W tegorocznych obchodach 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim szczególnie chciano upamiętnić osoby cywilne, których bierny opór był równie ważny, jak ten z bronią w ręku. Muzeum POLIN zaprosiło wybitnego polskiego artystę Wilhelma Sasnala, aby stworzył mural obrazujący odwagę cywilów w okresie powstania. Pierwotnie miał pojawić się na ścianie jednego z budynków przy ulicy Anielewicza, jednak praca ostatecznie została przeniesiona do muzeum.
Mural inspirowany zdjęciem
Mural odsłonięto 20 października, można go oglądać w przestrzeni wystawy stałej, tzw. G9.
Na uroczystości odsłonięcia, autor muralu, Wilhelm Sasnal opowiedział o procesie jego tworzenia oraz o źródłach inspiracji. Przygotowując się do tworzenia pracy natknął się na zdjęcia ludzi, wyciąganych z bunkra i ukrycia w czasie powstania w getcie. – Oni wychodzili w otoczeniu niemieckich żołnierzy, którzy ewidentnie mieli z tego ubaw. Szokujące były te miny, te grymasy Niemców – opisał Sasnal. Dodał, że to była sekwencja powiązanych ze sobą zdjęć. - Znalazłem zdjęcie, które było dosyć przerażające. Jedną z wychodzących kobiet szarpał Niemiec. On jest jakby nad nią. Pomyślałem sobie, że to tak jakby wisiało nad nią jakieś zło, coś nieuniknionego. To był pomysł na mural – opowiadał artysta.
Na podstawie zdjęcia Sasnal wykonał rysunek. Namalował go tuszem. Następnie pomysł przesłał do Muzeum POLIN, a placówka go zaakceptowała.
"Symbolizuje przeciwstawianie się złu"
Kogo przedstawia praca autorstwa Wilhelma Sasnala? To "bezbronna, ale dumnie wyprostowana kobieta, prowadzona przez żołnierza, symbolizuje przeciwstawianie się złu w obronie ludzkiej godności nawet wtedy, kiedy nie ma szans na ocalenie" - czytamy w opisie przygotowanym przez muzeum.
- To był mój pomysł, że to będzie kobieta za którą stoi Niemiec. Tego Niemca właściwie zdradza tylko ręka i charakterystyczny hełm - wyjaśnił Sasnal.
"Mural Sasnala – uniwersalny w wymowie. Z jednej strony oddaje hołd tym, którzy zginęli, z drugiej –przypomina o konsekwencjach obojętności" - napisano w komunikacie POLIN.
Prace Wilhelma Sasnala w kolekcjach na całym świecie
Wilhelm Sasnal jest malarzem, rysownikiem, filmowcem oraz twórcą komiksów. W 1999 roku uzyskał dyplom Wydziału Malarstwa krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Jego prace znajdują się w wielu kolekcjach na całym świecie, m.in. w nowojorskich Museum of Modern Art i Solomon R. Guggenheim Museum, Tate Modern w Londynie, Van Abbemuseum w Eindhoven, Fondation Beyeler w Bazylei oraz w warszawskich placówkach takich jak Muzeum POLIN, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Muzeum Narodowe, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki i Centrum Sztuki Współczesnej. W 2021 roku w Muzeum POLIN odbyła się indywidualna wystawa artysty pod tytułem "Taki pejzaż".
Autorka/Autor: mg
Źródło: tvnwarszawa.pl
Źródło zdjęcia głównego: Mateusz Szmelter/tvnwarszawa.pl