Wybory 2023. Kto w okręgu lubuskim powalczy o mandat posła

Okręg nr 8 obejmuje całe województwo lubuskie. Do zdobycia jest tu 12 mandatów poselskich. W 2019 roku po cztery mandaty zdobyło PiS i KO, dwa mandaty - SLD, po jednym mandacie – PSL i Konfederacja .

ZOBACZ SPECJALNY SERWIS WYBORCZY TVN24.PL

Listę otwiera Jakub Szczepański, lekarz stażysta, absolwent Collegium Medicum Uniwersytetu Zielonogórskiego, prezes stowarzyszenia Teraz Lubuskie i Polskiego Towarzystwa Medycyny Kosmicznej. Naukowo zainteresowany tematyką onkologiczną i urologiczną. Pomysłodawca oraz szef zespołu organizacyjnego konferencji Space Medicine EXPO w 2018 i 2019 roku, współorganizator I Wielkiego Biegu "Pokonać Raka" w 2019 roku oraz pomysłodawca i organizator cyklicznego wydarzenia pod nazwą "Lubuski Dzień Onkologii". To także były asystent społeczny posła PiS Jerzego Materny.

Numerem dwa jest Justyna Lewicka, przedsiębiorczyni, żona byłego starosty sulęcińskiego.

Za nią znalazła się Barbara Toroń-Fórmanek, profesor Uniwersytetu Zielonogórskiego. Z uczelnią związana jest od 1999 roku, pracuje na Wydziale Nauk Społecznych w Instytucie Pedagogiki. Jest członkinią Rady Głównej do Spraw Społecznej Readaptacji i Pomocy Skazanym przy Ministrze Sprawiedliwości Zbigniewie Ziobrze. Startowała wcześniej z listy PiS w wyborach do sejmiku województwa. W sierpniu było o niej głośno, kiedy wójt gminy Dąbie odwołał ją z funkcji dyrektora Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Dąbiu po tym, jak w placówce nie udało się rozwiązać trwającego wiele miesięcy konfliktu.

Liderką listy jest Maja Nowak, sekretarz Polski 2050 w województwie lubuskim. Jest samodzielną mamą 6-latka z niepełnosprawnością, społeczniczką i wolontariuszką wielu organizacji pozarządowych. Od 2015 roku prowadzi fundację Rozwoju Aktywności Lokalnych FALA. Jest tłumaczką–przewodniczką osób głuchoniewidomych, szkoleniowcem, a także trenerką wsparcia psychologicznego dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. "Najbliższe są mi sprawy osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów, tematyka pomocy społecznej, seniorów, mikroprzedsiębiorców oraz problemy wykluczenia komunikacyjnego i inne występujące szczególnie w małych, często zapomnianych przez wielką politykę miejscowościach i wsiach" - pisze o sobie.

"Dwójką" jest wicemarszałek województwa lubuskiego Stanisław Tomczyszyn z PSL. Z zawodu nauczyciel historii. W latach 1994–1998 zasiadał w radzie gminy Brzeźnica oraz był wiceprzewodniczącym Sejmiku Samorządowego Województwa Zielonogórskiego. Od 2007 roku był członkiem zarządu województwa lubuskiego, a od 2014 roku jest wicemarszałkiem województwa odpowiedzialnym za nadzór nad Departamentem Rolnictwa, Zasobów Naturalnych, Rybactwa i Rozwoju Wsi, Departamentem Środowiska oraz Departamentem Programów Rozwoju Obszarów Wiejskich. Czterokrotnie bezskutecznie kandydował do Sejmu.

Z trzeciego miejsca startuje Dariusz Popławski, żołnierz zawodowy. Jest pułkownikiem rezerwy, weteranem misji poza granicami kraju. Był m.in. w Iraku, Syrii-Izraelu, Afganistanie, Bałkanach i Republice Środkowej Afryki. Za swoją służbę był wielokrotnie odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Wiceprzewodnicząca Nowej Lewicy, poseł Anita Kucharska-Dziedzic otwiera listę kandydatów tego ugrupowania do Sejmu w okręgu nr 8 obejmującym woj. lubuskie. To doktor literaturoznawstwa i działaczka na rzecz praw kobiet, przeciwdziałania przemocy i równego traktowania. Jest założycielką Lubuskiego Stowarzyszenia na Rzecz Kobiet Baba.

"Dwójką" jest były poseł i były prezydent Gorzowa Wielkopolskiego w latach 1998-2014 Tadeusz Jędrzejczak, obecnie członek zarządu województwa lubuskiego. O Jędrzejczaku było głośno za sprawą tzw. afery budowlanej. W pierwszej instancji został skazany, jednak po apelacji uniewinniony z części zarzutów, a sama sprawa trafiła z powrotem do prokuratury. W trakcie śledztwa Jędrzejczak był tymczasowo aresztowany, odbyło się także nieskuteczne referendum w sprawie jego odwołania z funkcji prezydenta Gorzowa Wielkopolskiego. 

