Kwestia emerytur rolniczych powinna zostać uregulowana w konstytucji - powiedział w środę prezydent Andrzej Duda. Jak dodał, polska wieś powinna znaleźć także "mocne miejsce" w preambule ustawy zasadniczej.
Duda, który wystąpił na konferencji zatytułowanej "Wspólnie o Konstytucji, wspólnie o polskiej wsi" w Centralnej Bibliotece Rolniczej w Warszawie, ocenił, że kwestii konstytucyjnych dotykających polskiego rolnictwa jest "całkiem sporo".
Wskazał w tym kontekście m.in. na problematykę ustroju rolnego oraz na fundament tego ustroju, jakim - jego zdaniem - jest "pozycja rodzinnego gospodarstwa rolnego w Rzeczypospolitej" oraz kwestie socjalne.
Społeczeństwo na wsi tak jak w mieście
W ocenie prezydenta wyzwaniem jest też zapisanie w polskiej konstytucji zrównoważonego rozwoju w taki sposób, żeby uwzględnić potrzeby rolników oraz ludzi żyjących na terenach wiejskich dotyczące m.in. dostępu do edukacji, transportu, dóbr kultury.
Jak podkreślił, celem powinno być zapewnienie, aby polskie społeczeństwo w całości, a nie tylko w jego miejskiej części było "społeczeństwem wykształconym, społeczeństwem, które ma swoje podstawy kulturowe, (...) które jest społeczeństwem europejskim i światowym w pełnym tego słowa znaczeniu".
Jedną z kwestii, która - według Andrzeja Dudy - powinna być uregulowana w ustawie zasadniczej są też emerytury rolnicze. - Czy w polskiej konstytucji powinny być uregulowane w sposób zdecydowany kwestie emerytalne rolników, zabezpieczenie socjalne dla tych, którzy utracili już, z uwagi na upływ wieku, zdrowie, możliwości pracy w gospodarstwie? (...) Proszę państwa, o tym chciałbym, żebyście państwo dyskutowali. Ja osobiście uważam, że tak. Mogę to głośno tutaj powiedzieć - podkreślił.
- Kwestia wieku emerytalnego jako prawa obywatelskiego jest źle uregulowana w obecnej konstytucji. Bo, gdyby była dobrze uregulowana, to nie dałoby się tego wieku podwyższyć wszystkim Polakom do 67. roku życia (...). Nie dałoby się tego zrobić, bo albo nie byłoby to możliwe zwykłą większością w Sejmie albo Trybunał Konstytucyjny, gdyby była dobra konstytucyjna regulacja, nie uznałby takiego działania - powiedział prezydent. Dodał, że to jeden z poważnych braków obecnej konstytucji.
"To jest prawie połowa Polaków"
Prezydent przekonywał, że polska wieś powinna "znaleźć mocne miejsce w preambule do konstytucji", która to preambuła "ma ogromne znaczenie z punktu widzenia wykładni konstytucji jako całości i poszczególnych jej zapisów". - To jest kwestia bezpieczeństwa żywnościowego kraju, (...) to jest, proszę państwa, prawie połowa Polaków - argumentował.
Ustawa zasadnicza powinna ponadto - jak podkreślił Duda - odnieść się do wielu kwestii "ważnych dla polskiej rodziny mieszkającej na wsi", m.in. ochrony zdrowia, dostępu do pomocy medycznej, a także "ochrony życia, a więc tego, co bardzo ważne dla zdecydowanej większości polskich rodzin rolniczych, które są pniem polskiej tradycji".
Prezydent podkreślił, że w polskim rolnictwie dokonał się "gigantyczny postęp". - Po trudnym początku lat 90., po dramatycznej sytuacji, w jakiej znaleźli się ludzie, którzy byli zatrudnieni w państwowych gospodarstwach rolnych, po dramatycznych, tragicznych dla Polski decyzjach ówczesnych władz (...), udało się wyjść z tej zapaści - powiedział prezydent.
Jak dodał, na pewno udało się to dzięki funduszom z UE, dopłatom i funduszom spójności. - Cieszę się, że w ostatnim czasie do tego wsparcia, które jest niezwykle potrzebne polskiej wsi i rolnikom, dołączyło się polskie państwo - powiedział i dodał, że ma na myśli program 500 plus.
Zaznaczył, że większość rodzin wielodzietnych, to rodziny wiejskie. - Do tej pory najniższy dochód na głowę w rodzinie był właśnie na obszarach wiejskich i to tam w szczególności pieniądze płynące ze Skarbu Państwa doprowadziły do tej rewolucji, do głębokiej zmiany sytuacji społecznej - zaznaczył prezydent.
- Mogę z wielką satysfakcją powiedzieć, że jeśli ktoś miał wątpliwości, czy ten program działa, to powiem, że to jest tyle, co mniej więcej dopłaty bezpośrednie patrząc, ile pieniędzy wpływa w związku z tym do rolniczej rodziny - dodał Andrzej Duda.
Otwarte debaty w całym kraju
Przewodniczący Związku Gmin Wiejskich Marek Olszewski zaznaczył, że mimo ogromnego postępu, który dokonał się na wsi, nadal potrzeby są ogromne. - Wciąż jeszcze 60 procent gospodarstw domowych nie ma dostępu do kanalizacji, 15 procent do sieci wodociągowej, połowa dróg na obszarach wiejskich to drogi gruntowe, jedna trzecia gospodarstw wiejskich nie ma dostępu do Internetu szerokopasmowego - mówił.
Jak dodał, to "jest tło, na którym trzeba myśleć o zapisach konstytucji". - Aby myśleć o dobrych zapisach w nowej konstytucji, trzeba pamiętać o wszystkich szansach i zagrożeniach (...) polskich obszarów wiejskich - mówił Olszewski.
Wiceszef Kancelarii Prezydenta, pełnomocnik prezydenta do spraw referendum konsultacyjnego Paweł Mucha podkreślił, że w debacie o nowej konstytucji nie może zabraknąć tematu polskiej wsi. Przypomniał, że Kancelaria Prezydenta organizuje otwarte debaty na temat zmiany konstytucji.
- Bardzo proszę Związek Gmin Wiejskich, ale też sołtysów, wójtów, radnych z gmin wiejskich, żebyście państwo uczestniczyli w kolejnych spotkaniach - powiedział. Poinformował, że 24 listopada debata w sprawie zmian konstytucji odbędzie się w Krakowie, 27 listopada w Olsztynie, 1 grudnia w Bydgoszczy, 4 grudnia we Wrocławiu, 15 grudnia w Opolu.
- Wszędzie to są otwarte spotkania, gdzie chciałbym, aby głos środowisk wiejskich był także bardzo wyraźnie wypowiadany - powiedział Mucha i poinformował, że w przyszłym tygodniu odbędzie się też posiedzenie powołanego przy prezydencie zespołu do spraw przeglądu prawa samorządowego, które także będzie okazją do rozmowy o problemach mieszkańców wsi.
- Bardzo liczę, że państwo będziecie konkretne postulaty formułować, czy to zmiany konstytucji, czy propozycji pytań referendalnych - mówił Mucha.
Podczas tegorocznych uroczystości z okazji Święta Konstytucji 3 Maja prezydent ogłosił swoją inicjatywę przeprowadzenia referendum w sprawie zmian w konstytucji. Chce, by odbyło się ono w 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości - 11 listopada 2018 r. lub trwało dwa dni: 10 i 11 listopada.
Autor: mnd/sk / Źródło: PAP