Zakończyły się uroczystości pogrzebowe Karoliny Kaczorowskiej, małżonki Ryszarda Kaczorowskiego - ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie. Została pochowana u boku swojego męża w Świątyni Opatrzności Bożej.
Uroczystości pogrzebowe Karoliny Kaczorowskiej rozpoczęły się w południe w Świątyni Opatrzności Bożej w Wilanowie. Przewodniczył im metropolita warszawski kardynał Kazimierz Nycz, a homilię wygłosił biskup polowy Wojska Polskiego, wieloletni delegat Episkopatu Polski do spraw Polonii Wiesław Lechowicz. Wspominając zmarłą przypomniał jej zaangażowanie w życie polskiej emigracji, szczególnie harcerstwa i polskiej parafii w Londynie. Dodał, że dzisiejsza uroczystość jest uhonorowaniem wysiłków całej polskiej emigracji po 1939 roku, której celem było podtrzymanie polskości oraz powrót do ojczyzny, gdy ta będzie niepodległa.
Wspominał wypowiedź byłej pierwszej damy, która na pytanie, skąd czerpie siłę, odpowiedziała, że "wsparciem dla niej jest wiara, miłość do Ojczyzny i nadzieja na powrót do Polski". Dodał, że wartości, którymi kierowała się Kaczorowska zostały jej przekazane w rodzinnym domu w Stanisławowie, na Kresach II Rzeczypospolitej. - Sama wiedziała jak wiele kosztowała ją miłość do Polski, ale nigdy nie obnosiła się ze swoją martyrologią, lecz poprzez swoje zaangażowanie pracowała na rzecz wzbogacenia dziedzictwa, któremu na imię Polska - podkreślił biskup Lechowicz.
Prezydent RP pożegnał Karolinę Kaczorowską
Prezydent RP Andrzej Duda określił dorobek ostatniej pary prezydenckiej na uchodźstwie, jako "niezwykle ważne dzieło", którego symbolicznym zwieńczeniem była podróż do wolnej Polski w 1990 roku, gdy prezydent Kaczorowski zakończył misję władz emigracyjnych. Dodał, że wcześniej Karolina Kaczorowska pracowała na rzecz Polski między innymi poprzez działalność społeczną i nauczycielską, które "niosły dobro i budowały postawy Polaków na emigracji".
Wspominał spotkanie z Kaczorowskimi w 2008 roku. - Ujęła mnie niezwykłość pary prezydenckiej, eleganckich, pięknych ludzi. Dostojnych, ale jednocześnie miłych, którzy mimo ogromnej różnicy lat traktowali młodzież po partnersku - mówił prezydent. - Mimo tego, że wszyscy jesteśmy smutni, bo odeszła, chcę podkreślić, że z wielką radością przyjmuję, że jest tu dziś, że przybyła i tu pozostanie, aby Polacy mogli przychodzić i oddawać jej hołd. Jej i jej mężowi za ich piękne życie, za ich piękną służbę dla Polski - powiedział Duda. Na zakończenie wystąpienia podziękował za "piękną służbę dla Polski, Polaków, naszej Ojczyzny".
"Wielka polska patriotka"
Marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek w liście odczytanym przez wicemarszałek Małgorzatę Kidawę-Błońską napisała, że losy Karoliny Kaczorowskiej są symboliczne dla losów pokolenia, które doświadczyło zsyłek oraz innych represji ze strony reżimu sowieckiego. - Jej biografia stała się odzwierciedleniem tułaczej doli tysięcy córek, matek i żon, zesłanych na Syberię, skazanych na ból i głód i egzystencję w nieludzkich warunkach tylko dlatego, że były Polkami. Dla nich nadzieja na życie i na powrót do domu przyszły wraz z powstaniem armii Andersa – zauważyła marszałek Sejmu.
Pełnomocnik rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą minister Jan Dziedziczak odczytał list skierowany przez premiera Mateusza Morawieckiego. - Żegnamy ostatnią pierwszą damę RP na uchodźstwie, świętej pamięci Karolinę Kaczorowską. Składamy hołd pełnej poświecenia i zaangażowania nauczycielce, harcerce i działaczce społecznej, której gorący patriotyzm wyznaczał kolejne etapy losu. Jesteśmy wdzięczni, że mogliśmy być świadkami fragmentu jej bogatego i pięknego życia - napisał premier.
Wicepremier i minister kultury Piotr Gliński w liście do uczestników uroczystości, odczytanym przez wiceministra kultury Jarosława Sellina, określił Karolinę Kaczorowską jako "wielką polską patriotkę". Przypomniał wspomnienia Karoliny Kaczorowskiej, która za jeden z najbardziej wzruszających momentów swojego życia uznawała widok polskich żołnierzy po przybyciu do Warszawy w grudniu 1990 roku. - Jej postawa i pełne miłości świadectwo pozostanie dla nas wzorem pięknego życia - podkreślił minister kultury.
Szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk przypomniał, że misja jej męża była bezpośrednią kontynuacją dorobku II RP, a tym samym śmierć jego małżonki i jej pogrzeb w Świątyni Opatrzności Bożej stanowi domknięcie historii międzywojennej Polski i emigracji. - Żegnamy II Rzeczpospolitą i jej ostatnią pierwszą damę w rocznicę podpisania przez prezydenta RP Ignacego Mościckiego i marszałka Józefa Piłsudskiego - to był ostatni jego podpis za życia - konstytucji kwietniowej, która umożliwiała wypełnianie misji władzom Polski na uchodźstwie - wskazał.
Zdaniem Kasprzyka Pierwsza Dama przekazywała wartości "wywodzące się z etosu II Rzeczypospolitej". W tym kontekście wspomniał słowa Kaczorowskiej wypowiedziane w 2013 roku na wieczorze poświęconym Marianowi Hemarowi, jednemu z najważniejszych poetów polskiego uchodźstwa. - Szanujcie to, że macie wolną Polskę. Szanujcie to, bo moje pokolenie utraciło Ojczyznę wymazaną przez agresorów z mapy Europy i świata, bo moje pokolenie zmuszone było żyć na emigracji, a wy macie wolną Polskę. Szanujcie to, bo nie ma na świecie szczęścia, bez Ojczyzny - przywoływał słowa zmarłej minister Kasprzyk.
Spoczęła w Panteonie Wielkich Polaków
Córka Ryszarda i Karoliny Kaczorowskiej, Jadwiga Kaczorowska, wspominając działalność swoich rodziców przypomniała ich zaangażowanie w funkcjonowanie licznych organizacji skupiających Polaków w Wielkiej Brytanii. Podkreśliła, że jej służba była motywowana tym, że "zawsze miała Polskę w sercu". - A teraz prosimy: Polsko, weź ją do swojego serca - powiedziała córka pary prezydenckiej.
Karolina Kaczorowska spoczęła obok swojego męża w Panteonie Wielkich Polaków, który mieści się w podziemiach Świątyni Opatrzności Bożej na warszawskim Wilanowie. Wraz z jej prochami złożono ziemię z ogrodu domów Kaczorowskich w Londynie, ogrodu londyńskiej parafii z którą związana była Karolina Kaczorowska oraz ziemię z lasu katyńskiego i skałę z Monte Cassino.
Msza w Świątyni Opatrzności Bożej była zwieńczeniem uroczystości żałobnych rozpoczętych w piątek powitaniem na warszawskim Okęciu specjalnego samolotu rządowego z urną i przybyłą z Londynu rodziną Karoliny Kaczorowskiej. Następnie kondukt żałobny udał się do Świątyni Opatrzności Bożej, gdzie mieszkańcy Warszawy mogli oddać hołd zmarłej Pierwszej Damie oraz wpisać się do księgi kondolencyjnej.
Kim była Karolina Kaczorowska?
Karolina Kaczorowska z domu Mariampolska urodziła się w 1930 roku w Stanisławowie (obecnie Iwano-Frankiwsk w Ukrainie). Podczas sowieckiej okupacji Kresów Wschodnich została w 1940 roku zesłana na Syberię. Dzieliła los polskich "dzieci tułaczych", ewakuowanych wraz z Armią Andersa do Iranu, a następnie przez kilka lat przebywających w Ugandzie, gdzie pozostała do końca lat 40. XX wieku. Następnie wyjechała do Wielkiej Brytanii.
Po skończeniu studiów na uniwersytecie londyńskim rozpoczęła pracę nauczycielki. Dzięki zaangażowaniu w działalność harcerską poznała Ryszarda Kaczorowskiego, którego poślubiła w 1952 roku. Para miała dwie córki - Jadwigę i Alicję - oraz pięcioro wnuków.
Karolina Kaczorowska była aktywną uczestniczką życia społecznego polskiej emigracji, osobą zasłużoną dla harcerstwa polskiego na emigracji, zaangażowaną w działalność charytatywną Zjednoczenia Polek w Wielkiej Brytanii. 19 lipca 1989 roku, po zaprzysiężeniu Ryszarda Kaczorowskiego na urząd Prezydenta RP na Uchodźstwie, została Pierwszą Damą RP na Uchodźstwie. W grudniu 1990 roku Ryszard Kaczorowski uroczyście przekazał insygnia prezydenckie Lechowi Wałęsie. Karolina Kaczorowska towarzyszyła wówczas mężowi. Powróciła ona do kraju po raz pierwszy od 50 lat.
Po śmierci prezydenta Kaczorowskiego w katastrofie smoleńskiej nie zaprzestała swojej działalności publicznej. Była kustoszką pamięci o zmarłym mężu. W 2012 roku została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Od 2016 roku reprezentowała środowiska emigracyjne w Radzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Patronowała przez wiele lat przedsięwzięciom upamiętniającym polski czyn zbrojny i kultywującym tradycję niepodległościową. W latach 2010-2021 była Honorowym Patronem Marszu Szlakiem I Kompanii Kadrowej. Karolina Kaczorowska zmarła 21 sierpnia 2021 roku.
Organizatorem państwowych uroczystości pogrzebowych jest Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (UdSKiOR), którego Karolina Kaczorowska była podopieczną.
Źródło: PAP