W wyborach europejskich Polacy wybiorą 53 europosłów na kolejną kadencję Parlamentu Europejskiego. Co warto wiedzieć przed głosowaniem? Oto przewodnik, który w prosty sposób wyjaśnia, jak przebiegają wybory w Unii Europejskiej.
Wybory do Parlamentu Europejskiego odbędą się we wszystkich państwach Unii Europejskiej w dniach od 6 do 9 czerwca. Głosowanie ma charakter bezpośredni - wziąć w nim udział mogą wszyscy uprawnieni do tego obywatele UE. Wybranych zostanie łącznie 720 europosłów na kadencję 2024-2029. W Polsce w eurowyborach zagłosujemy w niedzielę, 9 czerwca. Wybierzemy 53 europarlamentarzystów.
Data wyborów - dlaczego państwa UE głosują w różnych terminach?
Unijne przepisy precyzują, że eurowybory muszą się odbyć w ciągu czterech dni, od czwartku do niedzieli. Konkretne daty zostały dobrane zgodnie z krajowymi zwyczajami. W czwartek, 6 czerwca, zagłosują Holendrzy, a w piątek, 7 czerwca, Irlandczycy. W sobotę, 8 czerwca, wybory odbędą się na Łotwie, Malcie i Słowacji. Czesi będą głosować dwa dni - w piątek i sobotę, a Włosi - w sobotę i w niedzielę. Pozostałe 20 państw głosuje tylko w niedzielę, 9 czerwca.
Jakie frakcje są w Parlamencie Europejskim?
W Parlamencie Europejskim posłowie mogą należeć do ponadnarodowych grup politycznych (frakcji). Wchodzą do nich w zależności od poglądów politycznych, a nie narodowości. W dobiegającej końca kadencji PE mieliśmy 705 europosłów, w tym 52 z Polski, którzy należeli do siedmiu różnych frakcji lub pozostali niezrzeszeni. Najbardziej liczną frakcją na koniec kadencji była Europejska Partia Ludowa (EPL) z 177 europosłami. Na drugim miejscu był Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów (S&D) z 140 członkami, a na kolejnych miejscach Renew Europe (102 członków), Zieloni (72 członków), Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy (EKR) z 68 posłami, Tożsamość i Demokracja (ID) z 59 posłami i Grupa Lewicy z 37 członkami. 50 europosłów pozostało niezrzeszonymi.
Na poniższej grafice widać, jak europosłowie ze wszystkich państw "zasilali" poszczególne frakcje w PE. W przypadku Polski najwięcej europosłów mieliśmy w grupie Europejskich Konserwatystów i Reformatorów - 27. W EPL mieliśmy 16 europosłów, w grupie Postępowy Sojusz Socjalistów i Demokratów - siedmiu, w Renew Europe i Zielonych - po jednym.
Z kolei poniższa grafika pokazuje, które krajowe partie należały w dotychczasowej kadencji do poszczególnych frakcji.
Ilu będzie europosłów z poszczególnych państw?
Czerwcowe głosowanie zdecyduje o tym, jak będzie wyglądał rozkład miejsc w kolejnej kadencji PE. Warto przypomnieć, że liczba europosłów jest ustalana przed każdymi eurowyborami na podstawie liczby ludności. Nie może być ich jednak więcej niż 750 plus przewodniczący. O tym, jak ustala się liczbę europosłów, dokładniej pisaliśmy tutaj. W nadchodzącej kadencji najwięcej posłów będą mieć Niemcy - 96, a najmniej Cypr, Luksemburg i Malta - po 6.
ZOBACZ TEŻ: To samo głosowanie, różne zasady. Jak przeprowadzane są wybory do Parlamentu Europejskiego?
Od jakiego wieku można głosować?
To niejedyne różnice między państwami. W UE mamy do czynienia też z różnymi regulacjami dotyczącymi minimalnego wieku, od jakiego można oddać głos. W większości państw będzie to 18. rok życia, ale w Grecji jest to 17. rok życia, a w Belgii, Niemczech, na Malcie i w Austrii wystarczy mieć skończone 16 lat.
Na poniższej mapie, po kliknięciu w dane państwo, można sprawdzić podstawowe informacje o danym kraju, takie jak data wstąpienia do UE, minimalny wiek głosowania i kandydowania, próg wyborczy, liczba mandatów w nadchodzącej kadencji czy liczba okręgów wyborczych.
Przypomnijmy, że w wyborach europejskich większość państw UE stanowi jeden okręg wyborczy. Polska, wraz z Belgią, Irlandią i Włochami, jest pod tym względem jednym z wyjątków na mapie Europy i jest podzielona na okręgi - w naszym kraju jest ich trzynaście. Do żadnego okręgu w Polsce nie jest odgórnie przypisana liczba mandatów do zdobycia i znana jest ona dopiero po zakończeniu głosowania. CZYTAJ WIĘCEJ O OKRĘGACH WYBORCZYCH W EUROWYBORACH
Listy kandydatów we wszystkich okręgach wyborczych w Polsce: Kandydaci KO do europarlamentu 2024 [pełna lista] Kandydaci PiS do europarlamentu 2024 [pełna lista] Kandydaci Trzeciej Drogi do europarlamentu 2024 [pełna lista] Kandydaci Lewicy do europarlamentu 2024 [pełna lista] Kandydaci Konfederacji do europarlamentu 2024 [pełna lista]
Ile osób będzie głosować w całej UE?
Parlament Europejski to jedyne na świecie ponadnarodowe zgromadzenie, które wybierane jest w sposób bezpośredni. W 2024 roku, według najnowszych dostępnych danych, uprawnionych do głosowania w całej UE w tych wyborach jest ponad 359 mln ludzi. Najwięcej w Niemczech - ponad 64,9 miliona wyborców. Na drugim miejscu są Francuzi - będzie mogło zagłosować ich ponad 49,7 miliona, a na trzecim Włosi z liczbą 47 milionów obywateli uprawnionych do głosowania. ILE OSÓB ZAGŁOSUJE W EUROWYBORACH?
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: REC Stock Footage/Shutterstock