1. rocznica katastrofy pod Smoleńskiem upływa pod znakiem uroczystości. Od rana w Warszawie trwają obchody upamiętniające wydarzenia 10 kwietnia 2010 roku.
Niedzielne uroczystości rozpoczęły się o godz. 7.00 od nabożeństwa ekumenicznego na płycie wojskowego lotniska Okęcie. Wzięli w nim udział wyłącznie bliscy ofiar katastrofy. Rodziny były na lotnisku w tym samym czasie, w którym przed rokiem rządowy Tu-154M startował do Smoleńska - o godz. 7.27.
Kwiaty w Katedrze Polowej
O godz. 8.41 (kiedy w Smoleńsku doszło do katastrofy) w Katedrze Polowej Wojska Polskiego rozpoczęły się oficjalne obchody rocznicowe. Wieńce złożyli i znicze przed tablicą upamiętniającą ofiary katastrofy smoleńskiej zapalili prezydent Bronisław Komorowski, marszałek sejmu Grzegorza Schetyna i marszałek senatu Bogdan Borusewicz oraz premier Donald Tusk.
Na tablicy znajdują się nazwiska 96 osób, które zginęły 10 kwietnia, ich daty urodzenia oraz stanowiska, jakie piastowały.
O godz. 9.30 marszałek oraz wicemarszałkowie Sejmu, marszałek Senatu oraz prezydent Komorowski złożyli w Sejmie kwiaty pod tablicą poświęconą posłom i senatorom, którzy zginęli w katastrofie oraz przed tablicą upamiętniającą marszałka Sejmu III kadencji Macieja Płażyńskiego.
Uroczystość na Powązkach
O godz. 10.30 na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, przy pomniku ku czci 96 ofiar katastrofy, odbyła się państwowa uroczystość rocznicowa.
Pomnik ma formę bloku z białego granitu przełamanego na dwie zapadające się w ziemię części; biały granit jest umieszczony na ciemnej nawierzchni pomiędzy dwoma rzędami nagrobków z czarnego granitu. Część główna białej bryły wznosi się nad mogiłą, w której pochowane są spopielone szczątki 12 ofiar katastrofy. Na ścianach, które powstały w wyniku przełamania bryły, umieszczono napis: "Pamięci 96 ofiar katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem 10.04.2010" oraz listę ofiar.
Uroczystość rozpoczęły się minutą ciszy, następnie odegrano hymn narodowy. Potem nastąpiły przemówienia, m.in. prezydenta.
Po odczytaniu nazwisk wszystkich ofiar katastrofy została oddana salwa honorowa. Na zakończenie uroczystości pod pomnikiem ofiar złożono wieńce.
Msza święta w Archikatedrze
O godzinie 13.00 w intencji ofiar katastrofy w Bazylice Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela odprawiono mszę świętą. Wzięły w niej udział władze państwowe i stołeczne.
Po południu, około godziny 15.30, Anna Komorowska spotkała się z rodzinami ofiar.
O godzinie 16.30 odprawiono mszę świętą w kaplicy w Pałacu Prezydenckim, na którą zaproszone zostały rodziny pracowników Kancelarii Prezydenta, którzy zginęli pod Smoleńskiem. We mszy udział wzięła para prezydencka. W kaplicy odsłonięta została tablica upamiętniająca kapelana Lecha Kaczyńskiego ks. Romana Indrzejczyka.
We wrześniu minionego roku w kaplicy Pałacu odsłonięto tablicę poświęconą Lechowi i Marii Kaczyńskim i wszystkim pracownikom kancelarii, którzy zginęli w katastrofie, wśród których byli m.in. Władysław Stasiak i Paweł Wypych. Znalazło się na niej także nazwisko szefowej kancelarii za czasów prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego - Jolanty Szymanek-Deresz.
Koncert w Operze Narodowej
Oficjalne obchody skończyły się o godz. 19.00 uroczystym koncertem w Operze Narodowej poświęconym pamięci ofiar katastrofy. Odegrana została III Symfonia Henryka Mikołaja Góreckiego. Koncert organizowany jest przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego.
Oficjalne rocznicowe obchody nie zgromadziły wszystkich rodzin ofiar katastrofy. Część z nich uczestniczyła wyłącznie w wydarzeniach organizowanych przez społeczny komitet obchodów rocznicy, skupiony wokół klubu "Gazety Polskiej", część spędziła ten dzień w rodzinnym gronie i przy grobie bliskiej osoby.
