Pierwsze komunie w Polsce odbędą się w tym roku w małych grupach lub indywidualnie, w porozumieniu z rodzicami i z zachowaniem przepisów sanitarnych. Diecezje wydają komunikaty w tej sprawie. Jak powiedział dyrektor Wydziału Nauki Katolickiej Kurii Diecezji Warszawsko-Praskiej ksiądz doktor Piotr Pierzchała, "dzieci będą mogły skupić się na tym, co jest istotą sakramentu".
Większość diecezji w Polsce wydała stosowne komunikaty w sprawie pierwszych komunii. Archidiecezja gnieźnieńska, powołując się na Kodeks prawa kanonicznego, przypomniała, że przygotowanie dzieci do pierwszej komunii świętej to przede wszystkim obowiązek rodziców i tych, którzy ich zastępują, jak również proboszcza. Ich zadaniem jest "troszczyć się, ażeby dzieci, po dojściu do używania rozumu, zostały odpowiednio przygotowane i jak najszybciej posiliły się tym Bożym pokarmem, po uprzedniej sakramentalnej spowiedzi" - czytamy w Kodeksie postępowania kanonicznego.
W komunikacie diecezji wyjaśniono, że "proboszcz winien mieć moralną pewność, że zarówno rodzice, jak i on sam uczynili co możliwe w obecnym czasie, aby dzieci do tego wydarzenia jak najlepiej przygotować".
"Ostateczną decyzję niech podejmują w tej sprawie rodzice"
Ordynariusz płocki biskup Piotr Libera przypomniał, że pierwszym miejscem przygotowania i przystąpienia do I komunii świętej jest parafia zamieszkania dziecka. "Ustalenie terminów uroczystości, jak i formy przygotowania dzieci do przyjęcia sakramentów, należy omówić z rodzicami lub opiekunami prawnymi dzieci" - wskazał w komunikacie przewodniczący Wydziału Duszpasterskiego Archidiecezji Gnieźnieńskiej ksiądz Jakub Dębiec.
W podobnym duchu komunikaty wydały między innymi archidiecezja warszawska, gdańska, katowicka i lubelska i diecezje warszawsko-praska, płocka czy sandomierska.
Metropolita katowicki arcybiskup Wiktor Skworc zaapelował, aby nie odkładać uroczystości komunijnych "dla części lub całej grupy dzieci na bliżej nieokreśloną przyszłość. Wyjaśnił, że "nie będzie to służyło ich dobru duchowemu". "Tym niemniej ostateczną decyzję niech podejmują w tej sprawie rodzice, zawsze w porozumieniu z proboszczem" - zastrzegł.
"Korzystamy w tym względzie z doświadczeń wypracowanych w zeszłym roku"
Dyrektor Wydziału Nauki Katolickiej Kurii Diecezji Warszawsko-Praskiej ksiądz Piotr Pierzchała wskazał, że "tegoroczne pierwsze komunie św. w diecezji mogą odbywać się zwyczajowo w miesiącach maju i czerwcu". Zaznaczył, że wiele parafii w Polsce skorzysta z doświadczeń minionego roku.
"Korzystamy w tym względzie z doświadczeń wypracowanych w zeszłym roku, stawiając akcent na organizację uroczystości komunijnych w parafii w wymiarze indywidualnym i rodzinnym" - napisał w kurialnych wskazaniach przesłanych do parafii archidiecezji katowickiej abp Wiktor Skworc.
Zaznaczył, że "pierwszej komunii świętej można w archidiecezji katowickiej udzielać podczas mszy w niedziele i dni powszednie, także podczas mszy dodatkowych, na które tym samym arcybiskup Skworc wydał zgodę". "Rodziców i dzieci komunijne należy roztropnie pouczyć o formie przyjęcia komunii św. na rękę i wyjaśnić racje" - napisał metropolita.
"Dzieci powinny brać udział w tych wydarzeniach zawsze pod opieką rodziców"
Ordynariusz radomski biskup Marek Solarczyk w podobnym komunikacie zwrócił uwagę na możliwość zwiększenia liczby liturgii dla dzieci. "W trosce o zachowanie właściwej liczby zgromadzonych w kościele i zapewnienie bezpiecznych warunków podczas liturgii, należy roztropnie zwiększyć liczbę dni i godzin przeżywania uroczystości I komunii świętej" - napisał w komunikacie.
