Dawny budynek FSO trafił do rejestru zabytków

Jak wytłumaczył MWKZ, hala kolebkowa jest najstarszym zachowanym budynkiem dawnej Fabryki Samochodów Osobowych na Żeraniu w Warszawie. Jej budowa rozpoczęła się w 1949 roku według projektu włoskich architektów. Hala została oddana do użytku w 1953 roku.

"Wygląd elewacji odpowiada projektowi z 1955 r. autorstwa J. Romańskiego i J. Soroczyńskiego. Ostatnim znaczącym przekształceniem była rozbudowa hali o jeden segment wg projektu M. Ambroziewicza (1957). W tym kształcie hala przetrwała do czasów współczesnych, dokonywane w niej zmiany obejmujące przemurowanie ścian i zmiany otworów nie wpłynęły znacząco na bryłę, formę oraz konstrukcję budynku. W hali wykonywano nadwozia oraz przeprowadzano montaż samochodów" - podał MWKZ.

Niezależnie od wpisu prowadzone jest postępowanie w sprawie wpisu do rejestru zabytków pozostałości zespołu zabudowy dawnej fabryki.

***

Fabryka Samochodów Osobowych (FSO) zbudowana została od podstaw na przełomie lat 40. i 50. XX wieku. W latach 1986–2003 w skład FSO wchodził Zakład Samochodów Dostawczych w Nysie. Budowa zakładów zakończyła się późną jesienią 1951 roku. Jej koszt wyniósł 130 mln ówczesnych złotych, a koszt wyposażenia – 250 mln zł.

6 listopada 1951 roku o godzinie 14 z hali montażowej nr 1 zjechał pierwszy samochód osobowy wyprodukowany w powojennej Polsce nazwany Warszawą M-20. Ostatnia warszawa zjechała z taśm montażowych FSO 30 marca 1973 roku. W ciągu 22 lat wyprodukowano 254 421 sztuk tych samochodów. Dziś jest on rarytasem kolekcjonerskim.

Na Żeraniu produkowano później syreny, fiaty 125, polonezy, kilka modeli Daewoo. Chevrolet Aveo był ostatnim modelem samochodu produkowanym do 2011 r. w warszawskim zakładzie.

Fabryka Samochodów Osobowych jako firma formalnie istnieje do dziś. Grupa Kapitałowa FSO zatrudnia w Polsce obecnie około 1400 pracowników. 

Na terenie dawnej Fabryki Samochodów Osobowych na Żeraniu czynna jest "Wystawa w Fabryce". Po latach przerwy znów można zobaczyć tu polskie klasyki: polonezy, fiaty czy syrenki oraz sporą kolekcję aut zagranicznych, w tym stuletnie renault.