PiS przed Pałacem Prezydenckim
Uroczystości organizowane przez PiS rozpoczęły się o 8.00 rano od mszy świętej w Kościele Seminaryjnym przy Krakowskim Przedmieściu.
O godz. 8.41 szef PiS Jarosław Kaczyński wraz ze współpracownikami złożył wieniec przed Pałacem Prezydenckim.
W południe w tym samym miejscu odbyła się modlitwa Anioł Pański; później politycy PiS złożyli kwiaty i znicze na Powązkach. Pochowany tam jest m.in. Przemysław Gosiewski, znajduje się tam również symboliczny grób Lecha Kaczyńskiego oraz pomnik ofiar katastrofy smoleńskiej.
Po południu w Sali Kongresowej PKiN zainaugurował działalność "Ruch społeczny im. prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego". W trakcie spotkania, z udziałem m.in. polityków PiS oraz osób działających w społecznych komitetach poparcia Jarosława Kaczyńskiego w ubiegłorocznych wyborach prezydenckich, ma zostać przyjęta m.in. deklaracja programowa ruchu.
Koncert na placu Zamkowym
Po zakończeniu Kongresu jego uczestnicy przemaszerowali ulicą Świętokrzyską pod Pałac Prezydencki, gdzie po godz. 17.00 przemawiał Jarosław Kaczyński. Zaraz potem na Placu Zamkowym rozpoczął się koncert poświęcony pamięci ofiar tragedii smoleńskiej. Na scenie pojawili się Jan Pietrzak, Lech Makowiecki, Przemysław Gintrowski, Paweł Kukiz oraz zespoły Jestem i De Press.
Jednym z ostatnich punktów uroczystości była msza święta w Archikatedrze Św. Jana o godz. 19.00. Po mszy planowany jest Marsz Pamięci pod Pałac Prezydencki. Niewykluczone, że w tym punkcie uroczystości lider PiS ponownie zabierze głos.
Seanse "Mgły"
Zdecydowana większość punktów związanych z rocznicą katastrofy, w których wzięli udział politycy PiS, organizowana jest przez Społeczny Komitet Obchodów I Rocznicy Katastrofy w Smoleńsku. Tworzy go kilkanaście organizacji m.in. Warszawski Klub "Gazety Polskiej", Komitet Katyński, komitet budowy pomnika ofiar katastrofy, Solidarni 2010.
Trzy pikiety odbyły się przed Pałacem Prezydenckim w godzinach 6-12, 12-18 i 18-22. Wzięły w nich udział tysiące osób. Ponadto między godz. 20 a 22 zaplanowano przemarsz 5 tys. osób sprzed archikatedry na Krakowskie Przedmieście.
Między zgromadzeniami ich uczestnicy mogli wziąć udział m.in. w programie recytatorsko-muzycznym w wykonaniu aktorów scen warszawskich. Poza tym organizatorzy puszczali również filmy m.in. "Mgłę" Joanny Lichockiej i Marii Dłużewskiej.
Dwa tysiące strażników i policjantów
Do obchodów pierwszej rocznicy katastrofy smoleńskiej przygotowały się warszawskie służby miejskie. W weekend nad bezpieczeństwem m.in. w okolicy Pałacu Prezydenckiego czuwa ponad 2 tys. policjantów i strażników miejskich.
- Na Krakowskim Przedmieściu przed Pałacem Prezydenckim ustawiono barierki ochronne. Wydzielono też specjalne miejsce, w którym będzie można ustawiać znicze - powiedziała w piątek PAP dyrektor biura bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego Ewa Gawor.
W zabezpieczenie rocznicowych obchodów włączyła się też warszawska straż miejska. Jak powiedziała PAP rzeczniczka formacji Monika Niżniak, w sumie w weekend zaangażowanych jest 900 funkcjonariuszy. W razie potrzeby do dyspozycji jest kolejnych 800 strażników, którzy w tym czasie pełnią służbę na terenie miasta.
Strażnicy sprawdzają też czy osoby, które rozkładają stoiska z kwiatami czy zniczami, mają na to pozwolenie. Osoby sprzedające bez zezwoleń są karane mandatami, towar natomiast jest rekwirowany.
bako/roody/aq/mz
Źródło zdjęcia głównego: | Eurosport