Pamięci bohaterów i cywilnych ofiar. Program obchodów 77. rocznicy Powstania Warszawskiego

- Pandemia tworzy kontekst wszystkich naszych działań. Obchody rocznicy to czas spotkań między pokoleniami, między warszawiakami, część z nich będzie ograniczona, limitowana. Tych, którzy się nie zmieszczą na wydarzenia, prosimy, by byli z nami poprzez transmisje internetowe i telewizję - apelował podczas czwartkowej konferencji prasowej Jan Ołdakowski, dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego.

Pierwszym punktem długiej listy wydarzeń 77. rocznicy powstańczego zrywu będzie tradycyjnie koncert w Parku Wolności. W sobotę, 24 lipca Zespół Ørganek zagra materiał z płyty "Ocali nas miłość", a transmisję przeprowadzi TVN24. Czytaj więcej o płycie i koncercie.

- Także 24 lipca uruchomimy konkurs "Pamięć w kadrze". To trzecia edycja konkursu na najlepsze zdjęcie wykonane podczas obchodów rocznicy Powstania Warszawskiego. Technika jest dowolna, zdjęcia można robić nawet smartfonem. Do 6 sierpnia czekamy na pojedyncze zdjęcia i reportaże – mówił Ołdakowski. Dzień później odbędzie się fotograficzna gra miejska "Twoja Klisza z Powstania", w tym roku poświęcona powstańczym artystom.

W ramach tegorocznych obchodów odbędą się premiery dwóch książek. Pierwsza (26 lipca) to "Motyl. Ścibor-Rylski. 101 lat Polski, czyli opowieść o generale". - To postać dla nas wyjątkowa. Żegnając się z koleżankami i kolegami - mówił wówczas, że rządzi nim "generał czas" - zwrócił się do młodych ludzi: uczcie się, budujcie kompetencje, to wy będziecie urządzać Polskę - wspominał dyrektor. Druga publikacja - stricte historyczna - "Rozkazy Dowództwa Powstania Warszawskiego", inauguruje nową serię źródłową (3 sierpnia).

Bardzo interesująco zapowiada się wystawa "Hello Helka. Nowelka na papier i wojnę". Składają się na nią papierowe lalki-wycinanki, które w ubiegłym roku trafiły do Muzeum Powstania Warszawskiego. Przyniosła je starsza pani, która jako dziewczynka bawiła się nimi podczas wojny. - Matka artystka rysowała je dla swojej córki, aby wepchnąć ją w świat wyobraźni, żeby nie patrzyła na ten potworny świat, który jest na zewnątrz. Komplet kilkuset tych prac przekazała nam córka tej pani. Pokażemy je, bo w tych laleczkach zaklęta jest historia społeczna okupowanej Warszawy, a także Łodzi - tłumaczył dyrektor Ołdakowski.

Wernisaż wystawy 27 lipca w muzealnej Sali pod Liberatorem. Ekspozycji towarzyszą warsztaty "Papier, nożyce, miasto" dla dzieci. - To będzie tworzenie świata z papieru i recyklingowanej tektury, czyli coś, w co bawili się nasze babcie i nasi dziadkowie – zapowiadał.

29 lipca odbędzie się zlot harcerski, a dzień później tradycyjne spotkanie powstańców warszawskich z prezydentami Polski Andrzejem Dudą i Warszawy Rafałem Trzaskowskim. - Po raz pierwszy chcemy zaprezentować efekty akcji "Korzenie pamięci". Rozpoczęliśmy współpracę z potomkami powstańców warszawskich, chcieliśmy, żeby opowiedzieli, z czego się składają, co wynika z tego, że dziadek był powstańcem czy babcia łączniczką - zapowiadał Jan Ołdakowski.

W natłoku rocznicowych zdarzeń najważniejsze będzie oczywiście to najkrótsze i najprostsze. Punktualnie o 17.00 w całym mieście zawyją syreny, a Warszawa zatrzyma się na minutę, oddając hołd bohaterkom i bohaterom zrywu z 1944 roku. Tego dnia przy 250 rozsianych po mieście tablicach upamiętniających tragiczne zdarzenia z okresu okupacji i powstania, dyżurować będą wolontariusze rozdający symboliczne kotwice Polski Walczącej.

Wieczorem warszawiacy zaśpiewają (nie)zakazane piosenki, ale nie - jak w czasach przedpandemicznych - na placu Piłsudskiego, tylko w mniejszym gronie w Parku Wolności przy muzeum. - Mamy nadzieję, że po raz ostatni w tym miejscu, a za rok wrócimy na plac Piłsudskiego - stwierdził dyrektor.

Jak zawsze o północy odbędzie się premiera teatralna w Sali pod Liberatorem. Tym razem będzie to monodram "Nazywam się Tamara Biakow i jestem legendą", wyreżyserowany i wykonany przez Ewę Błaszczyk. Sztuka zostanie zagrana potem jeszcze czterokrotnie: 2, 3, 4 i 5 sierpnia.

W ramach obchodów nie może oczywiście zabraknąć uroczystości poświęconych cywilnym ofiarom Powstania Warszawskiego. Będą one wspominane 5 sierpnia przy pomniku pamięci rzezi Woli i późniejszym marszu, który z rozwidlenia Leszna i alei "Solidarności" wyruszy przed pomnik Polegli Niepokonani. W pobliskim Parku Powstańców Warszawy tradycyjnie będzie można obejrzeć prostą, ale przejmująca wystawę "Zachowajmy ich w pamięci", którą tworzą białe słupy z nazwiskami warszawiaków, którzy stracili życie w 1944 roku.

Na koniec, 5 sierpnia, ulicami stolicy szlakiem powstańczych szpitali przejedzie rowerowa Masa Powstańcza.

Rejestracja na wydarzenia i sprzedaż biletów odbywa się na stronie muzeum. Tam też szczegółowy program obchodów.