówiła.

Wskazała, że bardzo ważnym elementem jest również "okrągły, gwiaździsty element wodny". - Może on funkcjonować w różny sposób. Może być suchą płaszczyzną dla umożliwienia organizacji uroczystości państwowych. Całe założenie otaczają półkoliste rodzaje muru, ściany, które nie odgradzają z przestrzeni miasta, ale pozwalają wyróżnić w przestrzeni całe to założenie i wprowadzić elementy narracji i edukacji - mówiła Happach.

Kaznowska doprecyzowała, że wspomniany "element wodny" to rozwiązanie znane z Multimedialnego Parku Fontann. - To jest ekran wodny z wykorzystaniem nowoczesnych technologii. Dysza wodna tworzy ekran wodny i projektor daje możliwość wyświetlania filmów. Mówimy o pomniku, więc filmy będą miały konkretne, historyczne przesłanie - zaznaczyła.

Jury konkursowe ma jednak pewne zastrzeżenia do zwycięskiej pracy. - Dotyczą one przede wszystkim edukacyjnej części założenia. Powiększenia tej przestrzeni, gdzie edukacyjne elementy mogłyby się znaleźć, przemyślenia zastosowanych elementów wodnych i multimedialnych oraz pogłębienia analizy dotyczącej wkomponowania w kontekst - wskazała Happach.

Minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński zapowiedział współfinansowanie inwestycji przez rząd. - Pewnie podpiszemy porozumienie między ministerstwem a ratuszem co do realizacji. Nie chcemy, żeby jakieś formalno-finansowe problemy w czymkolwiek przeszkadzały - zaznaczył.

Przyznał też, że z wyniku konkursu jest zadowolony i najbardziej podobały mu się dwie prace: zwycięska i ta, które zdobyła drugie miejsce. Zaznaczył jednak, że w tym drugim przypadku zabrakło wyraźnego elementu wiktorii. - A wszystkie strony przyznają pewnie, że jednak Bitwa Warszawska była bitwą zwycięską, dość istotną dla historii i polskiej wspólnoty politycznej - mówił.

Wcześniej przedstawiciele rządu i miasta podkreślali, że chcą, aby pomnik został odsłonięty 15 sierpnia w setną rocznicę bitwy. Do możliwości dochowania tego terminu odniósł się stołeczny konserwator zabytków Michał Krasucki.

- My do tej daty podchodzimy dość elastycznie, co nie znaczy, że nie zrobimy wszystkiego, by zmieścić się może nie przed sierpniem, ale w roku obchodów rocznicy. Po rozstrzygnięciu sądów siadamy z autorem pracy do rozmów, weryfikujemy harmonogram, zastanawiamy się nad kosztorysem i analizujemy to z punktu widzenia realizacji, mając na względzie bliskie terminy. Wolimy je przedłużyć, niż z góry założyć, że nie zmieścimy się w ramach tego roku - wyjaśnił.

Krasucki zwrócił też uwagę, że rozstrzygnięcie konkursu zweryfikowało czas powstania pomnika. - Bo w sytuacji, gdy byłyby to bardzo skromne obiekty, to jest to realne (dochowanie terminu - red.), a gdy są bardziej rozbudowane i zawierają elementy technologiczne, to może to przedłużyć ten proces - zaznaczył.

Rada Warszawy 4 lipca 2019 roku podjęła uchwałę w sprawie wzniesienia pomnika Bitwy Warszawskiej 1920 r. w rejonie placu Na Rozdrożu. Inwestorem pomnika będzie Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta.

Konkurs polegał na wykonaniu koncepcji architektoniczno-rzeźbiarskiej pomnika, upamiętniającego Bitwę Warszawską, wraz z zagospodarowaniem terenu, na którym ma zostać posadowiony. W Wieloletniej Prognozie Finansowej miasto zaplanowało na wykonanie prac, realizowanych na podstawie pracy konkursowej, kwotę trzech milionów złotych.

Do konkursu dopuszczono 85 pracowni, które spełniły wymagania organizatorów. Do 17 lutego grupy te musiały złożyć prace konkursowe w Biurze Stołecznego Konserwatora Zabytków. Ostatecznie wpłynęło 58 propozycji.

20-osobowe jury tworzyli przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ratusza, Rady Warszawy oraz eksperci.