Zmarł Jerzy Targalski, ps. Józef Darski - historyk, doktor nauk humanistycznych, politolog, orientalista, działacz opozycyjny w okresie PRL i publicysta. "Wolna, suwerenna i niepodległa Polska straciła rycerza z mocą i determinacją walczącego o jej umocnienie" - napisał na Twitterze prezydent Andrzej Duda.
Jerzy Targalski urodził się 28 lipca 1952 r. w Łodzi. W 1976 r. ukończył studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, a rok później studia w zakresie filologii starożytnego wschodu w Instytucie Orientalistycznym UW. W latach 1976–79 był studentem studium doktoranckiego w Instytucie Historycznym UW, a w okresie 1980-81 pracownikiem naukowym IH UW.
W 2007 r. na Akademii Humanistycznej w Pułtusku Targalski uzyskał stopień doktora na podstawie pracy pt. "Mechanizmy demontażu komunizmu w Jugosławii na przykładzie Słowenii i Serbii (1986–1991)".
Jerzy Targalski, ps. Józef Darski
W latach 1974–79 należał do PZPR, jednak od 1976 r. współpracował z Komitetem Obrony Robotników. Za udział w zbiórkach pieniędzy dla represjonowanych robotników i kolportaż niezależnych wydawnictw - m.in. "Biuletynu Informacyjnego" KSS "KOR" i "Głosu" - został zwolniony z pracy na UW. Od 1977 r. współpracował z "Głosem" i Wydawnictwem "Krąg" zajmując się tematyką Wschodu. Współtworzył niezależne czasopisma "Niepodległość" oraz "Obóz".
Po przywróceniu do pracy w 1980 r., został członkiem NSZZ "Solidarność" na Wydziale Historycznym UW.
Od stycznia do maja 1982 r. wydawał podziemne pismo "Fakty". Był współtwórcą - pod pseudonimem Józef Darski - nielegalnego w PRL czasopisma "Niepodległość". W latach 1982–84 był członkiem Komitetu Wykonawczego podziemnej organizacji Liberalno-Demokratyczna Partia "Niepodległość". Od 1983 przebywał na emigracji we Francji. Współpracował z "Kontaktem", "RWE" i "Kulturą".
Do kraju wrócił w 1997 r. W latach 1998–2000 był dyrektorem i redaktorem naczelnym PAI-Pressu w Polskiej Agencji Informacyjnej (PAI), w 2000 r. został dyrektorem PAI-Internet. Z PAI zwolniono go w kwietniu 2001 r. Został wówczas wykładowcą w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.
15 lipca 2006 został wybrany do Zarządu Polskiego Radia SA, skąd odwołano go 10 stycznia 2009 r.
Premier i prezydent o Jerzy Targalskim
"Dziś rano odszedł dr Jerzy Targalski. Historyk, politolog i publicysta. Odszedł przedwcześnie, miał 69 lat. Wolna, suwerenna i niepodległa Polska straciła rycerza z mocą i determinacją walczącego o jej umocnienie. Cześć jego pamięci! R.I.P." - napisał na Twitterze prezydent Andrzej Duda.
"Zmarł Jerzy Targalski. Postać absolutnie nietuzinkowa. Wielki umysł, nauczyciel politycznego myślenia dla wielu Polaków" – napisał w mediach społecznościowych premier Mateusz Morawiecki.
Szef rządu przypomniał, że Targalski przebywając na emigracji we Francji współpracował z Kontaktem i Paryską Kulturą. Publikował pod pseudonimem Józef Darski. "Choć Jego doskonałe zajęcia w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego przeszły do legendy i ukształtowały całe pokolenie elit państwowych to w wolnej Polsce często był zmarginalizowany i nierozumiany. W ostatnich latach przeżywał jednak twórczą drugą młodość, pisząc fundamentalne prace na temat Bałkanów, cykl 'Resortowe Dzieci' czy w końcu błyskotliwą publicystykę" – napisał Morawiecki.
Jak dodał, wszyscy, którzy znali Jerzego Targalskiego podkreślają, że był człowiekiem bezkompromisowym, ale w życiu prywatnym ciepłym, dowcipnym i wyrozumiałym. "Kochał Polskę, kochał ludzi, do końca kochał życie" - napisał premier.
Jerzy Targalski - współautor "Resortowych dzieci"
Targalski zajmował się problematyką przemian ustrojowych w Europie Środkowej i Wschodniej na przełomie lat 80. i 90. Opublikował m.in. "Tajni współpracownicy policji politycznej w państwach postkomunistycznych" (1992), "Ukraina. Historia, współczesność, konflikty narodowe" (1993, "Białoruś. Historia, współczesność, konflikty narodowe" (1993), "Rumunia. Historia, współczesność, konflikty narodowe" (1993), "Estonia. Historia, współczesność, konflikty narodowe" (1995).
Wspólnie z Dorotą Kanią i Maciejem Maroszem napisał książki "Resortowe dzieci. Media" (2013) "Resortowe dzieci. Służby" (2015) i "Resortowe dzieci. Politycy" (2016).
Był zdecydowanym zwolennikiem lustracji i dekomunizacji.
Jerzy Targalski odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności
Targalski był współpracownikiem "Gazety Polskiej" i Telewizji Republika, współtwórcą portalu internetowego ABCnet i Fundacji Orientacja. W 2020 r. został odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Źródło: PAP