Rozmowa telefoniczna kobiety z dyspozytorem pogotowia, która wzywa karetkę do synowej, pobitej przez męża, syna zgłaszającej, wstrząsnęła zgromadzonymi w sali sądowej. Nagranie było odtwarzane jako dowód w sprawie przeciwko ratownikowi i policjantowi, którzy przyjechali na to wezwanie. Ruszył proces apelacyjny. Pokrzywdzonym jest mąż.
Mieszkaniec Katowic Arkadiusz S. pozwał ratownika medycznego Łukasza Ch. i policjanta Krzysztofa K. za pobicie w trakcie interwencji. Sprawa ciągnie się już ponad sześć lat. Oskarżeni cztery razy słyszeli wyrok w sądzie pierwszej instancji. Sąd okręgowy po apelacji prokuratury kierował bowiem sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Wyrok skazujący
Skład sędziowski za każdym razem był inny. Pierwsze trzy uniewinniły obu oskarżonych. Aż w marcu 2019 zapadł wyrok skazujący.
Obaj zostali uznani winnymi tego że, działając wspólnie i w porozumieniu wzięli udział w pobiciu S., wykręcili mu ręce, a następnie po rozpyleniu gazu w kierunku twarzy i przewróceniu na ziemię, kopali go po głowie i zadawali ciosy rękami po twarzy, przez co narazili go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia. Sąd uznał, że S. w wyniku pobicia doznał stłuczenia twarzy i krwiaków na lewej powiece i prawym oku. K. dodatkowo został skazany za przekroczenie uprawnień służbowych.
Sąd wymierzył im kary grzywny: ratownikowi dwa tysiące złotych, policjantowi – trzy tysiące.
Od wyroku odwołali się wszyscy, prócz pokrzywdzonego. Obrońca i jego klienci żądają uniewinnienia. Prokuratura – kar pozbawienia wolności w zawieszeniu, dla ratownika sześciu miesięcy, dla policjanta - dziesięciu.
Apelacja
W piątek odbyła się rozprawa apelacyjna. Sędzia Barbara Baj, po wysłuchaniu obrońcy i policjanta, któremu towarzyszyła żona odroczyła wydanie wyroku do następnego czwartku z uwagi na zawiłość sprawy.
Prokurator nie przemawiała, a jej przełożona nie chciała komentować sprawy, dopóki jest w toku.
Arkadiusz S. był nieobecny. - Nie miałem zielonego pojęcia, co się w tej sprawie dzieje. Byłem tylko na ogłoszeniu pierwszego wyroku. Nikt mnie nie zawiadamiał. Wzywali mnie tylko na przesłuchania – mówi w rozmowie telefonicznej ze mną.
Twierdzi, że nie wiedział nic o wyroku skazującym ani ponownej apelacji. Zresztą i tak nie miałby czasu stawić się na rozprawę. - Jestem kierowcą, jeżdżę na tirach po Europie. Nie mogę wziąć dnia urlopu, trasy planowane są na tydzień. Powolutku mam już tego dość.
Dom tynkowany
Katowice, Nowy Rok 2013, zaczyna świtać. Policjant Krzysztof K. i ratownik medyczny Łukasz Ch. kończą jeden z najtrudniejszych dyżurów w roku. To będzie ich ostatni wyjazd.
Znają się z widzenia, z interwencji. Pogotowie zawsze prosi policję o asystę, gdy jedzie do pobitych. Tak jest i tym razem.
Kobieta wzywa karetkę do synowej, która krwawi z nosa. Mówi, że synową pobił mąż, czyli jej syn. W tle słychać krzyki dorosłych i dzieci. Nagranie tej rozmowy będzie odtwarzane na rozprawach i oskarżeni pamiętają, że wstrząsnęło zgromadzonymi na sali sądowej.
Pierwsze na miejsce przyjeżdża pogotowie. To nie pijacka melina. Za bramą przy brukowanym podjeździe dwa zrośnięte, niemałe tynkowane domy.
Dwaj ratownicy zapraszają poszkodowaną do karetki, opatrują. - Było podejrzenie złamania nosa, ale ona odmówiła przewiezienia do szpitala - wspomina Ch.
„Będąc w karetce kobieta przez cały czas mówiła, że pobił ją mąż, że to nie pierwszy raz i co ma zrobić” – to fragment zeznań drugiego ratownika.
Do karetki podchodzi S., wypytuje ratowników, co się dzieje.
Wtedy nieoznakowanym radiowozem pod dom podjeżdżają K. z drugim policjantem. K. próbuje wylegitymować S. - Nie chciał podać danych. W pewnym momencie powiedział, że idzie do domu. Nie mogłem pozwolić odejść sprawcy wykroczenia, dopóki nie ustalę jego tożsamości. Gdyby uciekł tylnym wejściem, miałbym postępowanie dyscyplinarne - wyjaśnia mi policjant.
- Szedłem do domu po dowód. Przeszedłem przez furtkę, a ten policjant za mną. Prosiłem, żeby nie szedł, bo to moja prywatna posesja - opowiada z kolei Arkadiusz S.
Literalnie rozmowa inaczej wygląda - S. twierdzi, że przekleństwa sypały się z jednej i drugiej strony.
Na schodach, tuż przed drzwiami do domu, K. próbuje zatrzymać S. siłą, ale nie jest to łatwe. Tamten jest z przodu, stopień wyżej i trochę większy od policjanta, chwyta się poręczy. Zaczyna się szarpanina.
Ch. słyszy krzyki i biegnie K. na pomoc (drugi ratownik i drugi policjant są w tym momencie przy pobitej kobiecie). Ch. psika mężczyźnie gazem w oczy – w swoim zawodzie nauczył się, że warto mieć go zawsze przy sobie. Kładą go twarzą do ziemi, skuwają na plecach, przyciskają kolanami.
Do tej pory zeznania oskarżonych, pobitej kobiety, jej męża i rodziców są zbieżne.
Z jednym wyjątkiem.
Poduszka
- Z jakiego powodu była ta interwencja? – pytam Arkadiusza S.
Wtedy opowiada, co jego zdaniem zdarzyło się tamtej nocy.
- Córka – miała wtedy 17 lat – urządziła imprezę sylwestrową. Bawili się w naszym domu, a ja z żoną siedzieliśmy obok w domu moich rodziców. O czwartej, piątej nad ranem poszliśmy do młodych. Żona się zdenerwowała, że jest ich więcej, niż powinno być. Doszło do awantury między mną a żoną. Ja nie chciałem psuć córce imprezy, a żona kazała wszystkim wynosić się z domu. Zaczęła krzyczeć. Wtedy przytknąłem jej poduszkę do buzi i krew jej się puściła z nosa. Moja mama, jak to zobaczyła, wystraszyła się i wezwała pogotowie. Złamany nos, złamany nos, panikowała.
Obrażenia
Żaden z czterech składów orzekających w tej sprawie – także ten, który skazał oskarżonych - nie zakwestionował, że interwencja pogotowia i policji była zasadna: Arkadiusz S. pobił żonę.
Sędziowie jeden po drugim przyznawali, że S. w trakcie interwencji był wulgarny, agresywny i pijany. Z domu został przewieziony do komisariatu, a stamtąd do izby wytrzeźwień.
Tego samego dnia, zaraz po wyjściu z izby pojechał na badania do szpitala, a siostra zrobiła mu zdjęcia, które stały się kluczowe przy wydawaniu opinii biegłych z medycyny sądowej.
Policjant Krzysztof K. i ratownik Łukasz S. twierdzą, że S. tak się wyrywał, że z trudem go utrzymywali we dwóch, że uderzał głową o bruk i oponę stojącego obok samochodu.
S. - że był bity i kopany, gdy leżał skuty na ziemi.
Na początku twierdził, że bito go także w radiowozie i komisariacie. Potem się z tego wycofał.
Z kolei jego żona wycofała się z oskarżenia, że mąż ją pobił. Dostała krwotoku samoistnie.
Żaden świadek nie zeznał, w tym także rodzina S., że widział, jak ratownik i policjant biją leżącego S. Natomiast drugi policjant i drugi ratownik zeznawali na korzyść oskarżonych.
S. twierdzi, że policjant i ratownik wyżyli się na nim za to, że musieli pracować w sylwestra. Oskarżeni z kolei twierdzą, że S. się na nich mści, bo pierwszy raz trafił do izby wytrzeźwień.
Biegli
Adwokat oskarżonych Jerzy Feliks na piątkowej rozprawie apelacyjnej przypomniał, że w tej sprawie trzy składy "po bardzo wnikliwej analizie materiału, mając personalny kontakt ze stronami, uniewinniały ich obu".
- W każdym uzasadnieniu tych orzeczeń wskazywano, że nie sposób dać wiarę pokrzywdzonemu i jego żonie – mówił mecenas. - Nieszczęściem w tej sprawie stały się opinie biegłych - dodał.
