2025 rokiem 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy Warszawy

Brygady odgruzowują stolicę
Kurator Adam Przywara o wystawie "Zgruzowstanie Warszawy 1945-1949"
Źródło: Z.Chomętowska, A.Funkiewicz, SAP/NAC, Muzeum Warszawy

W czwartek Rada Warszawy ustanowiła jednogłośnie 2025 rokiem 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy miasta po zniszczeniach wojennych. W związku z tym w stolicy odbędzie się wiele wydarzeń artystycznych, kulturalnych i naukowych.

- Warszawa, zrujnowana w czasie drugiej wojnie światowej, zaczęła odradzać się dzięki niezwykłemu wysiłkowi podjętemu przez warszawianki, warszawiaków i mieszkańców całej Polski. Wszyscy byli przekonani, że zniszczoną stolicę trzeba odbudować, a miłość do miasta mobilizowała ich do pracy - podkreśla cytowana w komunikacie wiceprezydentka Warszawy Aldona Machnowska-Góra.

Kluczowa rola Biura Odbudowy Stolicy

Jak przypomina stołeczny ratusz, odbudowa była procesem złożonym, czasochłonnym, wymagającym ogromnych nakładów pracy i środków finansowych. Wydany 24 maja 1945 roku dekret o odbudowie m.st. Warszawy przypieczętował starania zmierzające do podniesienia stolicy z gruzów, w które zmienili miasto Niemcy.

ZOBACZ: Na gruz spojrzeli jak na budulec. Tak odrodziła się Warszawa

"Kluczową rolę odgrywali specjaliści i specjalistki tworzący powołane kilka miesięcy wcześniej Biuro Odbudowy Stolicy. Pracowało w nim ok. 1,5 tysiąca osób – architektów i architektek, planistek i planistów, specjalistów i specjalistek w zakresie konserwacji zabytków, rzemieślników i rzemieślniczek. Ich praca pozwoliła nie tylko na zaprojektowanie nowych budynków wzniesionych na miejscu ruin, ale także wyjątkową w skali świata odbudowę warszawskich zabytków – Starego i Nowego Miasta, Traktu Królewskiego, Łazienek" - wskazuje ratusz.

Brygady odgruzowują stolicę
Brygady odgruzowują stolicę
Źródło: fot. Zofia Chomątowska/Muzeum Warszawy

Szczególny wkładem w odbudowie warszawskich zabytków wykazał się Wydział Architektury Zabytkowej kierowany przez profesora Jana Zachwatowicza. We wrześniu 1980 roku historyczne centrum Warszawy zostało wpisane na Listę światowego Dziedzictwa UNESCO.

Brygady odgruzowują stolicę
Brygady odgruzowują stolicę
Źródło: fot. Zofia Chomątowska/Muzeum Warszawy

Uzasadnienie uchwały

W uzasadnieniu czwartkowej uchwały napisano: "Ustanowienie roku 2025 rokiem 80. rocznicy rozpoczęcia odbudowy Warszawy, pozwoli uczcić odbudowę jako oddolny, społeczny zryw, dowód na solidarność i patriotyzm społeczeństwa oraz jego olbrzymią chęć powrotu do normalności po wojennej pożodze, a także uhonorować ludzi w nią zaangażowanych".

W związku z upamiętnieniem rocznicy odbudowy Warszawy w stolicy odbędzie się wiele wydarzeń artystycznych, kulturalnych i naukowych.

Obraz Wojciecha Fangora "Murarze" z 1950 roku
Obraz Wojciecha Fangora "Murarze" z 1950 roku
Źródło: UM Warszawa

ZOBACZ: "Początkowo odpad, potem surowiec, wreszcie symbol". Warszawa po wojnie powstała z gruzów

Zrujnowana Warszawa na kolorowych zdjęciach
Zrujnowana Warszawa na kolorowych zdjęciach
Źródło: TVN24
Czytaj także: