Europejski Oscar dla Sorrentino. "Młodość" najlepszym filmem roku

"Młodość" włoskiego filmowca Paolo Sorrentino to, podobnie jak jego poprzedni wielce utytułowany obraz "Wielkie piękno", kino totalne - finezyjne w formie, nawiązujące do dzieł jego wielkich rodaków- przede wszystkim do Federico Felliniego i jego arcydzieła "Osiem i pół tygodnia". O ile w swojej ojczyźnie filmowiec ma tyle samo wielbicieli, co przeciwników (we Włoszech Fellini ma status pół-boga, a odwoływanie się do jego dzieł uchodzi niemal za profanację dla wielu), o tyle świat kocha jego kino i daje temu wyraz, nagradzając nieustannie.

"Młodość" to - w wielkim uproszczeniu - opowieść o dwóch sędziwych artystach, którzy w luksusowym kurorcie w Szwajcarii zajmują się wyłącznie jednym- permanentnym patrzeniem wstecz, w kierunku minionej młodości. Relacje między postaciami - wybitnym dyrygentem na emeryturze (Michael Caine - nagroda dla najlepszego aktora oraz honorowa za całokształt osiągnięć) i nie do końca spełnionym reżyserem (także świetny Harvey Keitel), są jednym z najlepszych elementów "Młodości". Sorrentino, jak zwykle przewrotnie, chęć życia starszych panów czyni symbolem wolności.

82-letni Caine – kojarzony m.in. z postacią Alfreda z "Batmana" Christopha Nolana, oraz brytyjskiego reportera ze "Spokojnego Amerykanina", a wreszcie niegdyś jednego z bohaterów filmu Woddy'ego Allena "Hannach i jej siostry"(za tę kreację odebrał jednego z dwóch posiadanych Oscarów), należy do najwybitniejszych brytyjskich aktorów. Aktor odebrał owację na stojąco i wzruszony powiedział:"Gram już 50 lat i nigdy nie dostałem nagrody w Europie. Tu w jeden wieczór dostałem dwie".

Polskim akcentem tegorocznych, 28. już Europejskich Nagród Filmowych, była statuetka dla Jacka Drosio - za montaż obrazu Małgosi Szumowskiej "Body.Ciało" - nominowanej też w kategorii: najlepsza reżyseria. Zwycięzcę w tej kategorii znaliśmy jeszcze przed berlińską galą.

W kategorii: najlepsza europejska komedia, zwyciężył nagrodzony w br. Złotym Lwem w Wenecji szwedzki film Roya Anderssona "Gołąb przysiadł na gałęzi i rozmyśla o istnieniu". To komediodramat o dwóch domokrążcach, pokazujący piękno, kruchość, ale też humor i tragedię, tkwiące w ludzkich losach. To właśnie świetny obraz Anderssona był faworytem tegorocznych nagród EFA.

W kategorii: nagroda publiczności, zwyciężył hiszpański kryminał "Stare grzechy mają długie cienie". (W minionym roku ta nagroda przypadła polskiej "Idzie".)

Europejską Nagrodę Filmową dla najlepszej aktorki dostała rodaczka Caine'a, również Brytyjka Charlotte Rampling, za rolę w dramacie małżeńskim "45 lat". 69-letnia Rampling - podobnie jak Caine, odebrała także nagrodę za całokształt aktorskich dokonań.

Karierę aktorka zaczynała na wybiegu dla modelek. Zagrała m.in. w arcydziele Lucino Viscontiego "Zmierzch Bogów", w "Znikającym Punkcie" i "Nocnym portierze", który wywołał debatę na temat łamania tabu. To również ona zainspirowała Helmuta Newtona do jego pierwszych nagich zdjęć. Jak twierdzi - zawsze jednak najbardziej lubiła pracować z takimi awangardowymi reżyserami, jak François Ozon.

Nagrodę honorową za "wkład w rozwój światowego kina" odebrał znakomity, austriacki aktor Christoph Waltz - 59-letni zdobywca dwóch Oscarów za role drugoplanowe w obrazach "Bękartach wojny" i "Django" Quentina Tarantino.