Metropolita gdański arcybiskup Tadeusz Wojda przypomniał, że uczestnictwo dzieci w I komunii świętej wymaga zgody rodziców. "Dzieci powinny brać udział w tych wydarzeniach zawsze pod opieką rodziców" - podkreślił. Zaznaczył, że "podczas samej uroczystości funkcje liturgiczne podejmują rodzice". "Dzieci można zaangażować np. w uwielbienie po komunii świętej" - dodał.
W ocenie księdza Pierzchały "pandemia spowodowała odejście od tzw. otoczki okołokomunijnej, z wielu aspektów uroczystości barokowych. Dzięki temu, dzieci będą mogły skupić się na tym, co jest istotą sakramentu, na spotkaniu z Jezusem eucharystycznym".
W związku z tym, że w tym roku z powodu pandemii większa odpowiedzialność w przygotowaniu dzieci do komunii spoczęła na rodzicach. w niektórych diecezjach udostępniono im specjalne materiały formacyjne.
"Słusznym wydaje się większe zaangażowanie rodziców w proces przygotowania dzieci poprzez przekazanie im dostępnych materiałów formacyjnych, tak aby w ramach katechezy rodzinnej mogły wzrastać w wierze i owocnie zrealizować cały proces przygotowania do przyjęcia Eucharystii po raz pierwszy" - wskazał w komunikacie biskup płocki Piotr Libera.
"Nie można wykluczyć spotkań w formie bezpośredniego spotkania"
W diecezji warszawsko-praskiej materiały formacyjne dla rodziców dzieci komunijnych oraz samych kandydatów umieszczono na stronie internetowej diecezji.
Biskup płocki w wytycznych zwrócił uwagę, że "w celu budzenia w dzieciach pragnienia pełnego przeżywania eucharystii konieczny jest ich udział w mszy św." Zaznaczył, że mimo pandemii i dyspensy, jaką otrzymaliśmy, nie należy rezygnować z mszy św. z udziałem dzieci przygotowujących się do przyjęcia I komunii świętej z uwzględnieniem obowiązujących przepisów sanitarnych".
"W celu zapewnienia bezpieczeństwa dzieciom oraz ich rodzicom, duszpasterze mogą zapraszać ich w mniejszych grupach do udziału w specjalnie dla nich sprawowanej eucharystii w niedzielę lub w dni powszednie" - czytamy we wskazaniach biskupa Libery.
"Wszystko zależy od wielkości kościoła, liczby grup oraz lokalnych zwyczajów"
W archidiecezji warszawskiej dyrektor Wydziału Duszpasterstwa Dzieci i Młodzieży ksiądz Łukasz Przybylski zaznaczył, że "w obecnym czasie formą najbezpieczniejszą są spotkania online". "Tam jednak, gdzie to możliwe, nie można wykluczyć spotkań w formie bezpośredniego spotkania z zachowaniem reżimu sanitarnego" - dodał.
"Ostateczną decyzję niech podejmują w tej sprawie rodzice, zawsze w porozumieniu z proboszczem" - zastrzegł.
- Jeżeli dzieci nie uczestniczą systematycznie w eucharystii, wówczas dużo trudniej jest im przygotować się do pierwszej komunii św. Każdy potrzebuje doświadczenia życia religijnego. Czymś innym jest śledzenie liturgii za pośrednictwem mediów a czym innym doświadczenie wspólnoty z rówieśnikami w przestrzeni sakralnej - zwrócił uwagę ksiądz Piotr Pierzchała.
Zaznaczył, że pierwsza komunia jest ważnym momentem w życiu wiary dziecka, ale "nie można na nią patrzeć, jako moment kulminacyjny, po którym nic dalej się nie dzieje". - Uroczystości pierwszokomunijnej to początek nowego rozdziału, od którego dzieci mogą, wręcz powinny, w pełni uczestniczyć w eucharystii przez całe swoje życie - powiedział ksiądz Pierzchała.
Pytany o tak zwany biały tydzień, czyli kolejne dni po uroczystości pierwszej komunii, wyjaśnił, że będzie to różnie wyglądało w poszczególnych parafiach. - Wszystko zależy od wielkości kościoła, liczby grup oraz lokalnych zwyczajów. W parafii, w której ja np. posługuję, dzieci wraz z rodzicami będą zapraszane na wieczorne msze św. Jest to dość spora świątynia, więc myślę, że zmieścimy się w obowiązujących limitach - powiedział dyrektor Wydziału Nauki Katolickiej Kurii Diecezji Warszawsko-Praskiej.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock