"Pamięć o Zagładzie nie może odejść wraz z ostatnimi świadkami"

Uroczystość rozpoczęło odczytanie przez wicemarszałka Sejmu Włodzimierza Czarzastego listu od marszałka Sejmu Szymona Hołowni. "Pamięć o Zagładzie nie może odejść wraz z ostatnimi świadkami. Holokaust stanowi przestrogę do czego może prowadzić banalizacja zła, zgoda na nienawiść" - napisał Hołownia.

Do zebranych zwróciła się też marszałkini Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska. - Naziści mogli przejść do eksterminacji Żydów tylko dlatego, że tak niewielu się sprzeciwiało. Że tak wielu stało z boku - mówiła Kidawa-Błońska. - Pamiętajmy o 11. przykazaniu: "Nigdy nie być obojętnym" - dodała.

Głos zabrała również wiceambasadorka Izraela Shani Tayar. - Po co nam dziś to święto? Bo ta pamięć nie może być indywidualna. Musimy o tym pamiętać razem. Masakra 7 października i wojna, która się tego dnia rozpoczęła, uświadamia nam, że zawołanie "Nigdy więcej wojny" jest wciąż aktualne - mówiła Tayar.

Tomasz Bratek, zastępca prezydenta Warszawy, odczytał list prezydenta Rafała Trzaskowskiego:

"Jutro na ulice Warszawy wyjedzie zabytkowy tramwaj z lat czterdziestych XX wieku. W miejscu numeru będzie miał gwiazdę Dawida – tak jak tramwaj, który w latach 1941-1942 jeździł w getcie warszawskim. Będzie przypominał o tamtym strasznym czasie, kiedy naziści postanowili wymordować część mieszkańców naszego miasta, tylko dlatego, że są Żydami" - napisał prezydent Warszawy. "Dlatego ten tramwaj będzie jutro pusty. Tak jak i my mamy pustkę w sercach, kiedy zdajemy sobie sprawę z ogromu tej tragedii" - wskazał dalej.

Prezydent przypomniał, że Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu obchodzony jest 27 stycznia, w rocznicę wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz przez Armię Czerwoną. A dziś ta sama rosyjska armia dokonuje zbrodni w ukraińskich wsiach i miastach.

"Czy świat stał się głuchy na nasz krzyk: 'Nigdy więcej wojny?'. Wołajmy więc z Warszawy w tym szczególnym dniu jeszcze głośniej: 'Nigdy więcej wojen!' (…), by w przyszłości w żadnym mieście nie musiał jeździć żaden pusty tramwaj upamiętniający tragedie jakiegokolwiek narodu" - zakończył prezydent Warszawy.

Na zakończenie uroczystości Adrianna Dorociak, aktorka Teatru Żydowskiego, odśpiewała pieśń "Warszawo ma". Potem odbyła się modlitwa ekumeniczna i składanie wieńców przed pomnikiem Bohaterów Getta.