Podziemne miejsce schadzek brata króla czeka na remont

Budowla i teren parku są wpisane do rejestru zabytków. - Przez 200 lat izolacja z gliny była niszczona przez siły natury. Dlatego ważne jest stworzenie jej na nowo i zapewnienie odpowiedniej wentylacji. Prace, których dotyczy ogłoszony przez Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta przetarg, zostaną zrealizowane do połowy 2028 roku. Inwestycja będzie dofinansowana z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków – powiedziała wiceprezydent Warszawy Aldona Machnowska-Góra.

Podziemna grota jest zabytkiem z końca XVIII w. Wymaga pilnych prac remontowych zmierzających do odtworzenia izolacji przeciwwodnej i wentylacji.

"Trzeba je zabezpieczyć przed wodą pochodzącą z opadów atmosferycznych, która przenika do wnętrza i powoduje degradację obiektu. Ze względów technicznych odkopywanie budowli możliwe będzie wyłącznie odcinkami, a całość zostanie tymczasowo zadaszona" – przekazał ratusz.

Pierwsza faza prac będzie polegała na kontrolowanym osuszaniu zabytku i jego zabezpieczeniu przed wodami opadowymi. Usunięta zostanie wierzchnia warstwa ziemi, oczyszczone, odgrzybione i wzmocnione zostaną mury oraz uzupełnione spoiny. Druga faza to prace związane z odtworzeniem historycznej izolacji z gliny. Przeprowadzone będą także roboty budowlane, rekonstrukcyjne i zabezpieczające.

To kolejny remont, który przejdzie Elizeum. W 2021 r. zakończyło się udrożnianie górnego wejścia, co zapewniło lepszą wentylację historycznego obiektu. Obiekt jest w obszarze archeologicznym, dlatego prace prowadzone będą zgodnie z pozwoleniami konserwatorskimi i pod nadzorem stołecznego konserwatora zabytków.

Elizeum zostało zaprojektowane przez wybitnego architekta Szymona B. Zuga, jako podziemny salon księcia Kazimierza Poniatowskiego (brata króla) w parku Na Książęcym (obecnie park im. Rydza Śmigłego przy ul. Książęcej). Niegdyś wnętrze groty było bogato dekorowane freskami, kolumnami, rzeźbami, sztukateriami. Jak podaje jednak konserwator, w wyniku niewłaściwego użytkowania obiektu po śmierci księcia w 1800 roku oraz wielu zaniedbań doszło do znacznej destrukcji wnętrza. W ciągu ostatnich dwustu lat wskutek porastania przez drzewa i krzewy prawie całkowitemu zniszczeniu uległa warstwa izolacji z gliny, którą grota była obłożona od zewnątrz. To ostatecznie doprowadziło do destrukcji historycznego wystroju.

Ceglaną budowlę w formie podziemnej rotundy zamykają cztery półkoliste nisze. Wokół przykrytej kopułą sali prowadzą położone wyżej korytarze przykryte sklepieniem kolebkowym. Światło dzienne dochodziło przez okrągły otwór w kopule, sala była też doświetlana świecami i kagankami. Do środka prowadzą drzwi umieszczone w masywie skarpy. W okresie świetności sala zimą była ogrzewana kominkiem, a podziemny korytarz łączył ją z tzw. Domkiem Imama, gdzie znajdowała się kuchnia.

W Elizeum prawdopodobnie odbywały się spotkania towarzyskie znanego z wystawnego stylu życia księcia Kazimierza. Gościom czas umilali muzycy ukryci na górnym korytarzu, który zapewniał dobrą akustykę. Elizeum, według niektórych przekazów, miało być też miejscem schadzek, a nawet spotkań loży masońskiej.

Jak już informowaliśmy na tvnwarszawa.pl, malowidła znajdujące się wewnątrz są w złym stanie technicznym.