Trybunał przyznał rację prezydentowi. Jest stanowisko pałacu

Spośród 12 sędziów TK orzekających w sprawie zdanie odrębne do wyroku zgłosiło troje sędziów: Julia Przyłębska, Zbigniew Jędrzejewski i Piotr Pszczółkowski (to sędziowie TK wybrani przez Sejm tej kadencji - red.).

Prezes TK Andrzej Rzepliński powiedział, że orzeczenie wydano na podstawie ustawy o TK z czerwca zeszłego roku.

- Wszelkie orzeczenia wydawane przez Trybunał Konstytucyjny, jeżeli będą zapadały zgodnie z przepisami prawa, będą publikowane. Wierzę w to, że sędzia Rzepliński opamięta się i nie będzie dalej pogłębiał kryzysu wokół Trybunału - powiedział rzecznik rządu Rafał Bochenek pytany o publikację tego wyroku. Jak dodał, działanie prezesa Rzeplińskiego "tworzy dodatkowo złą aurę wokół Trybunału". O kwestię publikowania orzeczeń TK był też pytany w Sejmie szef klubu PiS Ryszard Terlecki. - Na razie Trybunał nie stosuje się do obowiązującego prawa, więc nie ma żadnych podstaw, żeby drukować te orzeczenia. One mogą być wydrukowane w postaci aktów historycznych, wtedy gdy powstanie nowa ustawa - powiedział Terlecki.

Prezydencki prawnik, podsekretarz stanu Anna Surówka-Pasek, zapowiedziała, że prezydent wnikliwie przeanalizuje sprawę i zastanowi się, co dalej zrobić, bo - jak mówiła - środowy skład Trybunału był niezgodny z ustawą.

W ustnym uzasadnieniu środowego orzeczenia TK sędzia Piotr Tuleja podkreślał, że według Trybunału "nadzór administracyjny ministra nad sądami jest dopuszczalny, o ile nie narusza ich niezależności i niezawisłości". - Minister, wykonując nadzór nie może oddziaływać na sprawowanie wymiaru sprawiedliwości, gdyż jest on zastrzeżony wyłącznie dla sądów - dodawał sędzia Tuleja uznając za nadmierne uprawnienie ministra do żądania akt od prezesów sądów wojskowych. Dodał, że np. możliwość żądania przez ministra przesłania akt sprawy, która jest w toku "zaburza jej przebieg i może stanowić presję na sędziego". Przypomniał, że analogiczne rozstrzygnięcie - odnoszące się do żądania akt spraw z sądów powszechnych - TK wydał już w październiku zeszłego roku.

Spór w środowisku prawniczym o zakres nadzoru administracyjnego ministra nad sądami - w którym mieści się też kwestia uprawnienia ministra do żądania od prezesów sądów apelacyjnych akt spraw sądowych - toczył się od kilku lat.

W połowie października zeszłego roku TK uznał, że przepisy Prawa o ustroju sądów powszechnych o prawie ministra sprawiedliwości do żądania przedstawienia mu akt sprawy sądowej są niezgodne z konstytucją, zaś takie uprawnienie MS jest "wkroczeniem w dziedzinę sprawowania wymiaru sprawiedliwości".

Krótko przed październikowym orzeczeniem TK prezydent Duda skierował do Trybunału analogiczną skargę, w trybie kontroli prewencyjnej, czyli przed decyzją ws. podpisania ustawy. Dotyczy ona tej samej kwestii żądania akt przez ministra, ale z sądów wojskowych.

Sądy te mają własną ustawę - Prawo o ustroju sądów wojskowych - dlatego orzeczenie TK ws. sądów powszechnych nie mogło się odnosić do kwestii sądów wojskowych.

Od kilku miesięcy trwa kryzys wokół TK, który nie wyznaczał terminów rozpraw, chcąc najpierw zbadać grudniową nowelę ustawy o TK autorstwa PiS.

9 marca 12-osobowy skład TK orzekł, że cała nowela narusza konstytucję. Według rządu nie był to wyrok i dlatego nie został dotychczas opublikowany.

Mimo to TK od tamtej pory wydaje kolejne wyroki, choć przedstawiciele władz mówią, że Trybunał ma orzekać zgodnie z grudniową nowelą (przewiduje ona m.in. obowiązek rozpatrywania spraw w większym składzie niż 12-osobowy). Ponieważ TK proceduje na podstawie ustawy z czerwca zeszłego roku, wszystkie orzeczenia wydane w tym trybie nie są publikowane.

Wyrok dotyczący sądów wojskowych i kompetencji ministra do żądania akt jest dziewiątym takim orzeczeniem.

Autor: ts/ja / Źródło: PAP, TVN24