Najgorsze powietrze w Warszawie wcale nie jest - jakby się mogło wydawać - w zakorkowanym centrum, ale na obrzeżach. Dowodzą tego badania przeprowadzane przez Polski Alarm Smogowy. W Wawrze na 11 dni pomiarowych, przez siedem występowały przekroczenia. Problem robi się coraz poważniejszy, ale nie wszyscy go dostrzegają - zdaniem ministra zdrowia, smog to problem "teoretyczny".
O zanieczyszczonym powietrzu znów zrobiło się głośno. Wszystko przez doniesienia "Financial Times", który uznał Polskę za europejską stolicę smogu. Według brytyjskiego dziennika, w zestawieniu 50 najbardziej zanieczyszczonych miast znalazły się aż 33 polskie miejscowości.
Najgorsza sytuacja wystąpiła w podkrakowskiej miejscowości Skała. Pyłomierze w grudniu pokazały tam aż 980 mikrogramów na metr sześcienny (μg/m3). To blisko 20-krotne przekroczenie normy godzinowej, która wynosi 50 μg/m3.
Zbadali powietrze w Wawrze
Warszawa też nie ma powodów do dumy. Przekroczenia niebezpiecznych pyłów PM10 nie są tak drastyczne, ale występują. Zwłaszcza na obrzeżach miasta. - Dowiodły tego nasze badania. Na 11 dni badawczych przez siedem dni mieliśmy w Wawrze przekroczenia. Natomiast stacje, które pokazywały zanieczyszczenie powietrza w Śródmieściu pokazywały tylko dwa dni z przekroczeniami – powiedział Piotr Siergej z Polskiego Alarmu Smogowego.
Pomiary prowadzono w połowie listopada. Pyłomierz ustawiono na terenie Zespołu Szkół nr 70 (szkoła podstawowa i gimnazjum) przy ulicy Bajkowej.
Jedną z głównych przyczyn zanieczyszczeń są śmieci, które – mimo mandatów – nadal są palone w piecach. Barbara Toczko z Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska podkreśla, że jakość paliwa ma kluczowe znaczenie. Jednak mieszkańcy domów jednorodzinnych często nie zwracają uwagi, czym ogrzewają domy. Oprócz wspomnianych śmieci używają do tego węgla lub drewna.
Zdaniem działaczy Polskiego Alarmu Smogowego, problem smogu w sezonie zimowym dotyczy nie tylko Wawra, ale wszystkich osiedli leżących na obrzeżach miasta. Z dominującą zabudową jednorodzinną.
"Liczymy na to, że monitoring powietrza nad stolicą zostanie rozszerzony na te obszary. Zagrożenie zdrowotne dla mieszkańców jest tam naprawdę poważne" – przestrzegają na swojej stronie internetowej.
Problem "troszkę teoretyczny"
Wspomniany "Financial Times" wypomina Polsce, że przekroczone normy nie są jednostkowym przypadkiem. Powtarzają się regularnie, a polski rząd robi niewiele, aby uniezależnić kraj od produkcji energii ze spalania węgla.
Każdego roku smog przyczynia się do śmierci 45 tys. Polaków. Liczby te jednak nie na wszystkich robią wrażenie. Pytany o problem minister zdrowia Konstanty Radziwiłł powiedział w radiu TOK FM, że smog to problem "troszkę teoretyczny".
- Nie ma w tej chwili żadnego powodu do paniki (…) Lubimy mówić o zagrożeniach troszkę bardziej teoretycznych, w sytuacji, kiedy styl życia, jaki przyjmujemy, jest wielokrotnie bardziej szkodliwy – mówił minister. Dodał, że znaczna część Polaków ciągle pali papierosy, które mają znacznie gorszy wpływ na nasze zdrowie.
Na reakcję na słowa Radziwiłła nie trzeba było długo czekać.
"Pana ministra chcielibyśmy zapytać: czy Polska tylko "teoretycznie" jest czerwoną plamą na mapie jakości powietrza w Europie, czy może ma to potwierdzenie w badaniach? Czy Europejska Agencja Środowiska podała "teoretyczną" liczbę 50 tysięcy ofiar zatrutego powietrza w Polsce?" – pyta na swojej stronie Miasto Jest Nasze.
MJN będzie opowiadać o smogu
Stowarzyszenie od dawna nagłaśnia problem zanieczyszczonego powietrza w stolicy. Niebawem rozpoczyna też spotkania informacyjne na ten temat. Pierwsze odbędzie się w najbliższy wtorek (10 stycznia) w Warsztacie Warszawskim przy pl. Konstytucji 4.
Jak czytamy w zapowiedzi wydarzenia, weźmie w nim udział m.in. lekarka Aleksandra Rurarz, która opowie o wpływie smogu na zdrowie dzieci. "Te są szczególnie narażone na skutki zanieczyszczeń powietrza" – przekonują organizatorzy.
Spotkania o smogu to realizacja zapowiedzi złożonych przez MJN w połowie grudnia.
Bieżącą informację na temat stanu jakości powietrza znajdziemy też na stronie internetowej urzędu miasta. Banner pojawił się pod koniec grudnia. To efekt wielomiesięcznych apeli aktywistów i mieszkańców, którzy narzekali, że miasto niedostatecznie informuje o smogu.
15 grudnia ze względu na przekroczenia pyłów wprowadzono bezpłatną komunikację. Był to jednorazowy przypadek.
Paulina Chacińska, "Polska i Świat" /kw/b