Pierwszy i drugi skład sędziowski powoływał swojego biegłego medycyny sądowej. Biegli mieli ustalić, czy siniaki wokół oczu Arkadiusza S. powstały wskutek uderzeń w twarz, czy też w inną część głowy. Czy mógł to być efekt uboczny interwencji policyjnej (szarpaniny, obezwładniania, upadku, dociskania do ziemi) czy też mężczyzna był celowo bity i kopany. Biegli nie byli zgodni, dlatego na trzecim procesie doszło do ich konfrontacji, która nie doprowadziła do konsensusu. Wreszcie czwarty sędzia prosił kolejnego biegłego, by zweryfikował opinie poprzedników.
Feliks: i kiedy już wszystko powiedział, co miał do powiedzenia, zapytałem sędziego, czy biegły korzystał z akt sprawy. Okazało się, że nie. No i musiał wydać opinię uzupełniającą. Chyba nikt na tej sali nie jest sobie w stanie wyobrazić, że po zapoznaniu się ze wszystkimi materiałami w tej sprawie on odwróci swoje stanowisko. To było żenujące słuchać wystąpień tych biegłych, którzy ze sobą przed sądem polemizują. Żenujące, jeśli chodzi o poziom znajomości faktów, zdarzeń, okoliczności, w jakich doszło do tych obrażeń u pokrzywdzonego.
Żaden z biegłych nie był pewien swoich ustaleń, w opiniach powtarza się słowo "prawdopodobnie".
Zdaniem mecenasa, finalna opinia, która stała się podstawą do skazania jego klientów, też do końca nie wyklucza wersji prezentowanej przez oskarżonych. - Jak policjant napotyka opór, musi go przełamać. Nie może odstąpić od czynności, nie wolno mu – wyjaśniał.
Dlatego policjant Krzysztof K. w ostatnim procesie "wnosił o przeprowadzenie opinii kogoś, kto ich szkolił, kto im tłumaczył, jak mają przeprowadzać te interwencje, gdzie jest granica, do której mogą się posunąć, w którym momencie należy uklęknąć na głowie człowieka, który bije głową o bruk".
Dokładnie chodziło o biegłego do spraw taktyki i techniki interwencji.
- Wyjaśniłby, jak wygląda taka interwencja, jakie chwyty, jakie obrażenia mogą powodować. Bo to, że policjanci mogą stosować środki przymusu bezpośredniego i że generują różne obrażenia, złamania, czasami nawet zagrażające zdrowiu i życiu - to jest dopuszczone prawem – mówił z kolei sam oskarżony Krzysztof K.
Wniosek został odrzucony.
"Nie przeproszę"
- Naprzeciwko stają dwie osobowości – Jerzy Feliks porównywał w piątek w sądzie strony sprawy. - Mężczyzna pod wpływem alkoholu, który pobił żonę tylko za to, że powiedziała córce: chyba wystarczy już tej imprezy sylwestrowej o czwartej nad ranem (więc powód miał niezwykle istotny). A po drugiej stronie policjant z kilkunastoletnią nienaganną służbą. Na ulicy, nie za biurkiem. Lata służby i opinie z pracy pokazują, że nie jest on człowiekiem, który rano wstaje z łóżka, wychodzi na ulicę po to, żeby kogoś pobić. Odwrotnie, jako dzielnicowy pomaga ludziom - mówił mecenas.
Krzysztof K. był na każdej rozprawie. Analizował zeznania, wyłapywał nieścisłości. Nigdy nie przeprosił Arkadiusza S.
- Nie przeproszę, niezależnie od wyroku – powiedział na piątkowej rozprawie. - Zrobiłem wszystko zgodnie ze sztuką policyjną i nie mam sobie nic do zarzucenia. Gdyby ta sytuacja miała się powtórzyć, zrobiłbym dokładnie wszystko tak samo.
- Jestem nieugięty, jeśli chodzi o pewne rzeczy – mówił dalej policjant. – Jeśli miałem sygnał, że kobieta została pobita przez męża, moim priorytetem jest odizolowanie jej od sprawcy. Ona nie mogła złożyć zeznań, bo była pod wpływem alkoholu. Ale sporządziłem z tej interwencji notatkę, która powinna trafić do prokuratury i prokurator powinien przesłuchać rodzinę na okoliczność znęcania się. Nie zostało to zrobione.
Jeśli sąd apelacyjny podtrzyma wyrok skazujący, Krzysztof K. nie będzie mógł być policjantem.
Autor: Małgorzata Goślińska/i / Źródło: TVN 24 Katowice
Źródło zdjęcia głównego: policja.pl