2022 Rokiem Gabriela Narutowicza. W programie warsztaty, wystawy i premiera książki

Jak przypomina w komunikacie stołeczny ratusz, 16 grudnia minie 100 lat od zabójstwa pierwszego prezydenta Rzeczypospolitej Gabriela Narutowicza. Rada Warszawy ogłosiła 2022 rokiem jego imienia. Z tej okazji przy współudziale Domu Spotkań z Historią przygotowany został program wydarzeń, w którym wiodącymi tematami będą wykluczenie, tolerancja, manipulacja, transparentność treści i w końcu – nienawiść. Cykliczne wydarzenia rozpoczną się już w październiku, a ich kumulacja i finał nastąpią w dniach 16-18 grudnia właśnie w DSH. Wydany także będzie specjalny numer "Dwutygodnika". Zaplanowano otwarcie dwóch wystaw i rocznicowy weekend z koncertem zespołu Hańba.

W ramach obchodu Roku Narutowicza, reżyserka i scenarzystka Joanna Kos-Krauze poprowadzi masterklasy "Obcy przy moim stole". "Podczas spotkań z grupą uczestników i uczestniczek będą analizowane filmy polskie i światowe pod kątem języka opowieści o obcym, innym oraz o źródłach nietolerancji, nienawiści, rasizmu. Cykl warsztatów to 6 spotkań po 3,5 godziny. Odbywać się będą w DSH od 16 do 19.30 - 15 i 16 października, 5 i 6 listopada oraz 3 i 4 grudnia" - zapowiada ratusz.

Z kolei dokumentaliści Dyba i Adam Lach zapraszają na "masterklasy fotograficzne i pogłębione dyskusje na temat tworzenia fake newsów a także romantycznych, ilustracyjnych obrazów w świecie, gdzie fotografia dokumentalna musi być oparta na bezpośrednim kontakcie, zaufaniu oraz rzetelnej i pogłębionej obserwacji i analizie tematu". To seria czterech pięciogodzinnych warsztatów – 22 października, 5 i 19 listopada oraz 3 grudnia.

Natomiast artyści Rafał Bujnowski i Sylwia Janczyszyn zaproponowali masterklasy z pirografii – techniki zdobniczej oraz druku wypukłego polegającego na wypalaniu wzorów "Pirografia – warsztaty o nadziei i nienawiści". Spotkania odbędą się 15 i 22 października oraz 6 listopada. Terminy poszczególnych warsztatów, warunki zapisów oraz regulamin uczestnictwa znaleźć można na stronie Domu Spotkań z Historią.

Ważny elementem celebracji Roku Gabriela Narutowicza jest zapowiadana na 24 listopada premiera książki "Zabójstwo Narutowicza. Kres demokracji w II RP". W publikacji ośrodek KARTA przedstawia zbrodnię z grudnia 1922 oraz jej tło polityczne i społeczne – opowiedziane głosami bezpośrednich uczestników i świadków wydarzeń, a także relacjami z ówczesnej prasy. Ratusz podkreśla, że to "szokująca kronika nacjonalistycznej nienawiści, która doprowadziła do tragedii wyznaczającej kres demokracji w II Rzeczpospolitej". Współwydawcą książki jest DSH.

Z kolei wydawane przez DSH czasopismo kulturalne "Dwutygodnik" podejmie, w specjalnym wydaniu, próbę namysłu i dyskusji nad współczesnymi formami i przejawami nienawiści: klasowej, sieciowej, indywidualnej i wspólnotowej. Autorzy i autorki przyjrzą się najważniejszym wątkom współczesnych "hate studies" a także obrazom, wizualnym zapisom hejtu. Powrócą do lat 20. XX wieku, aby lepiej zrozumieć współczesne lata 20. Wreszcie, piórami ukraińskich autorek, zadane zostaną pytania o nienawiść w kontekście ukraińsko-rosyjskiej wojny.

W setną rocznicę śmierci prezydenta, 16 grudnia, na Krakowskim Przedmieściu stanie wystawa plenerowa przygotowana przez Marcina Matuszewskiego, która przybliży sylwetkę Narutowicza oraz realia społeczne i polityczne w 1922 roku. Z kolei wystawę "Towarzystwo zniechęcenia" przygotowaną przez Martę Czyż i Yuriya Bileya, będzie można oglądać w DSH od 16 do 18 grudnia. "Pozwoli ona nie tylko stanąć przez obrazami, na które patrzył chwilę przed swoją śmiercią prezydent Narutowicz, lecz także lepiej poznać tło tamtych wydarzeń, również pod kątem ich percepcji we współczesnej sztuce i kulturze" - czytamy w zapowiedzi wystawy.

Zwieńczeniem obchodów będzie koncert Członków Zbuntowanej Orkiestry Podwórkowej Hańba, którzy wcielą się w bohaterów z lat 30. piętnujących zło otaczającego ich świata: nienawiść, nierówności społeczne, militaryzm, szowinizm, antysemityzm. Wesprą ich w tym poeci: Tuwim, Broniewski, Szenwald, Szlengel, Ginczanka, Wittlin oraz podwórkowe instrumentarium.

Na tvnwarszawa.pl informowaliśmy również o odnalezieniu oryginalnych form gipsowych używanych w fabryce Braci Łopieńskich do wyrobu rzeźb z brązu. Wśród nich znalazła się między innymi pośmiertna maska prezydenta Gabriela Narutowicza: