O Nowakowskim mówi się "mistrz małej formy". I rzeczywiście tom "Czarna i Mała" zawiera opowiadania, właściwie obrazki liczące zaledwie kilka stron tekstu. Autor nie dość, że wybrany temat zamyka w formie nad wyraz lapidarnej (co już jest dużą zaletą), to jeszcze narzuca czytelnikowi tempo - uciętym zdaniem, równoważnikiem, serią słów wystrzeloną niczym z karabinu maszynowego.
Tempo godne nie obyczajowego obrazka, a przyzwoitego kryminału. A jednak - choć nie brak w "Małej i Czarnej" krwi i zagadek ("Suchowiej"), to jednak nie o zbrodni pisze Nowakowski, nie o intrydze, a o ludziach. O namiętnościach ("Pryszcz", tytułowe „Czarna i Mała”), słabościach ("Chirurg"), życiowych decyzjach ("Piorunek").
I bardzo po ludzku pisze: "Moc w nim była ogromna. Irina stała się jego matką i kochanką zarazem, harmonią najwyższych uczuć i zwierzęcych chuci. Wniebowstępował biedny kretyn, ofiara pękniętego kondoma. Irina dogadzała mu i dogadzała, szczodrze i pięknie. Cienie na ścianie bramy szalały w konwulsyjnym pląsie. Potem płakali. Pryszcz ze szczęścia Irina ze współczucia. Szczerozłote ona miała serce, naprawdę!"
Bo Nowakowski pisze językiem swoich bohaterów – tanich dziwek, podrzędnych gangsterów, ludzi marginesu. Taka maniera może z początku odrzucać, ale wystarczy zaufać autorowi, by po chwili z ciekawością przyglądać się budowanym przez niego scenom. Język i obyczajowość półświatka od dawna inspiruje Nowakowskiego, który traktuje je jako autentyczną opozycję dla martwego, jego zdaniem, języka literatury. Nie inaczej jest w "Czarnej i Małej".
Marek Nowakowski urodził się w 1935 roku w Warszawie. Debiutował w 1957 roku na łamach "Nowej Kultury". Wydał m.in. zbiory opowiadań: Ten stary złodziej (1958), Benek Kwiaciarz (1961), Silna gorączka (1963), Zapis (1965), Mizerykordia (1971), Książę Nocy (1978). Jest też autorem Raportu o stanie wojennym (cz. 1 1982, cz. 2 1983) i trzech zbiorów wspomnień o życiu w dawnej Warszawie Powidoki (1995, 1996, 1998).
Lech Kaczyński odznaczył Nowakowskiego w 2006 roku Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: TVN24.pl