"Eksperyment i przygodę ceniła bardziej niż praktyczne cele. Jej niechęć do sztywnych ról społecznych i konwencji odpowiadała za ulotny charakter podejmowanych przez nią inicjatyw. Z tą nieciągłością w życiu zawodowym kontrastowało jej wieloletnie i całkowite zaangażowanie w twórczość bliskich jej artystek i artystów. Potrafiła włączać innych w nieprawdopodobne przedsięwzięcia" - napisało Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie we wpisie na platformie Facebook.
Pracę magisterską poświęciła Kantorowi
Anna Ptaszkowska (właśc. Hanna Ptaszkowska) urodziła się w 1935 roku w Warszawie. Na sztukę nowoczesną podczas studiów na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Ptaszkowską otworzył profesor i opozycjonista Jacek Woźniakowski. Pracę magisterską poświęciła Tadeuszowi Kantorowi, a swój pierwszy artykuł napisała o Henryku Stażewskim. Potem poznała i jego, i Mewę, czyli Marię Ewę Rogoyską-Łunkiewicz, oraz jej męża Jana Rogoyskiego. - To była moja rodzina – mówiła o nich.
Fascynował ją Stażewski jako radykalny przedwojenny awangardysta i anarchista, wielki zwolennik egalitaryzmu, a przy tym człowiek skromny, bezinteresowny, wyrozumiały. - Stażewski miał ogromną siłę wciągania ludzi w sprawy sztuki, zarażał swoją bezinteresownością – mówiła podczas spotkania w 2023 roku w MSN Anna Ptaszkowska.
"W sztuce interesowały ją wyjątki"
W 1966 roku założyła niekomercyjną galerię sztuki współczesnej - Galerię Foksal w Warszawie, razem z krytykami Włodzimierzem Borowskim i Mariuszem Tchorkiem oraz artystami Tadeuszem Kantorem, Henrykiem Stażewskim, Zbigniewem Gostomskim, Edwardem Krasińskim i Romanem Owidzkim.
W 1970 roku Ptaszkowska wyjechała do Paryża, gdzie współpracowała z francuskimi artystami. Wraz z Danielem Burenem, Michelem Claurą i François Guinochetem stworzyli dwie galerie sztuki, obie eksperymentalne: konceptualną Galerię 1–36 i alternatywną przestrzeń Vitrine pour l'Art Actuel, która składała się z baru i księgarni specjalizującej się w książkach artystycznych. W swoim paryskim mieszkaniu organizowała spotkania i wystawy, pomagając młodym artystom. Podobnie jak niegdyś ją i jej przyjaciół wspierali Henryk Stażewski i Mewa Łunkiewicz-Rogoyska.
Pytana o zainteresowanie i oddanie sprawom artystów będących na uboczu Ptaszkowska mówiła, że "w sztuce interesowały ją wyjątki", to z tymi odrzuconymi łączyło ją "gwałtowne poczucie solidarności". Zaowocowało to przywróceniem pamięci o takich artystach, jak Krzysztof Niemczyk i André du Colombier.
W 2023 roku w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, wówczas mieszczącym się w Pawilonie nad Wisłą, odbyła się wystawa "Anka Ptaszkowska. Przypadkiem". - Dużo się nauczyłam od wielkich artystów, takich jak Stażewski i Kantor, wielką lekcję od nich odebrałam – powiedziała podczas spotkania w muzeum Anna Ptaszkowska. - Podstawą ich wspaniałej twórczości była bowiem bezinteresowność. Totalne zaangażowanie w sztukę, a nie myślenie o własnym interesie - dodała.
- Anka Ptaszkowska, barwna postać w świecie sztuki, pełna talentów, wrażliwych intuicji, przyjaciółka i promotorka wielu artystów (...) – mówiła podczas otwarcia wystawy jej kuratorka Maria Matuszkiewicz, która wspólnie z Agnieszką Tarasiuk-Sutryk przygotowała ekspozycję
Autorka/Autor: red.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: Andrzej Lange/PAP