"Informujemy, że na wieczną wartę odszedł Eugeniusz Tyrajski ps. Sęk, Powstaniec Warszawski z Pułku Baszta, wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich, wielki, wielki przyjaciel pracowników i wolontariuszy Muzeum Powstania Warszawskiego. Miał 93 lata. Cześć jego pamięci!" – podało muzeum.
Pogrzeb Tyrajskiego odbędzie się 2 stycznia 2020 roku. po mszy w kościele Karola Boromeusza w Warszawie.
"Poczułem ciepło na głowie"
Eugeniusz Tyrajski urodził się 8 października 1926 r. Przed wybuchem wojny był harcerzem, od 1941 r. w Szarych Szeregach uczestniczył w akcjach tzw. małego sabotażu. W 1943 r. został członkiem kompanii K-2, batalionu "Karpaty" – pułku Baszta. Z tym oddziałem w czasie Powstania Warszawskiego walczył w rejonie Mokotowa oraz Sadyby. Wraz ze swoim oddziałem został skierowany 1 sierpnia 1944 r. do przejęcia terenu wyścigów konnych na Służewcu.
O swoich doświadczenia wojennych Eugeniusz Tyrajski mówił w wywiadzie udzielonym dla Archiwum Historii Mówionej MPW
"W pewnym momencie wychylam głowę. Gdybym wychylił odrobinę wcześniej, dostałbym w same czoło. Poczułem ciepło na głowie. Włosków miałem nieco więcej aniżeli w tej chwili. Odwracam głowę, a w ścianie dziura na mojej wysokości. Ułamek sekundy, gdybym unosił głowę wcześniej, to bym dostał w samo czoło. Znowu Opatrzność nade mną czuwała. Jak podkreślałem już, miałem szczęście w życiu niesamowite" – opowiadał.
Jak czytamy w biogramie zamieszczonym na stronie Muzeum Powstania Warszawskiego, Eugeniusz Tyrajski był uczniem szkoły powszechnej przy Zagórnej 9 oraz członkiem działającej przy tejże szkole drużyny harcerskiej (90 WDH).
Tajne komplety
A w czasie okupacji uczęszczał na tajne komplety gimnazjalne między innymi do profesora Gustawa Wuttke (ojca Tadzia i Jasia Wuttke).
"To właśnie Jaś Wuttke zaproponował mu w 1941 r. uczestnictwo w konspiracyjnych "Szarych Szeregach". W 1943 roku znalazł się w ówczesnym Batalionie "Baszta", w kompanii "Howerla" dowodzonej przez twórcę "Baszty" Ludwika Bergera. Jesienią 1943 r. nastąpiło przekształcenie "Baszty" w pułk. Dotychczasowa kompania Eugeniusza - "Howerla", została podzielona na kompanię B-1, która znalazła się w batalionie "Bałtyk", zaś "Sęk" znalazł się w kompanii K-2 w Batalionie "Karpaty", w której służył aż do Powstania” – czytamy w biogramie.
Trafił do obozu przejściowego w Pruszkowie, a potem do obozu na terenie Niemiec. Po oswobodzeniu przez armię amerykańską 12 sierpnia 1945 r. wziął ślub z koleżanką z Powstania - Teresą Kuklińską, ps. Basia.
Eugeniusz Tyrajski pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawskich. Był odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, medalem "Pro Patria" oraz odznaką okolicznościową "Medal Honorowy Powstania Warszawskiego 1944, 1 VIII – 2 X".
Tak wyglądały tegoroczne obchody godziny W:
Godzina "W". Warszawa na baczność przed bohaterami
Autorka/Autor: kz/ran
Źródło: tvnwarszawa.pl, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Muzeum Powstania Warszawskiego