Park na kopcu, drewniana biblioteka, muzeum na Cytadeli. Nagrody architektoniczne prezydenta Warszawy przyznane

Zielonym Grand Prix jubileuszowej edycji Nagrody Architektonicznej Prezydenta Warszawy oraz zwycięstwem w kategorii "projektowanie przestrzeni publicznej" został wyróżniony Kopiec Czerniakowski z parkiem Akcji "Burza", który został usypany z gruzów zwożonych w czasie powojennej odbudowy Warszawy.

"Teraz cały teren jest bardziej dostępny dla wszystkich. Nowe wąwozy dla pieszych ze ścianami z gruzobetonu prowadzą na szczyt z symbolem Polski Walczącej. Miejsce pamięci stało się też atrakcyjnym parkiem z placami zabaw dla dzieci. Wydzielono ostoje dzikiej przyrody – nieoświetlone i dostępne tylko dla dzikich zwierząt. Warszawianki i warszawiacy bardzo polubili to miejsce wypoczynku i pamięci" - wskazują urzędnicy ze stołecznego ratusza.

Duże zmiany nastąpiły też na Polu Mokotowskim i ursynowskiej Górce Kazurce i parku Cichociemnych Spadochroniarzy AK, które były nominowane w tej samej kategorii.

W tym roku pierwszy jury konkursowe zdecydowało, by przyznać dwie nagrody ex aequo w kategorii "architektura użyteczności publicznej". Doceniono dwie skrajne inwestycje: ogromne Muzeum Wojska Polskiego w Cytadeli Warszawskiej oraz małą, zbudowaną z drewna bibliotekę publiczną na osiedlu Choszczówka na Białołęce. "Placówka ta jest manifestem ekologicznym i może edukować, jak budować lepiej i mądrzej. Jest też dowodem na moc projektowania uniwersalnego. Biblioteka dostała również nagrodę za rozwiązania zapewniające dostępność" - wyjaśnia ratusz.

W kategorii "architektura mieszkaniowa" zwyciężył Dom Matki Bożej Serdecznej dla osób w kryzysie bezdomności. Powstał we Włochach dzięki inicjatywie siostry Małgorzaty Chmielewskiej oraz Fundacji Domy Wspólnoty Chleb Życia. Działkę pod tę inwestycję przekazało miasto. W domu zapewniany jest czasowy pobyt dla osób z niepełnosprawnościami oraz chorych. "Jego pracownicy pomagają w formalnościach ustalenia tożsamości, zapewniają opiekę lekarką, postawienie diagnozy i terapię. Architekci przy bardzo ograniczonym budżecie stworzyli piękny, funkcjonalny, ale i pełen empatii projekt" - podkreślają urzędnicy.

Z kolei kategorie "nowe życie budynków" i "wydarzenie architektoniczne" symbolicznie połączyły dwa konflikty: drugą wojnę światową oraz agresję Rosji na Ukrainę.

- Działania Fundacji BRDA, którą nagrodziliśmy za nowe życie budynków, dają nadzieję, że da się zbudować lepszy świat. Mieszkańcy Ukrainy naprawiają swoje uszkodzone domy i mogą spojrzeć z nadzieją przez różowe okna pozyskane np. z rozebranego biurowca na Woli. Przetrwamy solidarnie tę okropną wojnę i przekażemy nasze doświadczenie "zgruzowstania” Warszawy po 1945 roku naszym koleżankom i kolegom w Ukrainie - powiedziała cytowana w komunikacie dyrektorka Biura Architektury i Planowania Przestrzennego m.st. Warszawy i jurorka Marlena Happach.

Wydarzeniem architektonicznym roku była wystawa w Muzeum Warszawy oraz książka "Zgruzowstanie Warszawy 1945-1949". Zostały one także wykorzystane przy aranżacji terenu i stałej wystawy plenerowej na placu przed Kopcem Czerniakowskim. Natomiast laureat w kategorii "nowe życie budynków" fundacja BRDA jest autorką projektu OKNO. Inicjatywa polega na pozyskiwaniu okien i wysyłania ich do objętej zniszczeniami wojennymi Ukrainy.

Nominowany w kategorii "nowe życie budynków" był także Kwartał społeczno-kulturalny EP 29-31, który zdobył najwięcej głosów w plebiscycie mieszkańców. Dawna miejska szkoła-tysiąclatka przy ul. Emilii Plater 29-31 okazała się schronieniem dla artystów ewakuowanych z budynku zagrożonego zawaleniem przy ul. Lubelskiej. Od czterech lat służy za siedzibę Teatru Komuna Warszawa. 

Architektura użyteczności publicznej:

Biblioteka w Choszczówce, ul. Kłosowa 6, Ambient zwycięzca kategorii i nagroda za rozwiązania zapewniające dostępność; Muzeum Wojska Polskiego, Cytadela Warszawska, Plac Gwardii Pieszej Koronnej, WXCA – zwycięzca kategorii (ex aequo z Biblioteką w Choszczówce); Muzeum Historii Polski, Cytadela Warszawska, ul. Gwardii 1, WXCA.

Architektura mieszkaniowa:

Dom Matki Bożej Serdecznej, ul. Foliałowa 10, xystudio; Osiedle Nordic Bemowo, ul. Bolesława Orlińskiego 3 i 3a, Kuryłowicz & Associates; Rytm na Kabatach, Al. Komisji Edukacji Narodowej 14, WWAA.

Nowe życie budynków:

Fundacja BRDA. Projekty OKNO i BUDO; Kwartał społeczno-kulturalny Emilii Plater 29-31; Teatr Komuna Warszawa – Nagroda Mieszkańców; Otwarty Jazdów. 10 lat działalności; Partnerstwo Otwarty Jazdów, Partnerstwo dla Osiedla Jazdów, Stowarzyszenie Mieszkańców Domków Fińskich Jazdów.

Projektowanie przestrzeni publicznej:

Park Akcji "Burza", ul. Bartycka, Archigrest, topoScape – zwycięzca kategorii, Grand Prix i nagroda za rozwiązania proekologiczne; Modernizacja Górki Kazurki, Park im. Cichociemnych Spadochroniarzy AK, eM4 Pracownia Architektury Brataniec; Modernizacja Pola Mokotowskiego, WXCA.

Wydarzenie architektoniczne:

"Zgruzowstanie Warszawy 1945-1949". Wystawa i książka, Muzeum Warszawy, Kurator: Adam Przywara, współpraca: Katarzyna Jolanta Górska – zwycięzca kategorii; Sztuka. Aktualizacja. Co widać w przestrzeni publicznej Warszawy?, Fundacja Puszka; Ilustrowane atlasy architektury Warszawy i spacery architektoniczne, Fundacja Centrum Architektury.