Kardynał Nycz: między obroną granic a pomocą humanitarną, ludzką, chrześcijańską nie musi być sprzeczności

Nabożeństwo ekumeniczne "Umrzeć z nadziei" zostało zorganizowane przez Wspólnotę Sant'Egidio. Liturgia w ramach siódmego Tygodnia Modlitwy za Uchodźców odbyła się we wtorek wieczorem w stołecznej parafii św. Barbary. W czasie nabożeństwa wymieniano imiona i krótkie historie uchodźców, którzy stracili życie w drodze do Europy.

- Nie spodziewaliśmy się, że obok nazwisk osób, które zginęły w drodze do Europy, będziemy musieli wymieniać także osoby, które zginęły na naszej polsko-białoruskiej granicy - powiedziała Magdalena Wolnik odpowiedzialna za Wspólnotę Sant'Egidio w Warszawie. Powiedziała, że "modlitwa jest nie tylko lekarstwem na uczucie wstydu, bólu i bezsilności, które nam towarzyszą, ale pozwala usłyszeć krzyk ubogich, odrzuconych prześladowanych, pomaga nam podnieść wzrok skupiony czasem na nas samych, żeby zobaczyć świata z właściwej perspektywy". - Wierzymy, że modlitwa ma moc przemiany serc i zmiany historii, przeciwstawia się temu, co jest największą pułapką, czyli obojętności i jest także wyrazem solidarności, z tymi, którzy wciąż jeszcze żyją nadzieją - wskazała Wolnik.

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO

Metropolita warszawski podkreślił, że jeszcze długo będziemy borykali się z problemem migrantów i uchodźców. - Z powodu różnych uwarunkowań społecznych, politycznych, demograficznych jest to problem, który będzie stał przed nami przez najbliższe kilkadziesiąt lat - stwierdził. Zaznaczył, że nie wystarczy modlić się za uchodźców, tych, którzy cierpią, bo to jest minimum. - Trzeba modlić się o to, by serca ludzkie się rozgrzały, by świat współczesny, zwłaszcza świat ludzi bogatszych, do których ludzie emigrują, chcą uchodzić, miał serca wrażliwe na ludzkie potrzeby i na ludzkie okoliczności - wskazał kard. Nycz.

Nawiązując do papieskiego orędzia na 107 Światowy Dzień Uchodźcy i Migranta hierarcha przestrzegł przed dzieleniem ludzi na "my", "wy" i "oni".

Zwrócił uwagę, że "Bóg będzie nas osądzał z miłości i to nie miłości deklarowanej, ale konkretnej, bo 'byłem głodny, a nakarmiliście mnie', 'byłem spragniony', 'byłem przybyszem', 'byłem obcym a przejęliście mnie'". - Nasze chrześcijaństwo nie było tylko pietystyczne, ograniczone do modlitwy i pobożności, ale żeby się przekładało na nasze życie i konkretną pomoc, którą świadczymy drugiemu człowiekowi - wskazał metropolita warszawski.

Hierarcha odniósł się także do tego, co dzieje się obecnie na granicy polsko-białoruskiej. Powiedział, że to, iż "znajdujemy zmarłych uchodźców u granic Polski jest ważną przestrogą". - Wcześniej mogliśmy się tłumaczyć, że to jest daleko do Polski, co było pokrętnym tłumaczeniem, natomiast dziś wiemy, że to dotyczy nas. Nie pomogą żadne konstrukcje, które sobie robimy na usprawiedliwienie - powiedział kard. Nycz odnosząc się do tzw. hierarchii pomagania św. Tomasza z Akwinu. - Ona obowiązuje w sytuacji, kiedy ten, który ma i powinien pomagać - sam jest biedny i potrzebujący - wyjaśnił.

Zwrócił jednocześnie uwagę, że zgodnie z nauką społeczną Kościoła "w skrajnym przypadku wszystko mamy wspólne i każdy ma do wszystkiego prawo". - My dziś takiej sytuacji raczej nie mamy, a więc wymyślamy sobie pewne konstrukcje po to, żeby usprawiedliwić - takie, czy inne nasze działania i oczyścić, uspokoić nasze ludzkie i nasze chrześcijańskie sumienia - ocenił metropolita warszawski.

Wskazał, że "trzeba dokonywać rozróżnienia między migrantem a uchodźcą, czyli między tym, który migruje, bo szuka lepszego, łatwiejszego, bogatszego życia, a tym, który jest uchodźcą, który ucieka przed śmiercią, męczeństwem, przed cierpieniem, głodem".

- Dzisiejsze społeczeństwa - te bogate mają w ręku narzędzia, żeby w sposób ludzki, humanitarny, już nie mówię chrześcijański dokonać rozróżnienia i oceny, kto jest migrantem, a kto jest uchodźcą, a nie patrzeć na wszystkich w jeden sposób - powiedział kard. Nycz.

Jak dodał - jest to tym ważniejsze dziś, kiedy stajemy przed potężnym problemem demograficznym i potrzebujemy ludzi, którzy przyjdą nam pomagać, a nie tylko polepszyć swoje życie.

- Mamy święty, ludzki i chrześcijański obowiązek pomocy ludziom będącym w potrzebie - oświadczył kard. Nycz. Wśród dostępnych narzędzi wskazał "korytarze humanitarne", które - jak ocenił - są skuteczne "pod warunkiem, że się spotkają ze współpracą tych, którzy rządzą światem". - Musimy wszyscy stanąć razem wobec problemu i wyzwania - wskazał metropolita warszawski.

Przyznał, że każdy kraj ma prawo bronić własnych granic. - Mamy prawo i obowiązek bronić granic Europy, ale między obroną granic, których nikt nie podważa a pomocą humanitarną i pomocą ludzką, chrześcijańską, do której jesteśmy zobowiązani słowami Ewangelii - nie musi być sprzeczności - powiedział kard. Nycz.

- Potrzeba maksimum dobrej woli oraz nie ugrywania na problemie jakiś ubocznych, innych, partykularnych, społecznych, czy politycznych interesów, bo wtedy niczego dobrze nie rozwiążemy, tylko stale będziemy w punkcie wyjścia - podsumował hierarcha.

Nabożeństwo ekumeniczne odbyło się przy krzyżu przywiezionym z Lesbos na Morzu Egejskim, wykonanym z drewna łodzi migrantów, które rozbiły się u wybrzeży tej greckiej wyspy. W tym roku były także dwie dziecięce kamizelki, które wolontariusze znaleźli na wyspie Lesbos. W czasie modlitwy wspominano tych, którzy zginęli w drodze do Europy, wszystkich odbywających właśnie swoją podróż oraz tych, którzy już znaleźli schronienie.

Nabożeństwo "Umrzeć z nadziei" odbędzie się również w Poznaniu. Modlitwę za uchodźców w niedzielę 3 października o godz. 15.30 w bazylice św. Józefa na Wzgórzu św. Wojciecha poprowadzi bp Szymon Stułkowski.

Tegoroczny Tydzień Modlitwy za Uchodźców "Umrzeć z nadziei" rozpoczął się 26 września, w 107. Światowym Dniu Migranta i Uchodźcy, a potrwa do 3 października. Inicjatywa objęta została patronatem Rady Episkopatu Polski ds. Migracji, Turystyki i Pielgrzymek.

Wspólnota Sant’Egidio nabożeństwo w intencji uchodźców "Umrzeć z nadziei" przygotowuje od 2015 r., gdy w Europie wybuchł największy - jak dotąd - kryzys migracyjny, a wody Morza Śródziemnego pochłonęły 3771 istnień ludzkich. Od 1990 r. w "podróżach nadziei" do Europy zginęło blisko 41 tys. uchodźców.

Wspólnota Sant’Egidio powstała w 1968 roku w Rzymie z inicjatywy Andrei Riccardiego i małej grupki licealistów. Dziś obecna jest w 73 krajach na wszystkich kontynentach. Należy do niej ponad 60 tysięcy osób. Wspólnota – gdziekolwiek jest – żyje tym samym duchem, opartym na modlitwie i czytaniu Słowa Bożego, przyjaźni z ubogimi i pracy na rzecz pokoju. Na całym świecie zaangażowana jest na rzecz osób w różny sposób ubogich: bezdomnych, samotnych osób starszych, dzieci ulicy w Afryce i Ameryce Łacińskiej, młodych wzrastających w Szkołach Pokoju, więźniów, migrantów i uchodźców. Prowadzi m.in. projekt korytarzy humanitarnych, pozwalający na bezpieczne przybycie do Włoch i sprawną integrację uchodźców. Wspólnota w Polsce działa w Warszawie, Poznaniu i Chojnie, a zaprzyjaźnione grupy inspirujące się jej duchowością także w innych miastach.