Granice państwa w czasach panowania Piastów, przywileje szlacheckie za Jagiellonów, demokracja bezpośrednia i dochody budżetu państwa - takich między innymi tematów dotyczyły zadania w teście z historii i wiedzy o społeczeństwie podczas środowego egzaminu gimnazjalnego. Po przerwie gimnazjaliści przystąpili do rozwiązywania testu z języka polskiego. W czwartek uczniowie będą pisać egzamin z wiedzy matematyczno-przyrodniczej, a w piątek - test z języka obcego.
Jak powiedział w środę przed rozpoczęciem egzaminu dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej Marcin Smolik, do CKE nie dotarły sygnały z okręgowych komisji egzaminacyjnych o jakichkolwiek nieprawidłowościach, które mogłyby wpłynąć na przebieg egzaminu.
Egzamin z wiedzy humanistycznej
Test z historii i wiedzy o społeczeństwie był pierwszym z dwóch, jakie składają się na egzamin z wiedzy humanistycznej, do którego uczniowie III klas gimnazjów przystąpili w środę o godzinie 9. Na rozwiązanie zadań mieli 60 minut (dyslektycy mogli rozwiązywać je 20 minut dłużej). Po przerwie, o godzinie 11, przystąpili do rozwiązywania zadań z języka polskiego.
Arkusze testu z historii i wiedzy o społeczeństwie oraz z języka polskiego Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała po egzaminie na swojej stronie internetowej.
Test z historii i WOS zawierał 25 zadań, 20 z nich to zadania z historii. Wszystkie były zamknięte - uczeń musiał wybrać prawidłową odpowiedź z zaproponowanych w arkuszu.
Arkusz z języka polskiego zawierał 22 zadania. Wśród nich było 20 zadań zamkniętych i 2 otwarte, na które uczniowie musieli udzielić dłuższej odpowiedzi.
Zadania na egzaminie z historii
Zadania z historii odnosiły się między innymi do cytowanych fragmentów tekstów. W jednym z zadań, opatrzonych cytatem z "Żywotu św. Wojciecha", uczniowie musieli na taśmie chronologicznej z wyszczególnionymi innymi wydarzeniami historycznymi zaznaczyć, kiedy wyruszył on z misją chrystianizacyjną do Prusów. Trudność zadania polegała między innymi na tym, że w arkuszu nie było podane, skąd pochodzi cytat, ani nigdzie w tekście nie padło imię świętego Wojciecha.
W innym zadaniu zacytowano fragmenty "Opisu obyczajów za panowania Augusta III" Jędrzeja Kitowicza i traktatu Stanisława Konarskiego "O skutecznym rad sposobie" wydanego w latach 1760-1763 (tym razem podano, skąd cytaty pochodzą). Uczniowie musieli odpowiedzieć między innymi, z jakiej dynastii pochodził król, którego czasów panowania one dotyczą.
W innym zadaniu zamieszczono cztery cytaty (bez podania ich źródła), uczniowie mieli odpowiedzieć, w którym z nich przedstawiono zasady zgodne z koncepcją umowy społecznej Jeana Jacques'a Rousseau. W innym zaś zadaniu zacytowano fragment odezwy - jak podano - wydanej w Mediolanie w 1797 roku. Uczniowie mieli napisać, kto jest jej autorem. Do wyboru mieli Józefa Piłsudskiego, Romualda Traugutta, Tadeusza Kościuszkę i Jana Henryka Dąbrowskiego.
Jedno zadanie zostało zilustrowane fotografią przedstawiająca fasadę katedry Notre-Dame w Paryżu (w arkuszu nie było podanej informacji, co zdjęcie przedstawia). Uczniowie mieli podać między innymi, w jakim stylu została wzniesiona ta budowla i w jakiej epoce rozpoczęto jej budowę.
Pozostałe zadania dotyczyły między innymi sądu skorupkowego, sytuacji niewolników w starożytnym Rzymie, granic Królestwa Polskiego w roku śmierci Władysława Łokietka (w porównaniu do granic państwa w roku śmierci Bolesława Krzywoustego), przywilejów szlacheckich nadanych przez królów z dynastii Jagiellonów, gospodarki Stanów Zjednoczonych w połowie XIX wieku, zamachu w Sarajewie na następcę tronu Austro-Węgier Franciszka Ferdynanda oraz liczby Polaków zmobilizowanych do armii państw zaborczych w latach 1914-1918.
Zadania na egzaminie z wiedzy o społeczeństwie
Wśród zadań z wiedzy o społeczeństwie znalazło się zadanie, w których trzeba było - odnosząc się do cytowanego fragmentu Kodeksu wyborczego - odpowiedzieć, czy fragment ten dotyczy wyboru posła, senatora, Rzecznika Praw Obywatelskich czy Prezydenta RP. Cytowany fragment brzmiał: "Art. 287. Wybory (…) są powszechne, równe i bezpośrednie oraz odbywają się w głosowaniu tajnym. Art. 288. (…) wybierany jest na pięcioletnią kadencję i ponownie może być wybrany tylko raz".
W innym zadaniu za pomocą diagramu kołowego przedstawiono strukturę dochodów państwa. Posługując się nim, uczniowie mieli podać, z jakiego podatku pochodzą największe wpływy do budżetu: A. nakładanego na niektóre towary konsumpcyjne; B. dochodowego od osób fizycznych; C. dochodowego od osób prawnych; D. od towarów i usług.
W innych zadaniach z WOS uczniowie musieli między innymi ocenić, czy cytowana w arkuszu ulotka podpisana przez wójta gminy dotycząca przebiegu drogi jest elementem konsultacji społecznych oraz który z czterech cytowanych tekstów odnosi się do działań obywateli w ramach demokracji bezpośredniej.
Zadania na egzaminie z języka polskiego
Zadania z języka polskiego odnosiły się do zamieszczonych w arkuszu: fragmentu tekstu Barbary Skargi "Godność w godzinie rozpaczy" opublikowanego w "Tygodniku Powszechnym", powieści Małgorzaty Musierowicz "Tygrys i Róża", wiersza Jonasza Kofty "Wyspa" oraz tekstu Jana Burzyńskiego "Rowerować, teatrować czy kawkować".
W arkuszu były też dwa zadania otwarte. W pierwszym, odnosząc się do tekstu Burzyńskiego, uczniowie mieli odpowiedzieć na pytanie: "Czy dążenie do skrótowości w codziennym komunikowaniu się jest zjawiskiem pozytywnym czy negatywnym?". Swoje stanowisko mieli uzasadnić dwoma argumentami z tekstu "Rowerować, teatrować czy kawkować" i własnymi obserwacjami.
Drugim zadaniem otwartym było napisanie charakterystyki wybranego bohatera literackiego, który kierował się najważniejszą dla siebie wartością, dokonując życiowego wyboru.
Egzamin z wiedzy matematyczno-przyrodniczej i języka obcego
Czwartkowy egzamin też będzie się składał z dwóch bloków. W pierwszym znajdą się zadania z nauk przyrodniczych - biologii, chemii, fizyki i geografii. W drugim bloku będą zadania z matematyki. W piątek egzamin z języka obcego będzie przeprowadzany na dwóch poziomach: podstawowym - obowiązkowym dla wszystkich gimnazjalistów - i rozszerzonym dla tych uczniów, którzy w gimnazjum kontynuują naukę wybranego języka obcego rozpoczętą w szkole podstawowej.
Arkusze z zadaniami z kolejnych dni będą codziennie publikować na swoich stronach internetowych Centralna Komisja Egzaminacyjna oraz okręgowe komisje egzaminacyjne.
Testy rozwiązane przez uczniów zostaną zakodowane. Sprawdzać je będą egzaminatorzy z okręgowych komisji egzaminacyjnych. Wyniki uczniowie poznają 15 czerwca.
Brama do szkoły średniej
Przystąpienie do egzaminu jest warunkiem ukończenia gimnazjum. Jeśli uczeń z powodu choroby lub ważnych wypadków losowych nie może przystąpić do egzaminu w kwietniu, będzie go pisać w drugim terminie w czerwcu.
Uczeń przyłapany na ściąganiu podczas sprawdzianu musi przystąpić do niego jeszcze raz. Jeśli uczeń przystąpi do egzaminu i napisze go słabo, a równocześnie uzyska oceny pozytywne na świadectwie na zakończenie III klasy, to i tak ukończy gimnazjum. Nie ma możliwości powtarzania egzaminu, żeby poprawić oceny.
Wyniki egzaminu gimnazjalnego są brane pod uwagę przy rekrutacji do szkoły ponadgimnazjalnej. Liczą się także oceny na świadectwie szkolnym. W przypadku kandydatów ubiegających się o przyjęcie do klas wymagających szczególnych indywidualnych predyspozycji brane są pod uwagę wyniki sprawdzianu uzdolnień kierunkowych.
Środa, czwartek i piątek będą w części gimnazjów dniami wolnymi od lekcji. Decyzję w tej sprawie podejmują dyrektorzy szkół.
Wygaszanie gimnazjów
Tegoroczna sesja egzaminu gimnazjalnego jest przedostatnią. Rozpoczęło się już wygaszanie gimnazjów, w roku szkolnym 2017/2018 nie powstały ich pierwsze klasy. Uczniowie, którzy w ubiegłym roku skończyli VI klasę szkoły podstawowej, we wrześniu - zamiast rozpocząć naukę w gimnazjum - przeszli do VII klasy szkoły podstawowej. Tak samo będzie w tym roku.
Ostatnia sesja egzaminu gimnazjalnego przeprowadzona zostanie w roku szkolnym 2018/2019 (równolegle z przeprowadzanym po raz pierwszy egzaminem ósmoklasisty). 1 września 2019 roku gimnazja przestaną istnieć w systemie edukacji.
Autor: mm/adso,now / Źródło: PAP