Pierwsze obchody Święta Niepodległości, 11 listopada 1919 r., odbywały się w trudnych warunkach - trwały wtedy walki o kształt granic odrodzonej przed rokiem Polski. Podczas kolejnych rocznic - odbywały się rewie wojskowe, msze święte za ojczyznę i ważne uroczystości na szczeblu państwowym. Dopiero po 19 latach, już po śmierci marszałka Piłsudskiego, 11 listopada ustanowiono świętem państwowym.
Początkowo w okresie międzywojennym 11 listopada był obchodzony jako nieoficjalne Święto Niepodległości, celebrowane zwłaszcza przez wojskowych. Data ta upamiętniała dzień, w którym Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową oraz naczelne dowództwo podległych jej wojsk polskich. Także 11 listopada Niemcy podpisały we francuskim Compiegne zawieszenie broni kończące I wojnę światową. Tego dnia odbywały się rewie wojskowe, msze święte za ojczyznę, ważne uroczystości na szczeblu państwowym. Wtedy też w Belwederze organizowano ceremonie wręczania orderów Virtuti Militari za męstwo okazane w walce o wolną ojczyznę. Pierwsze obchody
Pierwsza rocznica odzyskania niepodległości upływała pod znakiem walk. Wciąż jeszcze kształtowały się granice nowo odrodzonej Polski. Rok później, w związku z drugą rocznicą odzyskania niepodległości, Józef Piłsudski otrzymał buławę marszałkowską. W 1926 r. prezes Rady Ministrów Piłsudski wydał okólnik, który ustanawiał dzień 11 listopada dniem wolnym od pracy. "W dniu 11 listopada państwo polskie obchodzić będzie 8 rocznicę jarzma niewoli i uzyskania pełnej, faktycznej niezawisłości. Data powyższa winna pozostać w stałej pamięci społeczeństwa i utrwalić się w umysłach młodego pokolenia, które w zaraniu swego życia powinno odczuwać doniosłość i uroczystość tego pamiętnego dnia" - zapisano w dokumencie. 11 listopada 1926 roku odbyły się pierwsze po zamachu majowym obchody Święta Niepodległości. Na Placu Saskim uroczyście defilowały pododdziały wojskowe, a w katedrze św. Jana mszę świętą odprawił kard. Aleksander Kakowski. Z okazji 11 listopada 1928 r. stołeczny Plac Saski nazwano Placem Marszałka Józefa Piłsudskiego. Tego roku uroczyście świętowano 10-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości. W stolicy gmachy państwowe udekorowano girlandami i flagami narodowymi, a na Starym Mieście miał miejsce uroczysty pochód żołnierzy odtwarzających historyczne oddziały walczące o wolność Polski. W Święto Niepodległości 1934 r. ostatni raz defiladę wojskową na Polu Mokotowskim odebrał schorowany marszałek Piłsudski.
Święto państwowe
Dopiero dwa lata po śmierci marszałka, w 1937 r., Sejm RP ustanowił państwowe obchody Święta Niepodległości. Ustawa z 23 kwietnia tego roku, podpisana przez prezydenta Ignacego Mościckiego, głosiła, że "Dzień 11 listopada, jako rocznica odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego Wodza Narodu w walkach o wolność Ojczyzny - jest uroczystym Świętem Niepodległości". Podczas obchodów święta w 1937 r. - oprócz uroczystej parady - w stolicy zorganizowano m.in. zbiórkę funduszy na dozbrojenie armii, a w Parku Wolskim odsłonięto pomnik bohatera powstania listopadowego gen. Józefa Sowińskiego.
Przed wybuchem II wojny światowej oficjalne obchody Święta Niepodległości odbyły się jeszcze tylko raz - 11 listopada 1938 r., w 20. rocznicę odzyskania przez Polskę suwerenności państwowej. W Warszawie urządzono wówczas uroczystą defiladę wojskową. Jak donosiła ówczesna prasa, były czołgi, samoloty myśliwskie, orkiestra, falujące tłumy i okrzyki wznoszone na cześć żołnierzy.
PRL zakazał Święta Niepodległości
W latach 1939-1944 oficjalne lub jawne obchodzenie Święta Niepodległości było niemożliwe. W roku 1945 władze komunistyczne świętem państwowym uczyniły dzień 22 lipca, rocznicę ogłoszenia Manifestu PKWN. W okresie PRL Święto Niepodległości zostało zakazane. Jakiekolwiek próby kultywowania obchodów dnia 11 listopada groziły surowymi represjami ze strony władz. Mimo to, w latach 70. przed Grobem Nieznanego Żołnierza odbywały się patriotyczne manifestacje, które władze uznawały za nielegalne zgromadzenia. Po raz ostatni zostały one rozpędzone przez milicję w 1988 r., w 70. rocznicę odzyskania niepodległości. Święto Niepodległości 11 listopada przywrócono ustawą sejmową w 1989 roku. Obecnie jest dniem wolnym od pracy, uroczyście świętowanym w całym kraju. Centralne obchody, w których uczestniczą przedstawiciele najwyższych władz państwowych, są organizowane przed Grobem Nieznanego Żołnierza na pl. Piłsudskiego w Warszawie.
Autor: MON\mtom / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: IKC, NAC