Na trzecim jest liderka lubuskich struktur Lewicy Razem Magdalena Milenkovska. Jak sama podkreśla, jest pół-Macedonką i migrantką. Po studiach z etnologii trafiła do mediów - najpierw do "Faktu", potem do Polsatu. W 2008 roku wyprowadziła się do Indii, gdzie pracowała na Bollywood - zatrudniała statystów do nagrań wideo i reklam. Obecnie pracuje w European Stability Initiative. Od 2018 roku należy do partii Razem.

Listę na 24 miejscu zamyka zielonogórski radny Tomasz Nesterowicz, który jest współprzewodniczącym (wraz z Anitą Kucharską-Dziedzic) lubuskiej Nowej Lewicy.

Na listach zabrakło posła Bogusława Wontora, byłego szefa lubuskich struktur, skonfliktowanego z liderami Nowej Lewicy Włodzimierzem Czarastym i Robertem Biedroniem.

Poseł, szef sejmowej komisji sprawiedliwości i praw człowieka oraz prezes okręgu zielonogórskiego PiS Marek Ast otwiera listę do Sejmu KW Prawo i Sprawiedliwość w okręgu nr 8. W Sejmie zasiada od 2006 roku. Wcześniej był krótko wojewodą lubuskim. W latach 1991-2006 był burmistrzem Szlichtyngowej, a miedzy 1998 a 2002 rokiem także radnym Sejmiku Województwa Lubuskiego.

Zapamiętany został m.in. z tego, że gdy reprezentował przed Trybunałem Konstytucyjnym polski parlament i odpowiadał na pytania sędziów dotyczące nowelizacji ustawy o TK, na kilka z nich nie był w stanie znaleźć odpowiedzi. Sędzia Piotr Tuleja poprosił go o pokazanie przepisu, na podstawie którego twierdzi, że prezes Trybunału ma dziewięcioletnią kadencję. Ten szukał takiego zapisu, po czym po chwili zwrócił się do sędziego: "Jeśli wysoki Trybunał raczy mi ten przepis przypomnieć, to…". Jak się okazało, takiego przepisu nie było w ustawie.

"Dwójką" jest wojewoda lubuski Władysław Dajczak, będący także szefem PiS w okręgu gorzowskim. W latach 2007-2011 był senatorem, a w 2019 roku został posłem. Urząd wojewody lubuskiego piastował w latach 2015–2019 i od 2020 do teraz. W latach 1998–2002 oraz 2006-2010 zasiadał w sejmiku lubuskim, w drugiej kadencji był wiceprzewodniczącym sejmiku. Od lat toczy głośne spory z marszałek województwa lubuskiego Elżbietą Polak.

Miejsce trzecie i czwarte zajmują na liście posłowie PiS Jerzy Materna z Zielonej Góry i Elżbieta Płonka z Gorzowa Wlkp. Za nimi jest radna wojewódzka Małgorzata Gośniowska-Kola, która jest zastępcą dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. "Szóstką" jest lubuski poseł PiS Jacek Kurzępa.

Na liście znaleźli się też dwaj byli posłowie - z "ósemką" Jarosław Porwich i z "dziesiątką" - Marek Surmacz. Za tym ostatnim znalazł się Łukasz Mejza.

CZYTAJ TEŻ: Łukasz Mejza na listach PiS. "Prawdziwy symbol upadku moralnego w polskim parlamencie"

Ostatnie – 24. miejsce na liście ma Tomasz Rafalski – gorzowski radny, doradca woj. lubuskiego ds. sportu i kontaktów z NGO, prywatnie syn Elżbiety Rafalskiej – europoseł PiS, byłej ministry rodziny i polityki społecznej.

Z pierwszego miejsca o mandat posła ponownie ubiega się Krystian Kamiński. To jeden z posłów, którego w listopadzie 2021 roku chciała wykluczyć z obrad Sejmu marszałek Elżbietę Witek za niezałożenie maseczek na sali plenarnej. Okazało się, że Kamiński posiada zwolnienie lekarskie, w związku z czym mógł pozostać na sali. Kamiński ukończył kulturoznawstwo. Był członkiem Młodzieży Wszechpolskiej, potem został członkiem Ruchu Narodowego i pełnomocnikiem partii w województwie lubuskim.

Za nim znalazł się Krzysztof Łopatowski, gorzowski adwokat i karnista. Był m.in. pełnomocnikiem właściciela firmy przewozowej w głośnej sprawie katastrofy polskiego autokaru pod Grenoble. W wypadku autokaru zginęło 26 osób, a 24 zostały ranne. Ostatnio bronił Krystiana K. z Gorzowa Wielkopolskiego, skazanego na dziewięć lat więzienia za śmiertelne potrącenie czteroletniego chłopca i ucieczkę z miejsca zdarzenia.

