"To tykająca bomba z opóźnionym zapłonem"

Źródło:
PAP
Układanie worków z piaskiem w Gryfinie (26 września 2024)
Układanie worków z piaskiem w Gryfinie (26 września 2024)TVN24
wideo 2/20
Niż Boris. Skutki

Naukowcy przestrzegają przed uprawą roślin na glebach dotkniętych przez powódź. Masy wody płynące z dużą prędkością mogą prowadzić do wymieszenia się podłoża z osadami dennymi zawartymi w korycie rzek, które mogą zawierać niebezpieczne dla zdrowia zanieczyszczenia.

Eksperci podkreślają, że każda powódź niesie za sobą szereg długotrwałych zagrożeń na zalanych terenach. Wśród nich można wymienić między innymi zwiększone ryzyko wystąpienia osuwisk ziemi czy rozwój niebezpiecznych grzybów na wilgotnych ścianach domów.

Naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu do tej listy doliczają także zanieczyszczenie gleby osadami dennymi z dna rzek. Ich zdaniem jest to "tykająca bomba z opóźnionym zapłonem".

Destrukcyjny wpływ na glebę uprawną

W czasie powodzi woda porusza się z olbrzymią prędkością, niszcząc wszystko, co spotka na swojej drodze. Naukowcy z Instytutu Nauk o Glebie, Żywienia Roślin i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu zwracają uwagę, że w czasie przemieszczania się fali powodziowej dochodzi do wymieszania się z glebą osadów dennych znajdujących się w korycie rzek.

- Osady denne to tykająca bomba z opóźnionym zapłonem. Na dnie rzeki, w warunkach beztlenowych, pozostają w uśpieniu, nic się z nimi nie dzieje. Ale wyrwanie ich z tego uśpienia, co robi fala powodziowa, powoduje, że dochodzi do napowietrzenia tych osadów i w efekcie emisji do atmosfery różnego typu zanieczyszczeń, na przykład związków rtęci, pierwiastków toksycznych, które mogą przechodzić w stan lotny, węglowodorów aromatycznych - tłumaczy prof. Agnieszka Medyńska-Juraszek z Instytutu Nauk o Glebie, Żywienia Roślin i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego.

Ekspertka dodaje, że dziś mamy do czynienia z nowym typem zanieczyszczeń w rzekach i osadach dennych. To między innymi mikroplastik, pozostałości środków farmaceutycznych, antybiotyków, środków hormonalnych. Wszystkie łatwo wiążą się z materią organiczną.

- To w wielu przypadkach zanieczyszczenia zaliczane do tak zwanej grupy emerging contaminants, czyli wymagających pilnego zainteresowania ze strony naukowców i odpowiednich służb, ponieważ nie mamy opracowanych technologii ich usuwania i zapobiegania przemieszczania się do środowiska - podkreśla Medyńska-Juraszek.

Osoby dotknięte powodzią i podtopieniamiMaciej Zieliński/PAP

Uprawa roślin w takich warunkach jest ryzykowna

Gleboznawcy przestrzegają przed uprawą roślin przeznaczonych do spożycia na terenach popowodziowych. Ich zdaniem niesie to za sobą ryzyko akumulacji szkodliwych dla zdrowia substancji.

- Gleba akumuluje zanieczyszczenia na długo, ponieważ nie posiada zdolności do samooczyszczania, a najbardziej zagrożone są gleby organiczne czy też hortisole, czyli gleby wzbogacane w materię organiczną, np. kompost lub torf, czyli typowe gleby w naszych ogródkach - wskazują eksperci.

Naukowcy z Instytutu Nauk o Glebie, Żywienia Roślin i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu zalecają, by zanieść próbkę gleby do odpowiedniego laboratorium w celu jej przebadania na obecność niebezpiecznych związków.

- Jeżeli wasze ogródki i pola były zalane wodami powodziowymi, zwróćcie się do ekspertów o pomoc i przynieście glebę do laboratorium Centrum Analiz Jakości Środowiska - apelują wrocławscy naukowcy.

Straty po powodzi na Dolnym Śląsku i OpolszczyźnieMaciej Zieliński/PAP

Jak walczyć z zanieczyszczeniem gleby

Według ekspertów obecnie nie wiadomo, które niebezpieczne składniki mogły przedostać się do gleby w wyniku przejścia fali powodziowej.

- Dlatego powinna zostać ona starannie zbadana, szczególnie pod kątem zanieczyszczeń, które mogą stanowić zagrożenie dla jakości roślin konsumpcyjnych i dla zwierząt wypasanych na tych terenach - mówi prof. Agnieszka Medyńska-Juraszek i dodaje, że jeśli wystąpiło przekroczenie dopuszczalnych norm zawartości zanieczyszczeń w glebie popowodziowej, należy ją zrekultywować.

