"Wrzesień 1939 roku źródłem siły i przestrogą"

- Chcemy, aby ta pamięć o roku 1939, pamięć o II wojnie światowej, pamięć o naszych bohaterach była także fundamentem największego narodowego przesłania: Polska nigdy wobec niebezpieczeństw i zagrożeń nie może być bezsilna - podkreślił premier.

- A w razie dramatycznej konieczności, oprócz polskiego bohaterstwa, oprócz determinacji polskiego żołnierza, jego odwagi i poświęcenia, towarzyszyły temu dobrze wyposażone struktury, nowoczesny sprzęt, dojrzałe, mądre, przewidujące dowództwo i dobra, mądra polityka, tak aby Polska mogła czuć się bezpieczna bez potrzeby płacenia ofiar najwyższych - zaznaczył Tusk.

"To symbol wierności żołnierskiej przysiędze"

Oprócz premiera wystąpił prezydent Gdańska Paweł Adamowicz oraz z modlitwą metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź. Odczytany został także list prezydenta Bronisława Komorowskiego.

- To miejsce jest świadectwem walecznego oporu Polaków, najwyższego poświęcenia i patriotyzmu. Westerplatte to także symbol wierności żołnierskiej przysiędze i wypełnienia do końca służby wobec Rzeczpospolitej - napisał prezydent.

Komorowski podkreślił, że Gdańsk to miejsce szczególne. - Stąd I Rzeczpospolita spoglądała na świat, tu II Rzeczpospolita rzuciła się do obrony własnej niepodległości, kiedy rozpoczął się koszmar II wojny światowej. Tu w końcu zrodziła się III RP w wybuchu polskiej wolności w Sierpniu 1980 roku. Tu oddycha się wolnością, a to tłumaczy opór i wolę walki, nawet wtedy, gdy siły wroga są tak przytłaczające jak wtedy w 1939 roku - wyliczał.

Zdaniem prezydenta, "to miejsce, ten pomnik, setki miejsc kaźni rozsiane po całej Polsce i niepolskiej ziemi, a także powstające niedaleko stąd Muzeum II Wojny Światowej powinny być przestrogą dla obecnych i przyszłych pokoleń". - Nigdy więcej nieludzkich reżymów, nigdy więcej naród przeciwko narodowi, nigdy więcej wojny. Chwała polskim patriotom, chwała bohaterom Westerplatte - napisał Komorowski

Po liście prezydenta odczytano apel pamięci, a następnie złożono kwiaty i wieńce pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża.

Inscenizacja na Westerplatte

Zanim przemówił szef rządu, na Westerplatte odbyła się trwająca niemal pół godziny rekonstrukcja obrony placówki "Prom", której załoga 1 września 1939 roku odpierała pierwsze ataki niemieckie od strony bramy prowadzącej do polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte.

Inscenizację przygotował Bogusław Wołoszański; znany z programu telewizyjnego "Sensacje XX wieku" historyk i dziennikarz.

Prezydent w Węgierskiej Górce

Przed południem 72. rocznicę wybuchu wojny uczcił też prezydent Bronisław Komorowski. - Bezpieczeństwo państwa zależy nie tylko od sojuszy, nowoczesnego uzbrojenia, ale też od woli narodu do walki o własną wolność - mówił prezydent w Węgierskiej Górce w Beskidach, gdzie we wrześniu 1939 r. polscy żołnierze przez trzy dni bronili się przed przeważającymi siłami niemieckimi. Walka ta przeszła do historii jako "Westerplatte Południa".

W swoim przemówieniu prezydent wspomniał obronę Westerplatte na polskim Wybrzeżu, które dla każdego Polaka jest szczególnym miejscem. Przypomniał słowa Jana Pawła II, że "każdy ma swoje Westerplatte". - Warto więc pamiętać o tym, że takie miejsce, takie sytuacje, jaka miała miejsce w Westerplatte, można odnaleźć w wielu miejscach Polski. Węgierska Górka to Westerplatte południa Polski - powiedział.

Bronisław Komorowski przypomniał o przygotowaniach do obrony Ojczyzny przed Wrześniem 1939 r. Takie przygotowania trwały także w Beskidach i do czasu hitlerowskiej agresji nie zostały ukończone. - Warto podkreślić, że w tej dramatycznej walce o czas, o uzyskanie możliwości skutecznej obrony Polski i polskiego Śląska brała udział także i ludność miejscowa, uczestnicząc w budowaniu fortyfikacji - powiedział prezydent.

O ofiarach sprzed lat - kontynuował prezydent - trzeba mówić także dzisiaj, gdy Polska jest krajem bezpiecznym, członkiem NATO i Unii Europejskiej, cieszącym się od lat pokojem. - Warto pamiętać o tym poświęceniu, bo zawsze i wszędzie bezpieczeństwo narodu i państwa zależy nie tylko od sojuszy, nie tylko od nowoczesnego uzbrojenia, nie tylko od nawet od potężnych fortyfikacji (...), ale bezpieczeństwo państwa i narodu zawsze zależy od istnienia woli narodu walki o własną wolność, o własną integralność państwową - podkreślił prezydent.

Podczas uroczystości prezydent wręczył odznaczenia państwowe kombatantom, uczestnikom walk o Węgierską Górkę. Za wybitne zasługi dla niepodległości Polski i działalność społeczno-kombatancką Krzyżami Oficerskimi Orderu Odrodzenia Polski odznaczono: Konstantego Giriatowicza, Stefana Gorczakowskiego i Antoniego Wolnego.

W modlitwie o pokój i w intencji uczestników walk i wszystkich ofiar wojny wzięli udział biskup polowy WP Józef Guzek, ewangelicki ordynariusz WP Mirosław Wola, prawosławny ordynariusz bp Jerzy (Pańkowski) i rabin Joshua Ellis.

Duchowni wspomnieli także niemieckie ofiary wojny. Modlili się, by Węgierska Górka była na zawsze miejscem pamięci, służącym pokojowi, a granice państw nigdy już nie były miejscem walk, lecz spotkań przedstawicieli różnych narodów i wyznań.

Źródło: PAP