Początek lutego upłynął pod znakiem dwóch głośnych protestów przeciwko usuwaniu drzew. Aktywiści sprzeciwiali się wycince 500 drzew pod budowę zapory przeciwpowodziowej na Wybrzeżu Helskim. Ich zaangażowanie się w sprawę przyszłej inwestycji doprowadziło do zwołania okrągłego stołu. W efekcie część drzew zostanie zachowana.
W tym samym czasie mieszkańcy Woli stanęli w obronie 15 drzew, których likwidacja podyktowana była przygotowaniami do budowy Izby Pamięci przy Cmentarzu Powstańców Warszawy. Wycinki nie udało się powstrzymać, ale w ramach rekompensaty urzędnicy zobowiązali się do przeprowadzenia dodatkowych nasadzeń.
Gdy echa protestów nieco ucichły, ratusz postanowił pochwalić się kilkoma nowymi projektami, wykorzystywanymi do zarządzania miejską zielenią.
"Nie wycinamy drzew, które nie stanowią zagrożenia"
Podczas poniedziałkowego spotkania z dziennikarzami Justyna Glusman, dyrektor-koordynator ds. zrównoważonego rozwoju i zieleni, oceniła, że w ostatnim czasie w mediach społecznościowych powstało przeświadczenie o tym, że w Warszawie masowo wycina się drzewa. - Tymczasem mamy kilkaset ciężko pracujących osób, w kilku podlegających miastu instytucjach, które są zaangażowane w projekty mające poprawić jakość zarządzania zielenią - zaznaczyła.
- Nie wycinamy drzew, które nie stanowią zagrożenia. Cały czas balansujemy między potrzebą zachowania drzewostanu, a rozpoznaniem zagrożeń. Wiemy, że stare drzewa świadczą ogromne usługi dla ekosystemu, ale mamy też obowiązek dbania o bezpieczeństwo - przekonywała.
Karta Praw Drzew
Ostatnie protesty pokazały, że stan miejskiej zieleni nie jest mieszkańcom obojętny. Urzędnicy postanowili wyciągnąć wnioski z rosnącego zainteresowania tą kwestią.
- Po stronie miasta stwarza to potrzebę zwiększenia transparentności procesu zarządzania zielenią - mówiła Glusman. - Obecnie mamy skomplikowany system i wiele jednostek zarządzających terenami zielonymi. Chcielibyśmy ujednolicić metodologię monitorowania stanu drzew - zadeklarowała.
Sposobem na rozwiązanie tego problemu ma być dokument określany Kartą Praw Drzew. Będzie on określał osiem praw każdego drzewa: do życia, do przestrzeni, do warunków umożliwiających prawidłowy wzrost, do tego, by proces inwestycyjny nie wpływał negatywnie na jego trwanie, do czystego środowiska, do życia w grupach, do istnienia jako złożona całość ekosystemu i do opieki.
Jak oceniła Glusman, przygotowanie ostatecznej wersji projektu uchwały potrwa jeszcze około miesiąca. Jeśli Rada Warszawy zdecyduje o przyjęciu Karty Praw Drzew, jej uzupełnieniem będzie wprowadzenie zarządzeniem prezydenta sześciu standardów, które będą wytycznymi dla urzędników gospodarujących warszawską zielenią. Określą między innymi instrukcję dokonywania przeglądów drzew, standard ochrony zieleni podczas inwestycji, robót budowlanych i udostępniania terenów zielonych, wytyczne dotyczące sadzenia drzew i ich pielęgnacji, zasady cięcia koron drzew, tworzenia i utrzymania tak zwanej niskiej zieleni oraz standardy postępowania z drzewami rosnącymi.
Mapa Koron Drzew
Od poniedziałku w miejskim serwisie mapowym dostępna jest nowa zakładka o nazwie "Zieleń". Pod tą nazwą kryje się między innymi zapowiadana od ponad roku Mapa Koron Drzew. Obecnie znajdziemy w niej drzewa z północno-zachodniej części miasta. Całość ma być gotowa do końca roku.
Nowe narzędzie jest kompleksową bazą danych, która ma służyć urzędnikom i mieszkańcom. Zobaczymy w niej powierzchnię zajmowaną przez krzewy i drzewa. Sprawdzimy też, jakie jest rozmieszczenie oraz zasięg ich koron. Dane zostały opracowane w czterech warstwach. Możemy posortować drzewa na podstawie gatunków i sprawdzić ich wysokość. Dostępna jest też mapa klas defoliacji (określa ubytek powierzchni liści w koronie), mapa klas przebarwień i mapa kondycji biologicznej.
- Mapa Koron Drzew umożliwi nam podejmowanie racjonalnych decyzji. Na jej podstawie można określić na przykład, gdzie kierować wysiłki dotyczące dodatkowych nasadzeń. Pokazuje, gdzie przerwane są zielone korytarze. Mapa wskazuje też kolorystycznie rozkład gatunków. Na tej podstawie można określić dobór gatunkowy nowych drzew. Warstwa danych uwzględniająca stan zdrowotny drzew, pokazuje, gdzie są najbardziej problematyczne tereny – wyliczała Glusman.
Na podstawie mapy kondycji biologicznej można na przykład zauważyć, że wiele drzew w pobliżu ulic jest w o wiele gorszym stanie, niż te rosnące na miejskich podwórkach czy w parkach.