Proces rekultywacji może polegać między innymi na odpowiednim nawożeniu lub naniesieniu warstwy świeżej gleby.

Autorka/Autor:fw/dd

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Zanim zza szczelnej warstwy chmur zacznie przebijać się słońce, czekają nas opady. W części kraju pojawi się deszcz ze śniegiem. Najwyższa temperatura, jakiej spodziewamy się w tym tygodniu, to 10 stopni Celsjusza.

"Front sprzyja pierwszym większym ruchom w atmosferze". Czy pogoda się poprawi?

"Front sprzyja pierwszym większym ruchom w atmosferze". Czy pogoda się poprawi?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Słaby śnieg spadł w części kraju we wtorek rano. Zabieliło się na Ziemi Świętokrzyskiej, ale śnieg zaobserwowano też w innych regionach Polski.

Znów sypnęło śniegiem. Zabieliło się w kilku częściach kraju

Znów sypnęło śniegiem. Zabieliło się w kilku częściach kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kolejna fala złej pogody nadciągnęła nad wschodnią i południową Hiszpanię. Dużymi ulewami jest zagrożona Majorka i obszary przybrzeżne w kontynentalnej części kraju.

W Hiszpanii znów będzie lało. Alerty na Majorce i w Walencji

W Hiszpanii znów będzie lało. Alerty na Majorce i w Walencji

Źródło:
ENEX, El Pais, tvnmeteo.pl, Reuters

Warunki drogowe w ciągu najbliższej nocy będą niebezpieczne na przeważającym obszarze Polski. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia przed marznącymi opadami, które mogą powodować gołoledź.

Ostrzeżenia IMGW przed marznącymi opadami. Uwaga na gołoledź!

Ostrzeżenia IMGW przed marznącymi opadami. Uwaga na gołoledź!

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Badacze z Danii policzyli niesporczaki żyjące w tym kraju. Było to możliwe dzięki pomocy setek dzieci, które zebrały ponad osiem tysięcy porostów i mchów z nawet najdalszych rejonów Danii. Naukowcy zauważyli czterokrotny wzrost liczby gatunków, w tym co najmniej dziewięć nieopisanych.

Duńczycy wysłali dzieci na poszukiwania niesporczaków

Duńczycy wysłali dzieci na poszukiwania niesporczaków

Źródło:
PAP

Pogoda na dziś. We wtorek 12.11 ponownie będzie pochmurno, mglisto i wilgotno. Termometry w całym kraju wskażą niskie wartości.

Pogoda na dziś - poniedziałek 12.11. W części kraju tylko 2 stopnie

Pogoda na dziś - poniedziałek 12.11. W części kraju tylko 2 stopnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Środkową Kalifornię nawiedziła w poniedziałek burza piaskowa. Widzialność była mocno ograniczona. Silny wiatr łamał drzewa i stwarzał niebezpieczne warunki pogodowe dla kierowców i pozostawił ponad dziesięć tysięcy osób bez prądu. Kilka osób zostało rannych w karambolu na autostradzie.

"Zobaczyłam, jak drzewo się przewraca i miażdży wszystko za mną"

"Zobaczyłam, jak drzewo się przewraca i miażdży wszystko za mną"

Źródło:
ABC30, tvnmeteo.pl

Kolumbia zmaga się w ostatnim czasie z ulewnymi deszczami. W odpowiedzi na kryzysową sytuację spowodowaną w kraju prezydent ogłosił stan klęski żywiołowej. Są ofiary śmiertelne i zaginieni.

"Ogłaszamy stan klęski żywiołowej w całym kraju"

"Ogłaszamy stan klęski żywiołowej w całym kraju"

Źródło:
Reuters, tvpublica.com.ar

Lokalna chilijska społeczność wraz z ekspertami chcą podjąć walkę z kierowcami aut i ciężarówek, którzy od lat niszczą geoglify na pustyni Atakama. Gigantyczne rysunki przedstawiające między innymi zwierzęta lub figury geometryczne są coraz bardziej przykrywane przez ślady opon. Jak się jednak okazuje, obrońcy olbrzymich rzeźb chcą pozostawić na geoglifach rysy spowodowane działalnością człowieka, żeby były one przestrogą dla przyszłych pokoleń.

