W związku z tym ORA - w opinii przekazanej w zeszłym tygodniu resortowi sprawiedliwości i zamieszczonej na swej stronie internetowej - negatywnie oceniła projekt tej ustawy.ORA przyznała, iż "dostrzega konieczność wyjaśnienia wszelkich nieprawidłowości i wyeliminowania patologii, które miały miejsce przy okazji trwających przez ostatnie lata postępowań reprywatyzacyjnych". "Rada widzi także niezbędność zapewnienia należytej ochrony praw lokatorów w zwracanych budynkach, a także uprawnień prawowitych spadkobierców byłych właścicieli" - dodała.
Zainteresowanie medialne
"Jednak zdaniem Rady proponowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt nie przysłuży się osiągnięciu opisanych wyżej celów, a zawarte w nim rozwiązania uznać należy za nieadekwatne" - podkreślono w opinii.Jak dodali adwokaci komisja nie będzie w stanie zweryfikować wszystkich decyzji reprywatyzacyjnych. "Samych decyzji w przedmiocie ustanowienia użytkowania wieczystego zostało wydanych ponad 4 tys. (...) jeżeli komisja miałaby się zająć jedynie sprawami zwrotowymi, a jedna sprawa trwać będzie pół roku, to przed komisją 2 tys. lat pracy" - wskazali.Według ORA jest oczywiste, że komisja skupi się "na niewielkiej liczbie spraw, a brak określenia kryteriów kolejności ich rozpoznawania spowoduje, że wybór padnie tylko na te sprawy, które mogą budzić większe zainteresowanie medialne".Ponadto poszczególne zapisy projektu - zdaniem stołecznej palestry - mogą być sprzeczne z konstytucyjnymi zasadami m.in. trójpodziału władzy, jednoznaczności prawa oraz niedziałania prawa wstecz."Można stwierdzić, że ustrojowo komisja jest gdzieś pomiędzy władzą wykonawczą, władzą ustawodawczą oraz władzą sądowniczą" - zaznaczyła ORA. Dodała, że kompetencje komisji "daleko wkraczają w zakres wcześniej zastrzeżony jedynie dla władzy sądowniczej".
Jak poinformowano, na posiedzeniu ORA 18 stycznia taką opinię przyjęto 10 głosami za, przy jednym wstrzymującym się.
Co może komisja?
Pierwsze czytanie projekt ustawy o "szczególnych zasadach usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich wydanych z naruszeniem prawa" odbyło się w Sejmie w połowie grudnia zeszłego roku.W skład komisji ma wejść przewodniczący - w randze wiceministra sprawiedliwości lub spraw wewnętrznych i administracji - powoływany i odwoływany przez premiera na wniosek ministra sprawiedliwości, złożony w porozumieniu z MSWiA oraz 8 członków - prawników o nieposzlakowanej opinii - powoływanych i odwoływanych przez Sejm.Komisja będzie mogła np. utrzymać w mocy decyzję reprywatyzacyjną (uznać słuszność zwrotu nieruchomości), uchylić decyzję reprywatyzacyjną i podjąć decyzję merytoryczną, która pozwoli odebrać bezprawnie pozyskaną nieruchomość. Ponadto komisja będzie mogła też uchylić decyzję reprywatyzacyjną i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi, który ją wydał, wraz z wiążącymi wskazaniami co do dalszego postępowania albo stwierdzić wydanie decyzji reprywatyzacyjnej z naruszeniem prawa, jeśli wywołała nieodwracalne skutki prawne. W takiej sytuacji komisja będzie mogła nałożyć na osobę, która skorzystała na wydaniu decyzji reprywatyzacyjnej, obowiązek zwrotu nienależnego świadczenia w wysokości odpowiadającej wartości bezprawnie przejętej nieruchomości. Komisja będzie miała też prawo wstrzymywania postępowań innych organów, np. sądów oraz dokonywać wpisów w księgach wieczystych.W zeszłym tygodniu projektem zajęła się sejmowa komisja ustawodawcza. Zaproponowała m.in. by wypłata odszkodowań pokrzywdzonym lokatorom następowała z budżetu Warszawy. Wiceminister sprawiedliwości Patryk Jaki mówił wtedy, że maj jest realnym terminem rozpoczęcia pracy komisji. W piątek minister Ziobro powiedział, że chciałby aby prace komisji "mogły ruszyć najpóźniej w czerwcu".
Komisja reprywatyzacyjna
Komisja reprywatyzacyjna
PAP/ran/mś
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock