Ostatnie trzy lata pokazują wyraźnie, że dzisiejszy obóz rządzący nie przywiązuje jakiejś wyjątkowej wagi do istoty parlamentaryzmu - mówił w "Faktach po Faktach" przewodniczący Rady Europejskiej i były premier Donald Tusk. Wskazywał, że obecnie rządzący "rozumieją mandat, który otrzymali w wyborach jako mandat do robienia wszystkiego, na co tylko ma się ochotę".
W piątek w namiocie na Placu Zamkowym w Warszawie odbyło się Zgromadzenie Narodowe z okazji 550-lecia polskiego parlamentaryzmu i 100-lecia odzyskania niepodległości. W posiedzeniu nie brali udziału członkowie klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej. Przewodniczący PO Grzegorz Schetyna jako powód podał "niszczenie demokracji przez Prawo i Sprawiedliwość". Parlamentarzyści Nowoczesnej i Polskiego Stronnictwa Ludowego opuścili zgromadzenie przed wystąpieniem prezydenta Andrzeja Dudy.
"Dla mnie decyzja dość zrozumiała"
Według Donalda Tuska przebieg piątkowego Zgromadzenia Narodowego to "podsumowanie ostatnich blisko trzech lat".
- Po pierwsze, dość kontrowersyjne było usadowienie uczestników tej uroczystości pod namiotem. Ja wyobrażam sobie różne imprezy pod namiotem, ale wydaje się, że akurat Zgromadzenie Narodowe poświęcone takiej uroczystości powinno odbyć się po prostu w budynku parlamentu. I to wzbudziło sporo emocji i komentarzy - powiedział Tusk.
- Oczywiście, istota problemu leży gdzie indziej i przecież nie namiot był powodem, że opozycja nie uczestniczyła w tym Zgromadzeniu - przyznał szef Rady Europejskiej. Podkreślił, że rozumie decyzję opozycji, "chociaż na pewno nie była łatwa". - Wszystko na to wskazuje, te ostatnie trzy lata pokazują wyraźnie, że dzisiejszy obóz rządzący, a więc organizatorzy tej uroczystości, chyba nie przywiązują jakiejś wyjątkowej wagi do istoty parlamentaryzmu. Stąd dla mnie decyzja dość zrozumiała - ocenił były premier.
Władza "bardzo szybko przekształci demokrację w kleptokrację"
- Ci, którzy wygrali wybory, powiedzieli otwarcie, że oni rozumieją mandat, który otrzymali w wyborach, jako mandat do robienia wszystkiego, na co tylko ma się ochotę - wskazywał Tusk.
Ocenił, że "to jest inna filozofia władzy". - Ja jestem bardzo przywiązany do innego, tradycyjnego modelu władzy. Gdzie władza wie, gdzie są ograniczenia - mówił gość "Faktów po Faktach".
- Władza, która podporządkuje sobie w całości sąd, prokuraturę, policję, a także niezależne media, jest władzą, która bardzo szybko przekształci demokrację w kleptokrację. Czyli w rządy złodziei - podkreślił Tusk.
"Trudne dla parlamentaryzmu czasy w Polsce"
Tusk został zapytany o działania marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego, w tym nakładanie kar finansowych na niektórych posłów. Ocenił, że PiS posunęło się "dość daleko i brawurowo w rządzeniu Izbą".
- To oddaje w ogóle filozofię dzisiejszych dość trudnych dla parlamentaryzmu czasów w Polsce - dodał szef Rady Europejskiej. Tusk przyznał, że trudno jest zachować obiektywizm na stanowisku marszałka Sejmu czy Senatu. Ocenił jednak, że on sam, pełniąc podobne funkcje, starał się zachować neutralność. Tusk w przeszłości był wicemarszałkiem Senatu, a następnie Sejmu.
Gersdorf "nie wybierała kariery politycznego wojownika"
Donald Tusk ocenił, że w Polsce trwa dzisiaj spór "o to, kto jest ważniejszy: partia, która zdobyła władzę, czy konstytucja, która powinna obowiązywać".
Jak mówił, nie ma wątpliwości, kto jest dziś pierwszym prezesem Sądu Najwyższego. - Należę do tego obozu politycznego, dla którego konstytucja powinna być ponad partiami politycznymi, a nie odwrotnie - podkreślił. - Pani prezes (Małgorzata) Gersdorf ma prostą, ale trudną rolę do odegrania. W żadnym wypadku nie musi i nie udaje, że zastępuje opozycję albo że jest na froncie walki politycznej przeciwko rządowi PiS. Stara się wypełniać swoją rolę prezesa Sądu Najwyższego. W tym konkretnym momencie - też osoby, która stara się być wierna konstytucji - stwierdził Tusk. Zaznaczył, że "to nie jest tylko kwestia honoru i godności zawodowej, ale też fundamentalna kwestia prawna". - Czy prezes Sądu Najwyższego może sobie pozwolić na łamanie czy dwuznaczne interpretowanie konstytucji? Moim zdaniem nie - ocenił Tusk.
- Gersdorf musi się czuć bardzo niekomfortowo, bo chyba nie wybierała kariery politycznego wojownika. Tym bardziej podziwiam jej konsekwencję trwania w konstytucyjnym ładzie, nawet kiedy ten ład jest bardzo naruszany - mówił szef Rady Europejskiej.
"Jest taki obraz, że coś złego w Polsce się dzieje"
Gość "Faktów po Faktach" odniósł się do wystąpienia Mateusza Morawieckiego w Parlamencie Europejskim w Strasburgu. 4 lipca premier miał mówić o wizji przyszłości Europy, ale musiał odpowiadać na pytania europosłów o łamanie praworządności przez polski rząd.
- Żadne wystąpienie, nawet jakby było świetnie przygotowane, nie zmieni faktu, że reputacja tego rządu w Europie i na świecie jest coraz bardziej wątpliwa - ocenił Tusk.
Jak mówił, jest "powszechne mniemanie, że ten rząd nie wypełnia norm konstytucyjnych i narusza standardy demokracji". - W związku z tym trudno, żeby w naszym świecie, naszej politycznej cywilizacji budował jakąś reputację - dodał.
- To wszystko powoduje, że sytuację w Polsce rysuje się grubą kreską. Mało kto wnika w niuanse. Jest taki obraz, że coś złego w Polsce się dzieje - wskazywał Tusk.
"Każdy chciałby jak najszybciej wyjść z tego kryzysu"
- Jeśli chodzi o instytucje europejskie, to każdy jak najlepiej życzy Polsce. Każdy chciałby jak najszybciej wyjść z tego kryzysu pod warunkiem, że wymogi dotyczące standardów demokracji i rządów prawa będą spełnione - podkreślił były premier.
Zaznaczył, że "najważniejsze to to, żeby nie mylić krytycyzmu wobec niektórych działań rządu PiS i wobec Polski".
- Polska jest zbyt ważnym partnerem dla wszystkich w Europie, żeby ktoś chciał jej szkodzić. Bardzo wielu ludzi w Europie uważa, że pomaga Polsce, starając się wywrzeć nacisk na rząd PiS, aby wyprowadzić Polskę z konstytucyjnego zakrętu - wskazywał szef Rady Europejskiej.
Tusk: majstrowanie przy ordynacji jest złe i niepokojące
Sejmowa komisja nadzwyczajna skierowała w piątek do drugiego czytania projekt nowelizacji Kodeksu wyborczego dotyczący wyborów do Parlamentu Europejskiego, wraz z poprawkami. Tusk ocenił, że "to zawsze jest zły sygnał, kiedy rządzący próbują zmieniać ordynację z myślą o tym, żeby ta nowa ordynacja obowiązywała w najbliższych w wyborach". - Ordynacja, inaczej niż konstytucja, nie jest jakąś świętą sprawą, może podlegać ewolucji i zmianom. Ale taki dobry obyczaj kazałby jednak proponować nowe ordynacje wyborcze nie na najbliższe, tylko na kolejne wybory. Żeby nikt nie pomyślał, że władza przygotowuje nową ordynację wyłącznie pod własne interesy. Dzisiaj to wrażenie jest dość oczywiste - powiedział szef Rady Europejskiej. Wskazał, że "majstrowanie przy ordynacji w takich krótkich terminach i narzucanie nowych ordynacji przez aktualnie rządzących jest z samej istoty złe i niepokojące".
Autor: ads//rzw//kwoj / Źródło: tvn24