"Przykład pokazujący przyszłym pokoleniom, czego nie należy robić z naszym dziedzictwem"

"Przykład pokazujący przyszłym pokoleniom, czego nie należy robić z naszym dziedzictwem"

Źródło:
Reuters

Mieszkańcy pakistańskiej prowincji Pendżab od początku listopada borykają się z rekordowym zanieczyszczeniem powietrza. Ogromną chmurę gęstego smogu nad Pakistanem i sąsiednimi Indiami, gdzie również sytuacja jest fatalna, widać na zdjęciu wykonanym przez satelitę NASA.

Smog tak gęsty, że widać go z kosmosu

Smog tak gęsty, że widać go z kosmosu

Źródło:
PAP, CNN, NASA, tvnmeteo.pl

Prognoza pogody na zimę. IMGW przygotował eksperymentalną prognozę pogody na grudzień 2024 oraz styczeń, luty i marzec 2025. Co może czekać nas w kolejnych miesiącach pod kątem prognozowanych opadów i temperatury? Jak w przewidywaniach meteorologów rysuje się początek wiosny? Sprawdź.

Pogoda na zimę 2024/2025 i początek wiosny. Eksperymentalna prognoza IMGW

Pogoda na zimę 2024/2025 i początek wiosny. Eksperymentalna prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

Rok 2024 będzie najcieplejszy w historii, gorętszy nawet niż 2023, który pobił wszystkie poprzednie rekordy - powiedziała sekretarz generalna Światowej Organizacji Meteorologicznej (WMO) Celeste Saulo na rozpoczętym w poniedziałek w Baku szczycie klimatycznym COP29.

"Po raz kolejny ogłaszamy czerwony alert"

"Po raz kolejny ogłaszamy czerwony alert"

Źródło:
PAP

U wybrzeży południowo-wschodniej Hiszpanii, w pobliżu miasta Mazarron, wydobyto wrak fenickiego statku sprzed 2,6 tys. lat - poinformował w poniedziałek hiszpański dziennik "El Pais".

"To jeden z najważniejszych starożytnych statków znalezionych w całości"

"To jeden z najważniejszych starożytnych statków znalezionych w całości"

Źródło:
PAP

Do Filipin dotarł tajfun Toraji - kolejny tego typu żywioł, jaki uderzył w ten kraj w ciągu ostatnich kilku tygodni. Wiatr łamał drzewa i pozbawił mieszkańców prądu. Władze ewakuowały kilka tysięcy wiosek zagrożonych osunięciami ziemi i powodziami. Z prognoz meteorologów wynika jednak, że na horyzoncie rysuje się kolejne pogodowe zagrożenie.

Uderzył w nich kolejny tajfun. Ewakuacja kilku tysięcy wiosek

Uderzył w nich kolejny tajfun. Ewakuacja kilku tysięcy wiosek

Źródło:
AP, Rappler, ABS-CBN News

Poważne ochłodzenie przyjdzie do Polski jeszcze w listopadzie. Sprawdź, co czeka nas w nadchodzących tygodniach w pogodzie w 16-dniowej, długoterminowej prognozie temperatury, przygotowanej przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: czeka nas pierwsze spotkanie z zimą

Pogoda na 16 dni: czeka nas pierwsze spotkanie z zimą

Źródło:
tvnmeteo.pl

Minął ponad tydzień, od kiedy wybuchł wulkan Lewotobi Laki-Laki na indonezyjskiej wyspie Flores. W niedzielę trwały ewakuacje mieszkańców, który niechętnie chcieli opuszczać zagrożone erupcją tereny. Na lotnisku w Komodo wstrzymano loty.

Minął tydzień, erupcja nie ustała. Trwa walka z czasem

Minął tydzień, erupcja nie ustała. Trwa walka z czasem

Źródło:
Reuters, Antara

W poniedziałek w stolicy Azerbejdżanu, Baku, rozpoczął się oficjalnie międzynarodowy szczyt klimatyczny COP29, który potrwa do 22 listopada. Polskę będzie reprezentował prezydent Andrzej Duda.

"Jesteśmy na drodze do upadku". Rozpoczął się COP29

"Jesteśmy na drodze do upadku". Rozpoczął się COP29

Źródło:
PAP, Reuters

Strażacy walczą z pożarami szalejącymi na pograniczu amerykańskich stanów New Jersey i Nowy Jork. Do walki z żywiołem zaangażowano kilkuset strażaków. Podczas akcji gaśniczej zginął jeden z nich. Trudną sytuację pogarsza największa susza od dekad.

