Wycięli drzewa, planowali ekshumację. Decyzja konserwatora kończy sprawę

"Mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków podjął decyzję o wpisie do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego dawnego cmentarza ewangelickiego przy ul. Kamykowej, który stanowi trwały ślad wielowiekowej obecności na tym terenie, niegdyś bardzo licznej społeczności wyznania ewangelickiego" - poinformował w mediach społecznościowych.

Jak dodał, decyzji nadany został rygor natychmiastowej wykonalności.

Dawny cmentarz osadników niemieckich przy ulicy Kamykowej zajmuje 1-1,5 ha. Właścicielem jest warszawska gmina Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Teren jest zaniedbany, porośnięty drzewami i krzewami, wśród których trudno wypatrzyć stare płyty nagrobne. Nieużywana już nekropolia została wpisana do gminnej ewidencji zabytków. W 2012 r. do wojewódzkiego konserwatora trafił wniosek o wpisanie cmentarza do rejestru zabytków. Do tej pory nic się w tej sprawie nie działo.

Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla tego terenu nakazuje realizację ogólnodostępnej zieleni urządzonej z reliktami świadczącymi o poprzedniej cmentarnej funkcji. Mieszkańcy dzielnicy alarmowali jednak, że jest tam prowadzona wycinka drzew, bali się, że teren zostanie zabudowany.

Cmentarz przy ulicy Kamykowej w Brzezinach powstał jako miejsce pochówku osadników niemieckich z tej części dawnej Białołęki. Byli innej narodowości, wiary, języka, ale z czasem niektórzy się asymilowali. Świadczą o tym polskojęzyczne nagrobki i spolszczona pisownia niektórych nazwisk.

ZOBACZ TAKŻE: "Masońskie groby" w katakumbach. Badacze weszli do tajemniczego tunelu.

Przez prawie sto lat meliorowali podmokłe tereny. Budowali domy prostopadle do drogi, z oknami na południe. Do dziś ich budowle można na Białołęce odnaleźć, choć jest ich już coraz mniej. Po II wojnie światowej zostali wysiedleni najpierw do Wielkopolski, potem do Niemiec. Pozostały po nich groby na pięciu ewangelickich cmentarzach na Białołęce. Po wojnie rozgrabionych, zaniedbanych, dziś porośniętych krzakami i mchem.

W 2012 na Białołęce przy ulicy Ruskowy Bród powstało lapidarium z płytami nagrobnymi przeniesionymi z innych cmentarzy ewangelickich w dzielnicy.