Trzecie miejsce przypadło Robertowi Świdkiewiczowi, aktywiście i społecznikowi. Doradca techniczny z Zielonej Góry reprezentuje Konfederację Korony Polskiej Grzegorza Brauna.

Wszystko wskazuje na to, że Elżbieta Polak zamieni fotel marszałka województwa lubuskiego na jeden z 460 foteli poselskich w Sejmie. Została bowiem liderką KO w okręgu. W politykę zaangażowana jest od 1990 roku, gdy została radną gminy Małomice. Rok później została sekretarz miasta, a w latach 1998-2002 była burmistrzem. W 2008 roku została jednym z dwóch wicemarszałków województwa lubuskiego. W 2010 roku ubiegała się o fotel prezydenta Zielonej Góry. Marszałkiem województwa jest od 2010 roku.

Od lat toczy polityczne boje z wojewodą Dajczakiem (nr 2 na liście PiS) oraz prezydentem Zielonej Góry Januszem Kubickim. Ten ostatni potrafił przerywać jej konferencję dotycząca pożaru składowiska odpadów w Przylepie. Polak, wraz z lekarzami z Centrum Zdrowia Matki i Dziecka w Szpitalu Uniwersyteckim im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze, stanęła w obronie pani Joanny, do której po zażyciu tabletki poronnej do szpitala przyjechali policjanci i zabrali jej laptop oraz telefon. Głośno krytykowała też działania rządu, gdy na Odrze doszło do katastrofy ekologicznej.

Podczas ostatniej wizyty w Gorzowie Wielkopolskim Jarosław Kaczyński nazwał ją "panią marszałek o błędnym nazwisku". W odpowiedzi od Polak usłyszał: - To nie moje nazwisko jest błędne, lecz nazwa partii Kaczyńskiego. Powinna się ona nazywać Propaganda i Socjalizm.

Za Polak na liście znaleźli się doświadczeni parlamentarzyści. Z drugiego miejsca podobnie jak przed czterema laty startuje poseł Waldemar Sługocki, przewodniczący lubuskich struktur Platformy Obywatelskiej. To były wiceminister rozwoju regionalnego w latach 2010–2011 i wiceminister infrastruktury i rozwoju w 2015 r. W 2011 roku pierwszy raz dostał się do Sejmu. Cztery lata później zamienił Sejm na Senat, by w 2019 roku ponownie zostać posłem. Podczas minionej kadencji odpowiadał za kontrolę opozycji w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. W zeszłym roku po wypadku samochodowym musiał przejść operację w związku z urazem brzucha.

Trzecie miejsce przypadło posłance z Gorzowa Krystynie Sibińskiej, zasiadającej w Sejmie od 12 lat, przewodniczącej Rady Miasta Gorzów Wielkopolski w latach 2008–2011. Za nią znalazł się Robert Dowhan, który ostatnie trzy kadencje spędził w Senacie. Z piątego miejsca startuje posłanka Katarzyna Osos, dla której miniona kadencja jest drugą z rzędu w Sejmie. Wcześniej przez dziesięć miesięcy była wojewodą lubuskim.

Z ósmej lokaty swoich sił próbuje burmistrz Krosna Odrzańskiego Marek Cebula. O samorządowcu głośno było, gdy krytykował działania rządu podczas katastrofy ekologicznej na Odrze. Mówił wówczas, że "my dzisiaj patrzymy, jak w milczeniu Odra umiera". - Tutaj nie śpiewa żaden ptak. Małe ptaki przylatują, prawdopodobnie to one wydziobują oczy rybom. Jeśli chodzi o duże ptaki - kormorany, czaple, żurawie, bociany - one się stąd wyniosły. Nie ma w Odrze żadnej wydry, bobra. Nic nie pływa, poza martwymi rybami - relacjonował i pokazywał w "Faktach po Faktach" pozostałości ryb, które Odra wyrzuciła na brzeg. W 2017 roku mierzył się z poważnymi problemami ze wzrokiem po tym, jak na festynie w Radnicy strażacy chcieli "schłodzić burmistrza", jak ujął to jego zastępca. Cebula został przytrzymany i wtedy jeden ze strażaków wystrzelił w jego twarz strumień wody pod ogromnym ciśnieniem z armatki. Burmistrz zalał się krwią i trafił do szpitala. "Krwotok wewnętrzny, zwichnięta soczewka, jaskra wtórna i związane z tym niedowidzenie, szyta powieka i bóle głowy" - opisywał swój stan na Facebooku. Po wypadku Marek Cebula ma 30-procentową utratę wzroku w lewym oku. Lekkomyślni strażacy zostali skazani na kary od czterech do sześciu miesięcy więzienia w zawieszeniu.

Na liście KO brakuje lidera sprzed czterech lat, Tomasza Aniśki. Zielonych tym razem reprezentuje Joanna Liddane (numer 11).

ZOBACZ PEŁNĄ LISTĘ KANDYDATÓW NA STRONIE PKW