Zauważyła na swojej działce jadowitego węża

Żmija znaleziona na posesji w Łomiankach
Ukąszenie żmii. Jak się zachować, a czego nie robić?
Źródło: pacjent.gov.pl, Nadleśnictwo Baligród
Mieszkanka podwarszawskich Łomianek zauważyła na swojej działce węża. Zaalarmowała strażników miejskich. Charakterystyczny zygzak na grzbiecie nie budził wątpliwości, że to jedyny jadowity wąż w Polsce.

Przerażona kobieta zachowała trzeźwość umysłu i nie niepokojąc gada znajdującego się na posesji przy ul. Zachodniej, zadzwoniła po pomoc do strażników miejskich.

Przybyły na miejsce patrol potwierdził, że jest to żmija zygzakowata, jedyny jadowity wąż w Polsce. Można ją rozpoznać po zygzakowatej wstędze na grzbiecie, zwanej wstęgą kainową.

Choć wzbudza strach, nie atakuje człowieka bez powodu. Zanim ukąsi, ostrzega charakterystycznym sykiem. Została wypuszczona do środowiska naturalnego z dala od ludzkich domostw.

Ukąszenie żmii może być niebezpiecznie, szczególnie dla dzieci i seniorów. Zwykle nie atakuje większych od siebie zwierząt. Żywi się gryzoniami, żabami, jaszczurkami i pisklętami ptaków. Człowieka ukąsi tylko wtedy, gdy czuje się zagrożona i nie ma drogi ucieczki. Robi to w samoobronie. W normalnej sytuacji ucieka przed o wiele większym od siebie stworzeniem.

Jak rozpoznać żmiję?

Żmije zygzakowate mogą się dość znacznie różnić kolorem, ale zwykle na ich grzbietach dostrzeżemy charakterystyczny zygzakowaty kształt. Niekiedy zygzak mocno zlewa się z barwą skóry, wtedy identyfikację lepiej opierać na kształcie głowy. Żmije mają charakterystyczne trójkątne głowy z węższymi szyjami. Gruczoły jadowe wymuszają inną budowę czaszki niż np. u pozbawionego tych narządów zaskrońca. Głowa żmii wyraźnie odróżnia się od reszty ciała, a na jej czubku widnieje wzór przypominający literę V, Y lub X.

Gady te są zwykle mniejsze od pozostałych naszych węży, mają krótsze i bardziej krępe ciało oraz bardziej wyraźne pionowe źrenice, co pozwala im na lepszą orientację w terenie.

Żmija zygzakowata (Vipera berus)
Żmija zygzakowata (Vipera berus)
Źródło: Shutterstock

Żmije można spotkać w wielu miejscach

Żmije lubią mocno nasłonecznione polany, podmokłe lasy, pnie zwalonych lub ściętych drzew, nory gryzoni, ale także trawniki. Chętnie przebywają pod kamieniami, krzewami, wśród korzeni drzew. Można je spotkać w bardzo wielu miejscach w naszych lasach, dlatego wchodząc do lasu, uważajmy, gdzie stąpamy i patrzmy pod nogi.

Żmija zygzakowata jest gatunkiem chronionym. Dla jej ochrony ustanowiono szereg zakazów, jak zakaz umyślnego zabijania i okaleczania, zakaz chwytania, przetrzymywania, niszczenia siedlisk, schronień, a także umyślnego płoszenia i niepokojenia.

Zaskroniec zwyczajny (Natrix natrix)
Zaskroniec zwyczajny (Natrix natrix)
Źródło: Shutterstock

Żmija jest często mylona z popularnym i niejadowitym zaskrońcem. Zazwyczaj zaskrońce są większe i smuklejsze. Mają charakterystyczne żółte plamy z tyłu głowy, których nie ma żmija zygzakowata. Zaskroniec występuje głównie na terenach przy zbiornikach wodnych. 

Czytaj także: