To pierwsza retrospektywa Banksy'ego w karierze, na której będzie można oglądać jedne z najbardziej znanych dzieł artysty. Wśród ponad 70 obrazów, rzeźb i grafik w Londynie znajdą się m.in. całujący się policjanci, królowa Wiktoria jako lesbijka i Kate Moss jako Marilyn Monroe. Sławny grafficiarz nie wyraził na wystawę zgody, ale wie, że się ona odbędzie. Za wszystkim stoi jego były agent oraz dom aukcyjny Sotheby's, którzy przy okazji planują nieźle zarobić.
"Nie mogę uwierzyć, że kretyni kupują to gówno" - to hasło jednej z prac Banksy'ego zatytułowanej "Morons", którą artysta ironicznie podsumował swój stosunek do zawyżonych cen na rynku sztuki.
To dzieło i ponad 70 innych obrazów, rzeźb, odbitek i grafik będzie do zobaczenia na wystawie w londyńskiej galerii S/2 "Banksy: The Unauthorised Retrospective", która jest pierwszą w historii tak dużą retrospektywą sławnego grafficiarza. Niektóre z prac nigdy nie były pokazywane publicznie.
Wystawa bez zgody Banksy'ego
Banksy, pilnie strzegący swej anonimowości, nie zgodził się formalnie na tę wystawę, ale wie, że się odbędzie. Kuratorem jest jego były agent, Steve Lazarides, który pracował z nim od początku kariery aż do 2008 roku. Dziś sam siebie nazywa "przypadkowym marszandem, który pomógł urzeczywistnić wizję Banksy'ego". Ale nie zdradza, dlaczego doszło do rozstania.
- Po prostu odsunęliśmy się od siebie. Dekada to kawał czasu na pracę z kimś ręka w rękę, a ja lubię pracować z dużą ilością nowych artystów, których pomagam odkryć dla świata. Reprezentowanie tak dużej grupy jest trudne, gdy z jednym z nich masz aż tak intensywny związek - mówi jedynie.
Mimo że nie mają kontaktu od sześciu lat, Lazarides wciąż jest lojalny wobec Banksy'ego i nie chce ujawniać żadnych szczegółów dotyczących wyglądu artysty i jego osobowości. Ale przyznaje: - Banksy w Bristolu był bardzo płodnym artystą i myślę, że ta cała sprawa z anonimowością to jego instynkt samozachowawczy, a nie autopromocja.
Najbardziej tajemniczy artysta świata
Banksy jest królem mistyfikacji. Staranność, z jaką dba o swoją anonimowość jest tak duża, że naprawdę trudno uwierzyć, zdjęcia Brytyjczyka nie ujrzały nigdy światła dziennego, a jego tożsamość nie została ujawniona.
Urodził się w 1974 roku niedaleko Bristolu w Wielkiej Brytanii. I to jedyny pewny fakt w jego biografii. Brytyjskie media podają jego różne personalia: Robert Banks, Robin Gunningham lub Robin Banksy.
Maluje na murach domów prywatnych, supermarketów i w innych miejscach (głównie techniką szablonu), na ogół pod osłoną nocy, nie pytając właścicieli czy użytkowników nieruchomości o zgodę. Nikt nie wie, jak wygląda. Media próbują go wytropić. W 2004 roku "Evening Standard" opublikował rzekome zdjęcie artysty podczas pracy, z podpisem: "Pierwsze zdjęcie Banksy'ego". Autentyczność fotografii nigdy nie została jednak potwierdzona.
Od początku kariery Banksy unika publicznych wystąpień, a jeśli się już gdzieś pojawi, to jedynie zamaskowany. Nie przyjechał nawet na ceremonię oscarową, gdy został nominowany za film "Wyjście przez sklep z pamiątkami", który nakręcił w 2010 roku.
Banksy znany jest też z niechętnego stosunku do komercyjnego rynku sztuki. Zgodnie z jego filozofią sztuka powinna być obecna w miejscach publicznych, które niepodzielnie zagospodarowali planiści i deweloperzy, "meblując" znakami drogowymi, światłami ulicznymi, billboardami itd.
Nienawidzi galerii i muzeów
To Lazarides wybrał dzieła na ekspozycję "Banksy: The Unauthorised Retrospective" - ważne dla formatywnego okresu twórczości z lat 90., gdy Banksy tworzył głównie w Bristolu.
- On nigdy nie chciał zrobić sobie wystawy, nawet gdy pracowaliśmy razem. Nienawidzi galerii i muzeów - Lazarides wyjaśnia dlaczego Banksy nie wyraził zgody na retrospektywę.
W galerii S/2, należącej do domu aukcyjnego Sotheby's, wystawiona zostanie m.in. podobizna modelki Kate Moss ustylizowanej na Marylin Monroe Andy'ego Warhola i odbitka najsłynniejszego graffiti przedstawiającego całujących się policjantów, którego oryginał wykonanego na murze techniką szablonu. Zobaczyć będzie można też obraz królowej Wiktorii jako lesbijki (przed laty kupiła go Christina Aguilera za 25 tysięcy funtów) czy więźnia Guantanamo "Crude Oil". Niektóre jego malowidła zdjęto ze ścian wraz z tynkiem, by je sprzedać na aukcji, która odbędzie się po wystawie. Ceny prac wahają się od 4 tys. do pół miliona funtów.
Wystawę "Banksy: The Unauthorised Retrospective" będzie można oglądać od 11 czerwca do 25 lipca. Najsłynniejsze prace Banksy'ego:
Autor: am, MAC//rzw/zp / Źródło: tvn24.pl, BBC News, PAP
Źródło zdjęcia głównego: S/2