Do jubileuszowej, 20. edycji tej najbardziej prestiżowej w Europie nagrody w dziedzinie dziedzictwa kulturowego, nominowano 30 wyjątkowych projektów z 18 krajów europejskich.
- Wśród tegorocznych zwycięzców ogłoszonych przez Komisję Europejską i Europę Nostra znalazł się TISZ – Festiwal Żydowskiego Jedzenia, organizowany przez Muzeum POLIN, nagrodzony w kategorii "edukacja, szkolenia i zwiększanie świadomości" - poinformowała Marta Dziewulska, rzecznik prasowy Muzeum POLIN.
Nagrody będą wręczane w Pradze
Uroczystość, podczas której wręczone zostaną nagrody European Heritage Awards, odbędzie się 26 września 2022 roku w odrestaurowanej Operze Narodowej w Pradze. Organizatorami gali są Komisarz UE ds. Innowacji, Badań, Kultury, Edukacji i Młodzieży – Mariya Gabriel oraz prezydent wykonawczy Europa Nostra – prof. dr Hermann Parzinger.
- Rok 2022 jest dla nas wyjątkowy, bowiem świętujemy w nim 20. rocznicę istnienia Europejskiej Nagrody Dziedzictwa Kulturowego (ang. EU Prize for Cultural Heritage), najwyższego wyróżnienia na polu europejskiego dziedzictwa - powiedziała Mariya Gabriel po ogłoszeniu laureatów. Dodała, że wiele spośród nagrodzonych w tym roku inicjatyw ukazuje ogromne zaangażowanie młodych ludzi, zainteresowanych "naszym dziedzictwem, historią i tożsamością kulturową". Oceniła, że jest to wyjątkowo cenne w Europejskim Roku Młodych. - Szczególnie serdeczne myśli kierujemy w stronę dwojga ukraińskich laureatów - podsumowała.
Zaznaczyła też, że współfinansujący Nagrodę unijny program Kreatywna Europa wspiera promowanie kultury i kreatywności, umożliwiających budowanie spójnych społeczności wyrosłych na gruncie wspólnych, europejskich wartości.
Celebracja żydowskiego dziedzictwa kulinarnego
TISZ Festiwal Żydowskiego Jedzenia został nagrodzony jako wyjątkowe wydarzenie, które przybliża kulturę i historię polskich Żydów poprzez celebrację żydowskiego dziedzictwa kulinarnego. Podczas TISZ Festiwalu, organizowanego przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, wspólne jedzenie otwiera drogę do rozmowy o wspólnej historii, walce ze stereotypami i przełamywaniu barier.
Dwie pierwsze edycje Festiwalu, odbywające się w 2018 i 2019 roku, zostały sfinansowane przez Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce oraz darczyńców. W latach 2020 i 2021 Muzeum otrzymało dotacje od Dutch Jewish Humanitarian Fund, Ambasady Królestwa Niderlandów oraz Ambasady Izraela.
TISZ - nazwa Festiwalu zaczerpnięta jest z języka jidysz [jid. "stół"] i nawiązuje do radosnego czasu spędzanego na jedzeniu, piciu i rozmowach przy wspólnym stole.
Projekt popularyzuje wiedzę o kulturze kulinarnej Żydów aszkenazyjskich z Europy Środkowo-Wschodniej oraz ukazuje jej migrację do innych części Europy. Ukazuje elementy wspólne dla różnych europejskich kultur kulinarnych, przybliża historie kryjące się za potrawami oraz wskazuje na ich znaczenie dla kultury i historii Żydów.
W każdej edycji TISZ Festiwalu odbywa się cykl warsztatów kulinarnych i degustacji potraw, dzięki którym wiedza o dziedzictwie kulinarnym przenika się z doświadczeniami osobistymi.
Menu w języki jidysz
W realizacji Festiwalu Muzeum współpracuje z lokalnymi organizacjami żydowskimi i dostawcami żywności. Co roku z festiwalem współpracuje kilka barów mlecznych w Warszawie; wprowadzając menu w języku jidysz uwidaczniają pokrewieństwo kuchni polskiej i żydowskiej.
TISZ Festiwal stanowi doskonałą okazję do popularyzacji żydowskiego dziedzictwa kulturowego wśród nowych grup zwiedzających. - Dla 40 proc. uczestników festiwalu był to pierwszy udział w jednym z wydarzeń muzeum – zaznaczyła Marta Dziewulska. - Z roku na rok rośnie też zainteresowanie Festiwalem. Dzięki sukcesowi Festiwalu TISZ, w marcu 2022 roku Muzeum POLIN otworzyło pierwszą wystawę czasową poświęconą żydowskiej żywności "Od Kuchni. Żydowska kultura kulinarna". Wystawa potrwa do grudnia 2022 roku – dodała rzecznik POLIN.
- TISZ Festiwal Żydowskiego Jedzenia podkreśla ogromne znaczenie niematerialnego dziedzictwa kulturowego, jakim jest jedzenie i jego zdolność do budowania mostów oraz ukazywania naszych wspólnych tradycji i zwyczajów. Jedzenie stanowi prawdziwie "demokratyczny" temat, w którym każdy może zabrać głos. Jako takie, może stać się istotnym nośnikiem szerszych dyskusji o kulturze, dziedzictwie i historii wspólnoty ludzi, rozproszonych po całej Europie. TISZ Festiwal ma ogromne znaczenie dla ludzi w całej Europie i stanowi ważny przykład dla innych społeczności o podobnej historii – podkreśliło Jury Nagrody.
Pozostali tegoroczni zwycięzcy European Heritage Awards / Europa Nostra Awards
Achen Battery w Akwizgranie - jedyna niemiecka bateria przybrzeżna z czasów I wojny światowej, której zachowane ruiny wystarczają, aby zwiedzający mogli zrozumieć jej strukturę. Restauracja i rewitalizacja tego miejsca ma dzięki temu doniosłe europejskie znaczenie i wartość pedagogiczną.
Villa E-1027 została zaprojektowana w latach 20. XX wieku przez irlandzką architektkę i projektantkę mebli Eileen Gray wraz z rumuńskim architektem Jean Badovici. Jej całkowita renowacja, wraz ze wszystkimi obiektami i materiałami we wnętrzach, z wykorzystaniem zaawansowanych systemów zapobiegających korozji, stanowi przykład dla przyszłej ochrony architektury modernistycznej.
Imponujące rzymskie mauzoleum Monument of Episkopi w greckim Skinos zostało przekształcone w bizantyjski kościół, który przetrwał w stanie niemal nienaruszonym. Skrupulatne badania połączono z ostrożną konserwacją, co zaowocowało wysokiej jakości projektem konserwatorskim.
Założona w 1855 roku w Ottestand najstarsza norweska destylarnia, która pozostaje w użyciu do dnia dzisiejszego. Jej konserwacja objęła ponowne wykorzystanie starych maszyn fabrycznych, przywrócenie budynkowi przemysłowemu charakteru i nadanie mu nowej społeczno-kulturalnej roli.
Kościół Świętego Andrzeja w Kijowie, którego kompleksowa i dobrze udokumentowana konserwacja (prowadzona m.in. przez polski Instytut POLONIKA - PAP) zwróciła mieszkańcom Ukrainy zabytek o znacznej wartości kulturalnej i duchowej. Obecnie kościół pełni funkcję muzeum, odprawiane są w nim nabożeństwa, odbywają się imprezy naukowe i edukacyjne oraz koncerty muzyki kameralnej.
Więcej informacji o European Heritage Awards znajduje się na stronie internetowej Creative Europe Commissioner Gabriel’s website.
Czytaj również: Mama ukrywała ją w piwnicy w warszawskim getcie. "Oszczędziła jej najgorszego":
Autorka/Autor: katke/gp
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Muzeum POLIN