Za najlepszy dokument - zgodnie z oczekiwaniami - uznano oscarowego faworyta w tej kategorii:przejmujący film "Amy" Asifa Kapadii, poświęcony zmarłej tragicznie wokalistce Amy Winehouse.

Mocnym akcentem gali organizowanej w br. w stolicy Niemiec było upomnienie się europejskich filmowców o los ukraińskiego reżysera Ołeha Sencowa. Uczynił to niemiecki aktor Daniel Brühl, znany m.in. z "Good Bye Lenin". Sencow, mieszkaniec Krymu, uczestniczył w pokojowych demonstracjach wspierających Majdan. Został potem porwany przez Rosjan, torturowany i bity, a w końcu skazany na 20 lat ciężkiego łagru. Sąd Najwyższy Rosji podtrzymał ostatnio ten wyrok.

Powtórka z historii

Europejskie Nagrody Filmowe (European Film Awards) to europejski odpowiednik amerykańskich Oscarów, przyznawany twórcom i filmom Starego Kontynentu przez członków Europejskiej Akademii Filmowej. Jej pierwszym laureatem był Krzysztof Kieślowski, nagrodzony za "Krótki film o zabijaniu".

Nagroda przyznawana jest w dziesięciu kategoriach, z których najważniejsza to Film Roku. W latach 1988-1996 laureaci otrzymywali statuetkę Felixa. Od 1997 wręczana jest nowa statuetka, nazywana po prostu Europejską Nagrodą Filmową. Ceremonię transmitują oprócz krajów ośrodków telewizyjnych z Europy, także stacje z USA, Ameryki Łacińskiej i Nowej Zelandii.

Co drugi rok (w lata nieparzyste, jak w br.) nagrody są wręczane w Berlinie, gdzie ma swoją siedzibę Europejska Akademia Filmowa, której szefem od lat jest Wim Wenders - znany niemiecki reżyser. Przewodniczącą zarządu EFA jest Agnieszka Holland.

W latach parzystych ceremonie wręczenia nagród odbywają się w dużych miastach europejskich - w ub.r. odbyła się w Rydze. W 2016 r. ceremonia EFA odbędzie się w Polsce, we Wrocławiu.

Pełna lista nagrodzonych:

EUROPEJSKI FILM

YOUTH / YOUTH – (Młodość)

Włochy, Francja, Wielka Brytania, Szwajcaria

EUROPEJSKA AKTORKA

Charlotte Rampling

za 45 YEARS (45 lat)

EUROPEJSKI AKTOR

Michael Caine

za YOUTH / (Młodość)

EUROPEJSKI REŻYSER

Paolo Sorrentino

za YOUTH / (Młodość)

NAGRODA ZA CAŁOKSZTAŁT TWÓRCZOŚCI

CHARLOTTE RAMPLING

NAGRODA PUBLICZNOŚCI

LA ISLA MINIMA (Stare grzechy mają długie cienie)

reż. Alberto Rodriguez

EUROPEJSKA KOMEDIA

(Gołąb przysiadł na gałęzi i rozmyśla o istnieniu) reż. Roy Andersson

EUROPEJSKI FILM DOKUMENTALNY

AMY

reż. Asif Kapadia

EUROPEJSKI AKTOR ZA WKŁAD W ROZWÓJ ŚWIATOWEGO KINA

CHRISTOPH WALTZ

EUROPEJSKIE ODKRYCIE - PRIX FIPRESCI

MUSTANG

reż. Deniz Gamze Erguven

EUROPEJSKI DŁUGOMETRAŻOWY FILM ANIMOWANY

SONG OF THE SEA (Sekrety morza)

reż. Tomm Moore

EUROPEJSKA NAGRODA ZA CAŁOKSZTAŁT TWÓRCZOŚCI

MICHAEL CAINE

EUROPEJSKI FILM KRÓTKOMETRAŻOWY

PICNIC / PIKNIK

reż. Jure Pavlovic

EUROPEJSKI SCENARZYSTA

Yorgos Lanthimos, Efthimis Filippou

za THE LOBSTER

Autor: Justyna Kobus / Źródło: EFA/ www.europeanfilmacademy.org/tvn24.pl