Co z subwencją PiS? Szef PKW o "dotychczasowej praktyce"

11 grudnia nieuznawana przez część prawników i europejskie trybunały Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN uwzględniła skargę PiS na decyzję PKW o odrzuceniu sprawozdania komitetu wyborczego tej partii za wybory z 2023 r. Rzecznik Sądu Najwyższego Aleksander Stępkowski podkreślił, że w tej sytuacji PKW jest zobowiązana do przyjęcia sprawozdania komitetu wyborczego PiS.

Dzień później szef Państwowej Komisji Wyborczej Sylwester Marciniak poinformował, że dokumenty z SN trafiły do PKW i wyznaczył posiedzenie na poniedziałek na godzinę 12.

Przed rozpoczęciem posiedzenia Marciniak powiedział dziennikarzom, że artykuł 145, paragraf 6 Kodeksu wyborczego "nie daje dużych manewrów" PKW. Przewiduje on - podkreślił - że "w przypadku uwzględnienia skargi, czy to przez Sąd Najwyższy, czy przez sąd okręgowy, jeżeli chodzi o komitety wyborcze startujące w wyborach samorządowych, to organy wyborcze stałe - czy to komisarz wyborczy, czy Państwowa Komisja Wyborcza - niezwłocznie przyjmują sprawozdanie". Jak wyjaśnił, "niezwłocznie, co znaczy, że de facto w ciągu kilku dni". - Taka dotychczas praktyka działalności organów wyborczych występowała - wskazał.

Wątpliwości czy PKW powinna w poniedziałek zająć się orzeczeniem SN wyraził jeden z członków Komisji Ryszard Kalisz.

Jak argumentował, Izba Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego, która wydała orzeczenie w sprawie subwencji i dotacji dla PiS, nie jest legalnym sądem. Wskazywał, że sędziowie, którzy tam zasiadają, zostali powołani przez upolitycznioną KRS, w związku z czym takich orzeczeń nie można respektować

- Sędziowie i osoby powołane przez prezydenta na podstawie artykułu 179. Konstytucji, który to artykuł wymaga, aby był wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, a taka Krajowa Rada Sądownictwa prawnie nie istnieje, w związku z tym są powołani bezprawnie - oświadczył Kalisz przed posiedzeniem PKW. - Inaczej mówiąc, przez to, że Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych składa się tylko z takich sędziów, to PKW wnosiła o wyłączenie tych sędziów ze składu. Niestety odrzucono ten wniosek i w związku z tym są dalsze konsekwencje - stwierdził.

Wcześniej Kalisz informował, że na poniedziałkowym posiedzeniu nie będzie obecny jeden z członków PKW. Nie chciał jednak zdradzić, o kogo chodzi. Poinformował jedynie, że jest to osoba wskazana do PKW przez "jedną z partii demokratycznych". 

Zgodnie z kodeksem wyborczym, po uwzględnieniu skargi Prawa i Sprawiedliwości przez wskazaną Izbę Sądu Najwyższego, PKW jest zobowiązana zmienić podjętą uchwałę i przyjąć sprawozdanie finansowe Prawa i Sprawiedliwości. Sporną kwestią może być jednak to, że w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego znajdują się sędziowie powołani przez upolitycznioną Krajową Radę Sądownictwa.

Status Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, która jest właściwa do rozpatrywania skarg na uchwały PKW - jest kwestionowany przez obecny rząd, europejskie trybunały, a także część członków PKW.

W drugiej połowie listopada PKW przyjęła stanowisko, w którym postuluje, aby w sprawach przed SN i innymi sądami nie brały udziału osoby powołane do orzekania przez KRS po 2017 r. Zapowiedziano wówczas, że w sprawach z udziałem PKW, w których miałyby orzekać takie osoby, Komisja będzie wnioskować o ich wyłączenie. Stanowisko to nie zostało jednak przyjęte jednomyślnie.

PKW 29 sierpnia tego roku odrzuciła sprawozdanie finansowe komitetu wyborczego PiS z wyborów parlamentarnych 2023 roku. PiS zaskarżyło decyzję PKW do Sądu Najwyższego. Zgodnie z przepisami odrzucenie sprawozdania rocznego może skutkować utratą przez partię prawa do subwencji z budżetu na trzy lata.