Pożar szaleje od kilku dni. Zginął 18-letni strażak

Pożar szaleje od kilku dni. Zginął 18-letni strażak

Źródło:
Reuters, CBS News, PAP, ABC News

Do silnego trzęsienia ziemi doszło w niedzielę w spustoszonej w ostatnich tygodniach przez potężny huragan wschodniej części Kuby. Sprzątanie i przywracanie energii elektrycznej trwa też na zachodzie wyspy, którą kilka dni temu nawiedził inny cyklon tropikalny. W dwóch prowincjach odbyły się antyrządowe protesty zdesperowanych brakiem prądu, wody i żywności ludzi.

Kolejny huragan i blackout, teraz trzęsienie ziemi. "Jesteśmy w krytycznej sytuacji"

Kolejny huragan i blackout, teraz trzęsienie ziemi. "Jesteśmy w krytycznej sytuacji"

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl, PAP

Laboratorium w amerykańskim mieście Yemassee w Karolinie Południowej odzyskało ponad 20 małp z 43, które uciekły stamtąd w środę. Zwierzęta udało się schwytać, nie doznały żadnych obrażeń.

Schwytano część małp, które uciekły z laboratorium

Schwytano część małp, które uciekły z laboratorium

Źródło:
AP, NBC News, PAP

Grupa mieszkańców uratowała kozę, która utknęła na zboczu klifu na wyspie Oʻahu na Hawajach. Młode zwierzę spędziło tam cztery dni - poinformowały lokalne media.

Przez cztery dni była uwięziona nad przepaścią. Bohaterska akcja mieszkańców

Przez cztery dni była uwięziona nad przepaścią. Bohaterska akcja mieszkańców

Źródło:
Reuters, Hawaii News Now

W Szumperku na północy Czech w niedzielę zrobiło się biało. Opady śniegu nie były jednak spowodowane przez warunki atmosferyczne.

Śnieg w Czechach. Przyczyną nie była pogoda

Źródło:
novinky.cz, cnn.iprima.cz, tvnmeteo.pl

W niektórych podwarszawskich ogrodach kwitną róże, a na magnoliach i azaliach otwierają się pąki. O to, co sprawiło, że w listopadzie mamy do czynienia ze zjawiskiem przypisywanym wiośnie, zapytaliśmy ekspertów.

Róże, magnolie i azalie kwitną w listopadzie. Co za to odpowiada?

Róże, magnolie i azalie kwitną w listopadzie. Co za to odpowiada?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Amerykański stan Kolorado w ostatnich dniach nawiedziła potężna śnieżyca. W Denver takich opadów śniegu w listopadzie nie widziano od kilku dekad. Z powodu gwałtownej pogody wielu kierowców utknęło w zaspach na autostradach, były też przerwy w dostawie prądu.

Największa śnieżyca od dekad. "To było kilka ciężkich dni"

Największa śnieżyca od dekad. "To było kilka ciężkich dni"

Źródło:
CBS News, Denver7

Część Australii zmaga się z piekielnymi upałami. Są takie miejsca, gdzie prognozowana temperatura na niedzielę może sięgnąć nawet 43 stopnie Celsjusza. Wysokie wartości na termometrach pogarszają zagrożenie pożarowe. W innych regionach kraju spodziewane są burze.

Temperatura powyżej 40 stopni. "Nienormalna" pogoda jak na listopad

Temperatura powyżej 40 stopni. "Nienormalna" pogoda jak na listopad

Źródło:
The Guardian, news.com.au

Tysiące osób zgromadziły się w sobotę w centrum Walencji, by skrytykować działania podejmowane podczas październikowej powodzi, która pochłonęła życie ponad 200 osób. Protestujący domagają się między innymi ustąpienia Carlosa Mazóna, prezydenta wspólnoty autonomicznej.

"Za to porzucenie musi zostać poniesiona odpowiedzialność"

"Za to porzucenie musi zostać poniesiona odpowiedzialność"

Źródło:
Reuters, AP

W chorwackim Splicie i okolicach jest tak ciepło, że mieszkańcy i turyści sobotę spędzili tak, jakby była pełnia lata - plażując i pływając w morzu.

Plażują i pływają w Adriatyku. W Chorwacji przypomniało o sobie lato

Plażują i pływają w Adriatyku. W Chorwacji przypomniało o sobie lato

Źródło:
Reuters

Dzięki satelitom naukowcy mają każdego dnia dostęp do wielu informacji dotyczących zanikania lądolodów, pożarów roślinności czy koncentracji gazów cieplarnianych na Ziemi. Zdaniem fizyczki atmosfery doktor Aleksandry Kardaś dane te pokazują, jak coraz szybciej nasza planeta się zmienia.

Z orbity widać "narastające zaburzenia" na Ziemi

Z orbity widać "narastające zaburzenia" na Ziemi

Źródło:
PAP