Znani aktorzy i aktorki znów staną z puszkami na Powązkach

- W tym roku kwestujemy od 1 do 3 listopada na Starych Powązkach. To szczególna okazja, bo obchodzimy 50-lecie kwesty i 25. rocznicę śmierci jej pomysłodawcy Jerzego Waldorffa - powiedziała Liliana Lewandowska z Zarządu Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami.

- Będziemy kwestować od godziny 9 praktycznie do zmroku. Tradycyjnie będą z nami kwestowali artyści scen polskich - aktorzy teatralni i filmowi, ale także grupa wolontariuszy niezwiązanych ze środowiskiem twórczym - wskazała.

"Łączy ich troska o powązkowską nekropolię"

Lewandowska podkreśliła, że w ostatnich latach w kweście wzięło udział łącznie kilkaset osób.

- Na naszej liście figuruje około 500 nazwisk kwestarzy. Zwykle kwestuje 200-300 osób. Są wśród nich między innymi członkowie Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca "Mazowsze", studenci Akademii Pożarniczej, kolejarze, harcerze, dziennikarze, członkowie Bractwa Kurkowego, studenci uczelni artystycznych, teatralnych i filmowych. Przekrój kwestujących jest bardzo szeroki, wywodzą się oni z różnych środowisk, jednak łączy ich troska o powązkowską nekropolię - dodała.

Wśród tych, którzy zapowiedzieli udział w tegorocznej kweście na Powązkach są m.in.: Artur Barciś, Emilia Krakowska, Magdalena Zawadzka, Karol Strasburger oraz Hanna Bakuła.

Odnowili już około 1700 cennych nagrobków

- W ciągu pół wieku działalności komitetu udało się przeprowadzić prace konserwatorskie przy około 1700 nagrobkach, w niektórych kaplicach ratowano je kilkakrotnie. W ciągu ostatniej dekady odnowiliśmy 110 nagrobków Alei Zasłużonych, 84 nagrobki w Alei Katakumbowej, 11 grobów należących do rodziny Fryderyka Chopina oraz groby przedwojennych marszałków Sejmu RP - powiedział przewodniczący Społecznego Komitetu Opieki nad Starymi Powązkami im. Jerzego Waldorffa Marcin Święcicki podczas gali z okazji 50-lecia komitetu.

Lewandowska podkreśliła, że dla osób, które nie dotrą w tym roku na kwestę, Komitet zorganizował kwestę online. - To będzie uzupełnienie naszej kwesty dla Polonii i osób, które mieszkają poza Warszawą. Każdy będzie mógł wesprzeć prace konserwacyjne na Powązkach - wskazała Lewandowska.

- Kwesta na Cmentarzu Powązkowskim jest wyjątkowa, to nasze wspaniałe dziedzictwo historyczne i kulturowe. Od 50 lat jest ona prowadzona z takim samym, a może nawet większym zainteresowaniem - mówiła z kolei Aldona Machnowska-Góra, wiceprezydentka Warszawy.

Historia Cmentarza Powązkowskiego

Założenie Cmentarza Powązkowskiego i wybudowanie kościoła św. Karola Boromeusza zlecono architektowi królewskiemu Dominikowi Merliniemu. Uroczyste poświęcenie nekropolii odbyło się 20 maja 1792 roku.

W 1925 roku, gdy zmarł laureat literackiej Nagrody Nobla Władysław Reymont, wzdłuż południowej ściany katakumb założono Aleję Zasłużonych. Pochowano tam również m.in.: Marię Rodziewiczówną, Stefana Jaracza, Leopolda Staffa, Marię Dąbrowską i Stefana Wiecheckiego. Na cmentarzu pochowano wielu znanych Polaków, poza wybitnymi twórcami z Alei Zasłużonych, spoczywają tam m.in.: Henryk Wieniawski, Jan Kiepura, Bolesław Leśmian, Kalina Jędrusik, Tadeusz Nalepa, Danuta Rinn i Krzysztof Kieślowski.

Kwestię zainicjował Jerzy Waldorff

Po II wojnie światowej wiele pomników Starych Powązek niszczało. Dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie, historyk sztuki prof. Stanisław Lorenz próbował zainteresować Ministerstwo Kultury i Sztuki stanem nekropolii. Gdy nie znalazł odzewu, zwrócił się do krytyka muzycznego Jerzego Waldorffa z prośbą o zorganizowanie społecznego komitetu ratującego cmentarz.

Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami powołano w maju 1974 roku z inicjatywy Waldorffa. Od 1975 roku, na cmentarzu - jednej z najstarszych warszawskich nekropolii, położonym na terenie warszawskiej Woli - co roku na początku listopada odbywają się kwesty, prowadzone przez znane osobistości kultury - aktorów, pisarki, muzyków i dziennikarki.

Aktorka Maja Komorowska przez pół wieku opuściła tylko jedną kwestę.

Waldorff kierował komitetem przez 25 lat do śmierci w grudniu 1999 roku. 5 stycznia 2000 roku został pochowany na Starych Powązkach. W 2014 roku na mocy decyzji prezydenta Bronisława Komorowskiego Stare Powązki uznano za pomnik historii.

Tradycja kwestowania na Starych Powązkach trafiła na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Jest to forma ogólnopolskiego spisu tradycji i praktyk przekazywanych z pokolenia na pokolenie.