PEŁNA WERSJA MIEJSKIEGO SERWISU MAPOWEGO >>
Podczas poniedziałkowego spotkania z dziennikarzami, urzędnicy wielokrotnie podkreślali, że podobnej mapy nie zdołało dotychczas przygotować żadne z europejskich miast. O tym, w jaki sposób zostanie ona wykonana, informowaliśmy pod koniec 2018 roku.
"Wiem o wycince"
Kolejna nowa funkcja w miejskim serwisie mapowym została stworzona z myślą o mieszkańcach. Dzięki niej, każdy może sprawdzić, które drzewa mogą wkrótce zostać wycięte. Na bieżąco będą tam zamieszczane wnioski o zgodę na wycinkę, które trafiają do Zarządu Zieleni. Po zakończeniu postępowania będą tam także publikowane decyzje, ich uzasadnienia oraz ekspertyzy.
Mapa w tej wersji serwisu operuje trzema kolorami. Na zielono oznaczone są drzewa nowo nasadzone. Kolor żółty oznacza te objęte wnioskiem o usunięcie, natomiast czerwony to zgoda na usunięcie.
W pilotażowej wersji serwisu znalazły się wyłącznie tereny objęte nadzorem Zarządu Zieleni. Urzędnicy pracują obecnie nad naniesieniem na mapę informacji dotyczących obszarów podlegających pozostałym miejskim jednostkom.
Aplikacja Mo-Drzew
To jednak nie koniec nowinek technologicznych. Miejscy programiści wspólnie z pracownikami wydziału ochrony środowiska i Zarządem Zieleni przygotowali też aplikację służącą do inwentaryzacji drzew. Jest przeznaczona dla tylko urzędników.
"Mo-Drzew" ma im ułatwić zarządzanie warszawskimi drzewami i usprawnić monitorowanie ich stanu. Do jej bazy danych będą wprowadzane informacje z bieżących przeglądów. Na ich podstawie przygotowywane będą diagnozy stanu zieleni wysokiej, klasy ryzyka dla danego drzewa czy parametry i terminy wykonania kolejnego przeglądu.
- Kilkanaście lat temu podobny system wprowadzony został w Londynie, po tym jak doszło tam do dwóch wypadków śmiertelnych. Po jego wprowadzeniu, nie pojawił się ani jeden taki wypadek – zaznaczyła Glusman.
Dziewięć milionów drzew
Obecnie na terenie Warszawy rośnie około dziewięciu milionów drzew. Jak zaznaczyła Glusman, ze względu na historię miasta, kondycja części z nich pozostawia wiele do życzenia.
- Bardzo dużo drzew zostało posadzonych zaraz po wojnie. W niektórych dzielnicach nie było wówczas w ogóle terenów zielonych. Sadzono gatunki krótkowieczne i podatne na uszkodzenia, bo zwykle one rosną najszybciej - wyjaśniła. Do takich drzew należą między innymi klony srebrzyste, topole i jesiony pensylwańskie.
Starszych drzew gatunków określanych jako długowieczne - czyli dębów, lip, klonów i jesionów - też nie brakuje, ale w warunkach miejskich ich przeżywalność skraca się.
Urzędnicy zamierzają teraz wybierać do nasadzeń rośliny, które mają wysoką tolerancję na zmiany klimatu i miejskie warunki. Będą to na przykład platany klonolistne, kasztanowce czerwone, graby kolumnowe i małe kwitnące gatunki – wiśnie, jabłonie głogi i grusze drobnoowocowe.
- Sadzimy bardzo dużo drzew. W ubiegłym roku, wspólne z Lasami Miejskimi posadziliśmy około 130 tysięcy drzew. Dla porównania w roku 2018 posadzono ich około 30-40 tysięcy – oznajmiła Glusman. Z kolei z danych zebranych przez Zarząd Zieleni wynika, że w ciągu ostatnich trzech lat, w pasach zieleni przyulicznej posadzonych zostało 16 556 drzew, a pod topór poszło 3 412.
Plan wycinki na Żoliborzu
Zarząd Zieleni przymierza się do wycinki na Żoliborzu. W alei Wojska Polskiego znajduje się grupa klonów srebrzystych, których stan zagraża bezpieczeństwu mieszkańców. - Klon srebrzysty to gatunek, którego drewno jest bardzo nietrwałe. Jest szybkorosnący i bardzo łatwo go zainfekować. Jest podatny na trzy gatunki grzybów, bardzo szybko rozkładające drewno - wyjaśnił dendrolog Zarządu Zieleni Tomasz Maksym. W sumie znajduje się tam 58 drzew, które powinny zostać usunięte.
W sobotę o godzinie 10 odbędzie się spacer dla mieszkańców, podczas którego wspólnie z ekspertami Zarządu Zieleni będą mogli ocenić stan drzew w Alei Wojska Polskiego i poznać szczegóły dotyczące ich kondycji.
Plan stworzenia Mapy Koron Drzew został ogłoszony pod koniec roku 2018:
Powstanie warszawska Mapa Koron Drzew
Autorka/Autor: Klaudia Kamieniarz
Źródło: tvnwarszawa.pl
Źródło zdjęcia głównego: Urząd Miasta