Krzyż harcerski, Order Virtuti Militari i mundur. Pamiątki po dowódcy Batalionu "Zośka" trafią do muzeum

Synowie kapitana Ryszarda Białousa przekazali ministerstwu kultury pamiątki po zasłużonym ojcu. Wśród nich znalazły się: krzyż harcerski, Order Virtuti Militari, mundur service dress oraz płaskorzeźba Matki Boskiej Ostrobramskiej. Rzeczy dowódcy Batalionu "Zośka" trafią do Muzeum Historii Polski.

- Krzyż harcerski, order Virtuti Militari, który Białous otrzymał za bohaterską postawę w czasie Powstania Warszawskiego. Przypominam: Wola, Stare Miasto, Czerniaków, Śródmieście i postawa polskich harcerzy w czasie II wojny światowej – to właśnie wszystko symbolizuje Ryszard Białous, ale także mundur polskiej armii na Zachodzie. Krótko go nosił, bo z oflagu przeszedł do służby w polskiej armii, a później alianci zdradzili nas i rozwiązali polskie wojsko. Nie uczestniczyliśmy w tej symbolicznej defiladzie w Londynie, ale wartości przetrwały dzięki tym ludziom i ich bohaterstwu, chociaż cena, jaką zapłacili, to była cena największa, ponieważ wielu zginęło, wielu było zmuszonych do emigracji - przypomniał minister kultury Piotr Gliński na uroczystości przekazania pamiątek darów rodziny Białousów do instytucji.

Dodał, że jedną z takich osób był Białous.

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO >>>

Legendarnego dowódcę AK wspominał również strzelec Batalionu "Zośka" Jakub Nowakowski "Tomek" - jeden z jedenastu ostatnich żyjących podkomendnych kpt. Białousa. Weteran przypomniał całą historię życia swojego dowódcy między innymi to, że podczas Powstania Warszawskiego wsławił się oswobodzeniem więźniów z niemieckiego obozu KL Warschau, tzw. Gęsiówki, a także brawurowymi akcjami przebijania się do Śródmieścia - najpierw ze Starego Miasta, a w końcu z Czerniakowa.

Jan Białous, syn dowódcy batalionu "Zośka", w imieniu swoim i brata, wyraził radość z możliwości przekazania pamiątek rodzinnych po ojcu do muzeum.

Uroczystość przekazania pamiątek po kapitanie
Uroczystość przekazania pamiątek po kapitanie
Źródło: Ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego

Trafią do działów: "Polska Walcząca" i "Polacy wobec komunizmu"

Jak poinformowało ministerstwo, pamiątki po Białousie mają trafić do powstającej na Cytadeli Warszawskiej siedziby Muzeum Historii Polski. Miejsce znajdą w galerii "Polska Walcząca", poświęconej Polsce w okresie II wojnie światowej. Krzyż harcerski oraz Order Virtuti Militari Ryszarda Białousa będą prezentowane w wątku Powstania Warszawskiego.

"Order Virtuti Militari, najwyższe polskie odznaczenie wojskowe, zostało nadane Ryszardowi Białousowi za jego postawę w czasie walk w Powstaniu. Dowodził jednostkami zgrupowania 'Radosław' (legendarnym batalionem 'Zośka' oraz brygadą 'Broda 53') w ciężkich walkach na Woli, Starym Mieście, Czerniakowie i podczas śmiałej akcji przebicia do Śródmieścia. Krzyż harcerski nawiązuje do służby 'Jerzego' w Szarych Szeregach. Odznaka ta towarzyszyła mu w jego działalności w konspiracji i walkach w Powstaniu" - przypomniało ministerstwo.

Sylwetka Ryszarda Białousa pojawi się także w galerii "Polacy wobec komunizmu" poświęconej okresowi PRL. Zaprezentowane zostaną w niej artefakty powiązane ze służbą "Jerzego" w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie oraz ilustrujące życie polskiej emigracji.

"Mundur service dress kapitana Ryszarda Białousa pochodzi z okresu służby w 1. Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej, stacjonującej w polskiej strefie okupacyjnej na terenie pokonanych Niemiec. Białous trafił do niej po opuszczeniu oflagu, w którym uwięziono go po Powstaniu Warszawskim" - czytamy w komunikacie ministersterswa.

Opisano w nim również historię płaskorzeźby z wizerunkiem Matki Boskiej Ostrobramskiej z napisem: "TAK NAS POWRÓCISZ CUDEM NA OJCZYZNY ŁONO", którą Białous wykonał w 1949 roku, krótko po przybyciu do Argentyny. "Zrobiona została z drzewa 'rauli' − niezwykle twardego, w dotyku podobnego do polskiej dębiny. Jan Białous dostał ją od ojca, gdy wyjeżdżał w 1951 r. do oddalonej od miejsca zamieszkania o ponad 2300 km szkoły podstawowej w prowincji Tucuman" - podało ministerstwo.

Pisaliśmy również o doniesieniach o odnalezieniu ukrytego bunkra na terenie dawnego getta warszawskiego:

Niemcy utworzyli w Warszawie getto dla ludności żydowskiej
Niemcy utworzyli w Warszawie getto dla ludności żydowskiej
Czytaj także: